Dirk Duijzer, directeur Food & Agri bij de Rabobank, ziet de terugkeer naar de
verkeerde rassen met lede ogen aan, zo schrijft
Het Financieele Dagblad . De kopersstaking in Duitsland voor de
‘Holländische Wasserbombe’ uit de jaren negentig staat hem nog scherp voor
de geest. Jaren duurde het voor de sector het verloren marktaandeel weer had
teruggewonnen.

De terugval in oude fouten is een gevolg van de varkenscycli die de land- en
tuinbouw in de greep houdt. Steeds wanneer de prijzen van één gewas
tegenvallen, storten boeren zich op een product dat beter betaalt. Met een
jaar later als logisch gevolg een overschot die de prijzen onderuit haalt.

Uittocht van de verwerkende industrie
Bovendien versterkt die wisselvalligheid de uittocht van de verwerkende
industrie, vreest Duijzer. "Verwerkers van vlees of aardappels die zich niet
verzekerd weten van een stabiele aanvoer vertrekken naar respectievelijk
Duitsland en België. Daar zijn de boeren minder wispelturig en de kosten
voor personeel en vestiging lager."

Mr. Landbouw, zoals de Rabo-voorman ook te boek staat, roept boeren en de
verwerkende industrie op die spiraal te doorbreken door de productie te
beperken. Uit zichzelf zullen boeren dat niet doen, beseft hij, maar wel als
de verwerkende industrie meer zekerheid biedt. ‘De verwerkende industrie kan
dat laten zien met bijvoorbeeld een loyaliteitsdividend.’ Bierbrouwer
Bavaria is al gestart met contractteelt voor biergerst en wil dat verder
uitbreiden.

Melkveehouderij
Voorlopig is de sector nog niet uit de problemen. De meest positieve
ontwikkeling is te zien in de melkveehouderij. Moest een half jaar geleden
de mobiele eenheid nog uitrukken voor boze melkboeren, inmiddels is de
melkprijs opgelopen naar een comfortabele 30 cent per kilo melk.

De heftigste problemen concentreren zich nog altijd in de glastuinbouw, waar
Rabobank een kleine euro 7 mrd heeft uitstaan. De grootste problemen worden
verwacht bij telers van komkommer, tomaat en paprika. Verder zijn er ook
champignontelers die aflossingen opschorten en is in de bollenteelt sprake
van onderhandse bedrijfsverkopen.

Diervriendelijkheid
De problemen in de intensieve veehouderij zijn van een andere aard: mensen
twijfelen aan de diervriendelijkheid van de sector. In Brabant heeft een
burgerinitiatief al de provincie gevraagd om een stokje te steken voor
nieuwe megastallen. "Veebedrijven die zich nieuw willen vestigen moeten met
omwonenden in gesprek", vindt Duijzer. "Als die dat niet willen dan zou ik
de strijd niet aangaan. Onder het publiek leeft het gevoel dat Q-koorts iets
met grootschaligheid te maken heeft. Er zit weinig ratio in het debat."

De Nederlandse land- en tuinbouw heeft volgens Duijzer, ondanks dat de
schaalvergroting achterblijft door de hoge grondprijzen, nog goede
vooruitzichten. 'Beter dan veel andere Europese landen die minder
geliberaliseerd zijn. In Griekenland telen ze nog tabak met Europese
subsidie. Met veredeling zijn er bijvoorbeeld nog flink meer suikerbieten
per hectare te telen en, nog veelbelovender, meer suiker uit biet.'

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl