Als er iemand internationale ervaring heeft als ondernemer, dan is dat directeur Bart Hegeman van speelgoedfabrikant Boddi wel.
Toch hecht hij grote waarde aan advies van een doorgewinterde mentor.
Hegeman deed ervaring op in vele uithoeken van de wereld. Dat begon al tijdens en na zijn studie bedrijfskunde in Groningen, toen hij een klein productiebedrijfje uit Heerhugowaard hielp uit de rode cijfers te komen.
Begin jaren negentig gebeurden er veel interessante dingen in Azië, vertelt Hegeman. “Ik las er veel over tijdens het backpacken en ik wilde er deel van uitmaken.”
De Nederlander kwam in contact met IKEA dat wereldwijd zijn kantorennetwerk aan het uitbreiden was. “Ik mocht aan de slag in India bij een nieuw inkoopkantoor. Dat betekende nieuwe fabrieken vinden, bestaande fabrieken reorganiseren en het aannemen en trainen van personeel. Zelf werd ik weer getraind door ervaren topmanagers van IKEA zelf.”
Van IKEA naar een eigen bedrijf
Na drie jaar India kreeg Hegeman de kans om op het hoofdkantoor in Zweden mee te mogen werken aan het ontwikkelen van nieuwe inkoopmodellen. Hij werkte vervolgens een paar jaar voor IKEA in China, om daar in 2006 een eigen bedrijf te beginnen.
“We ontwikkelden producten voor luchtvaartmaatschappijen. Van servetten en bestek tot aan dekens voor bijvoorbeeld KLM. Dat liep fantastisch totdat de crisis uitbrak.”
De maatschappijen stopten deels met de inkoop en Hegeman kon ternauwernood met verlies, maar zonder schulden het bedrijf uitstappen. “Toen stond ik daar met een euro in mijn zak. Dat was een heel dure cursus, maar ik heb er veel van geleerd, vooral over mensen.”
De Nederlander kwam er weer bovenop door andere bedrijven te adviseren bij hun activiteiten in China en werd later hoofd inkoop bij Maxi-Cosi en vicepresident bij het Canadese concern Dorel Juvenile. "Na een aantal jaar wilde ik wel iets anders dan het corporate wereldje. Ik heb me toen een jaar gericht op duurzame technologieën. Ik kwam er achter dat er in Nederland erg veel goede ideeën zijn, maar dat er vaak een lange en onbekende weg is naar een winstgevende markt."
Zo trof hij ook een 76-jarige ontwikkelaar die in twaalf jaar tijd zo’n 1.500 prototypes had ontwikkeld van nieuwe concepten voor houten educatief speelgoed. Hegeman raakte zo enthousiast dat hij het concept heeft overgenomen.
Hij wil zich onderscheiden met een gepatenteerd constructiesysteem waarmee kinderen speelgoed en eigen meubels kunnen bouwen. “Het is een verfrissend nieuw idee, gebaseerd op de mooie traditie van houten educatief speelgoed.”
Succes is afhankelijk van je lokale partner
Nu werkt hij vanuit een oud pakhuis in Wormer om het merk Boddi vanaf begin 2019 in de markt te zetten. Als ervaren internationaal inkoper is Hegeman bezig met de puzzel om zo duurzaam mogelijk te produceren en de kosten beheersbaar te houden. “De productie wordt opgezet in onder andere Roemenië en Bulgarije.”
Toch moet je als ondernemer je niet niet blind staren op alleen lagere loonkosten in productielanden. “Let op de output per werknemer in de fabriek. In Oost-Europa is dat misschien 15.000 tot 20.000 euro per werknemer per jaar. In China kan dat al 30.000 euro zijn, ondanks dat de lonen ook in Azië stijgen.”
Je moet altijd goed blijven doorrekenen waar de kosten en de waarde precies zitten, vertelt hij. “Daarom onderneem ik minimaal twee ‘safaritrips’ om een beter gevoel te krijgen bij de cultuur ter plekke. Want 75 procent van je succes is afhankelijk van de lokale partner die je vindt.”
Mentor is belangrijk
Te snel in zee gaan met een veelbelovende partner kan rampzalige gevolgen hebben, zegt hij. “Daarom moet je echt de tijd nemen om deze persoon te leren kennen, door bijvoorbeeld samen te eten om elkaar beter te leren begrijpen. Ook na de kennismaking. Ik let dan altijd sterk op signalen als: hoe snel krijg ik antwoord op mijn mail, hoe hongerig is de ander om zaken met je te doen?”
In de loop der jaren is Hegeman wat bedachtzamer geworden. “Misschien komt dat wanneer je wat ouder wordt”, zegt hij lachend. Het grootste leerpunt is volgens Hegeman dat er bij internationaal zakendoen geen ‘shortcuts’ zijn. “Niets gaat zomaar, alles heeft zijn tijd en zijn prijs. Daarom ren ik niet meer achter elke hype aan.”
Belangrijk voor iedere ondernemer is een goede mentor. Dat merkt Hegeman ook bij zijn huidige bedrijf. “De bedenker van het houten speelgoed is misschien met zijn 76 jaar niet op de hoogte van alle modernste ontwikkelingen. Maar juist dankzij zijn enorme ervaring is het enorm waardevol om met hem plannen te bespreken.”
