Een Grieks ‘nee’ bij het referendum leidt niet per definitie tot een ‘Grexit’, maar het zal wel “buitengewoon moeilijk” worden om het land dan in de eurozone te houden.

Dat zei minister van Financiën en eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem donderdag in de Tweede Kamer. Een nee zal Griekenland in een ,,buitengewoon lastig parket” brengen.

Als de Grieken zondag ‘nee’ zeggen ,,dan is er geen basis voor een nieuw programma, maar dan is het zeer de vraag of er een basis is voor Griekenland in de eurozone. Dat is de fundamentele vraag die wel degelijk aan de orde is”, verklaarde hij. Maar een ‘Grexit’ is volgens hem niet zo eenvoudig.

Een ‘ja’ biedt “meer perspectief” om te praten, zei hij. Perspectief ook op een mogelijk nieuw steunprogramma vanuit het permanente Europese noodfonds ESM. Het tweede programma, nog uit het tijdelijke noodfonds, is eerder deze week definitief afgelopen. “Alles is afhankelijk van de uitkomst van het referendum.”

Campagne voor nee-stem

Hij haalde hard uit naar de Griekse regering onder leiding van premier Alexis Tsipras, die campagne voert voor een nee bij het referendum. “De suggestie van de Griekse regering dat de toekomst van het land er bij een nee-stem veel makkelijker uit zal zien, is geen eerlijk verhaal voor de Griekse kiezer.”

Tsipras heeft de huidige situatie ook aan zichzelf te danken, vindt Dijsselbloem. "De situatie is alleen maar slechter geworden door het gedrag van de Griekse regering.'' Europa valt weinig te verwijten, zei Dijsselbloem.

Een eventueel nieuw steunprogramma zal nog zwaarder worden voor de bevolking, met nog ingrijpender maatregelen. De Griekse bevolking kan de kloof met de andere eurolanden overbruggen door "maatregelen te accepteren die onvermijdelijk zijn''.

Dijsselbloem was bijzonder somber over de huidige situatie, die hij "buitengewoon ernstig'' noemde. De banken kunnen volgens hem op het moment niks. Zouden ze open gaan, dan is het risico van een massale bankrun "heel erg groot''. "Als ze open zouden gaan, zouden ze praktisch meteen weer dicht moeten, want er is geen geld.''

Varoufakis verbindt lot aan referendum

Donderdag liet de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis weten af te treden als de Griekse bevolking zondag voor de voorwaarden stemt die aan de noodsteun voor Griekenland worden gesteld. Dat zei hij donderdag in een interview met persbureau Bloomberg.

Varoufakis benadrukte dat de eisen die de Europese Commissie, het IMF en de ECB stellen de problemen van Griekenland alleen maar verlengen. "Daar teken ik niet voor'', stelde hij. Zijn aftreden bij een overwinning van het ja-kamp hoeft echter niet het einde te beteken van de huidige Griekse regering, bleek uit zijn woorden. Die zal zich "eventueel met andere mensen'' achter de wil van het volk scharen, aldus Varoufakis.

'Griekse economie zwaar onderuit bij Grexit'

Volgens kredietbeoordelaar Standard & Poor's (S&P) leidt een vertrek van Griekenland uit de eurozone tot een krimp van de Griekse economie met zo'n 20 procent in vier jaar tijd.

Volgens S&P zullen de Griekse banken het zonder steun van de ECB niet redden. Bovendien zal de nieuwe Griekse munt snel waarde verliezen ten opzichte van de euro. Daardoor stijgen zowel publieke als private schulden die in het buitenland uitstaan explosief, wat de situatie verder verergert.

De effecten van een Grieks vertrek op de rest van de eurozone schat S&P relatief laag in. Wel wordt rekening gehouden met onrust op de kapitaalmarkt, waardoor landen met een zwakke financiële positie de rentes op hun staatsleningen kunnen zien oplopen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl