De campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen draaien op volle toeren. De kandidaten doen het natuurlijk niet voor het geld, maar toch, wat levert zo’n bijbaan als gemeenteraadslid nu eigenlijk op?
Omdat het lidmaatschap van de gemeenteraad geen voltijdbaan is maar een nevenfunctie, krijg je van de gemeente een vergoeding en geen salaris. De hoogte van de vergoeding kan per gemeente sterk verschillen. Dat heeft vooral te maken met het aantal inwoners van de gemeente.
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken dat jaarlijks de vergoedingen van gemeenteraadsleden vaststelt, heeft gemeenten ingedeeld in klassen afhankelijk van het aantal inwoners.
Zo hebben raadsleden van kleine gemeenten met maximaal 8.000 inwoners recht op een maximale standaardvergoeding van 235,58 euro per maand. Raadsleden van gemeenten met meer dan 375.000 inwoners ontvangen de hoogste standaardvergoeding van maximaal 2209,35 euro per maand.
Hoe groter de gemeente, hoe meer tijd je kwijt bent aan je werk als raadslid is de gedachte.
Dit zijn overigens bruto vergoedingen waar nog wel inkomstenbelasting over moet worden betaald.
Tijdsbesteding
Volgens het Nationaal Raadsledenonderzoek (pdf) zijn gemeenteraadsleden gemiddeld 13,95 uur per week zoet met raadswerk.
Wat opvalt in hetzelfde onderzoek is dat gemeenteraadsleden in grootste gemeenten met meer dan 150.000 inwoners iets minder tijd kwijt zeggen te zijn aan hun werk dan gemeenten met tussen de 100.000 en de 150.000 inwoners.
Anders gezegd, een raadslid in de gemeente Rotterdam is iets minder tijd kwijt met zijn werk dan een raadslid in de gemeente Utrecht (21,5 versus 21,7 uur per week). In de kleinste gemeenten moet je rekenen op gemiddeld 11,3 uur werk per week.
Raadsleden zijn de meeste tijd kwijt met het lezen van rapporten, vergaderstukken en nota’s. Daarna komen de vergaderingen, waar raadsleden gemiddeld bijna een derde van hun tijd mee vullen.
Raadslid in kleine gemeente krijgt fooi
Per uur komen gemeenteraadsleden van kleine gemeenten zoals Schiermonnikoog, Millingen aan de Rijn, Rozendaal en Renswoude er bekaaid vanaf. Omgerekend verdienen ze 4,86 euro per uur, dat is veel minder dan het wettelijk minimum uurloon van 8,57 euro voor werknemers van 23 jaar en ouder.
Raadsleden van grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag verdienen met een vergoeding van 23,98 euro per uur een stuk meer.
Reeks aan extra vergoedingen
Naast de standaardvergoeding hebben raadsleden recht op allerlei extra vergoedingen, waaronder een standaard onkostenvergoeding die op kan lopen tot bijna 260 euro per maand.
Bovendien heb je als raadslid recht op een extra vergoeding wanneer je lid bent van een bijzondere commissie, zoals de vertrouwenscommissie voor de vervulling van de burgemeestersvacature of een onderzoekscommissie. Je krijgt hiervoor per vergadering een aanvullende vergoeding van tussen de 56 en de 150 euro, weer afhankelijk van de grootte van de gemeente.
Fractieleiders krijgen bovenop hun normale vergoeding nog een extra vergoeding van maximaal 6,4 procent. Dat is opgebouwd uit een vaste toeslag van 1,2 procent plus 0,4 procent per fractielid. In grote steden zoals Amsterdam en Rotterdam betekent dit dat fractieleiders op een maximale maandelijkse toeslag van 141 euro kunnen rekenen.
Secundaire voorwaarden
Daarnaast kunnen raadsleden rekenen op royale secundaire arbeidsvoorwaarden zoals een tegemoetkoming voor mensen met een functionele beperking en een tegemoetkoming in de kosten voor een ziektekostenverzekering van 203,21 euro per jaar.
Per saldo kun je als fractievoorzitter in een grote gemeente uiteindelijk iets meer dan 2500 euro per maand verdienen met je raadswerk.
Tot slot kunnen raadsleden als ze aftreden nog twee jaar aanspraak maken op een vergoeding. Het eerste jaar krijgen ze 80 procent van hun oorspronkelijke vergoeding. Het tweede jaar nog 70 procent.
