De rente is zover gedaald dat de Nederlandse overheid voor bijna niets geld kan lenen voor een periode van maar liefst dertig jaar.
Het is wel opvallend dat de euro ondanks de lage rente terrein wint.
De kracht van de euro heeft echter veel te maken met onzekerheid in de VS rond de presidentsverkiezingen en de Brexit in het VK, analyseert valuta-expert Joost Derks van iBanFirst.
ANALYSE – Handelaren en andere partijen houden hun geld het liefste aan in een munt waarmee ze een relatief mooi rendement boeken. Dat verklaart waarom rentebewegingen en inflatieverwachtingen een grote invloed hebben op valutamarkten. Bijna nergens ter wereld liggen die zo laag als in Europa.
Toch wint de euro gestaag terrein.
Sinds de jaarwisseling is de euro met 4 procent gestegen ten opzichte van de dollar. De winst op het Britse pond komt zelfs op 7 procent uit.
De kracht van de euro is echter voor een groot deel ook de zwakte van de andere munten. De dollar staat onder druk door de onvoorspelbare Amerikaanse presidentsverkiezingen, terwijl Brexit-onzekerheid het pond parten speelt.
ECB zorgt voor extreem lage rente in Europa
Een belangrijke reden voor die extreem lage rente is het beleid van de Europese Centrale Bank. De ECB heeft de vergoeding voor banken die hun geld tijdelijk bij de centrale bank stallen – de zogeheten korte rente – al in 2014 tot onder het nulpunt teruggeschroefd.
Daarnaast koopt de bank massaal staatsleningen van Europese landen. Dit drijft de prijzen van die leningen op, zodat de rente omlaag wordt geduwd.
Dankzij de lage rente wordt het voor Europese overheden het een stuk voordeliger om de economie een duw in de rug te geven.
Nederland haalde afgelopen week bijna 6 miljard euro op via het plaatsen van een lening met een looptijd tot 2052 en een rente van slechts 0,028 procent. Inmiddels is die rente nog verder gedaald. En voor obligaties met een kortere looptijd, krijgt Nederland zelfs geld toe.
Wie koopt obligaties die bijna geen rente opleveren?
Aan de lage rente kleven echter ook nadelen. De ECB is namelijk niet de enige koper van Nederlandse staatsobligaties. Het zijn vooral pensioenfondsen en verzekeraars die deze leningen kopen. Deze partijen willen hun geld veilig wegzetten om toekomstige verplichtingen na te komen. Door de lage rente is de prijs van veiligheid echter heel hoog geworden.
Tien jaar geleden was de lange rente ongeveer 4 procent. Bij een dergelijk tarief groeit een bedrag van 300 binnen dertig jaar uit tot bijna 1.000 euro.
Een pensioenfonds dat er nu zeker van wil zijn dat het in 2050 1.000 euro kan uitkeren, moet bij een rente van nul procent simpelweg 1.000 opzij zetten. Dat enorme verschil laat zien waarom de lage rente zoveel pijn doet in de pensioensector.
Kracht van de euro kan makkelijk omslaan
Zolang de economie in de eurozone de coronaklap niet te boven komt, komt er geen verandering in de extreem lage rente. Er komt echter wel verandering in de zaken die de euro relatief sterk maken ten opzichte van de dollar en het pond.
Voor de jaarwisseling verdwijnt namelijk de onzekerheid over de Amerikaanse presidentsverkiezingen en over de toekomstige handelsrelatie tussen Europa en Groot-Brittannië. Het zou zomaar kunnen dat het dan gedaan is met de opvallende kracht van de euro.
Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.
