- De Russische president Vladimir Poetin liet dinsdag weten dat Rusland een vaccin tegen het coronavirus heeft goedgekeurd.
- “Het vaccin is effectief, zorgt voor immuniteit en – ik herhaal – is door alle benodigde tests gekomen”, aldus Poetin.
- De aankondiging roept veel vragen op, aangezien het vaccin zich nog niet in de belangrijkste klinische testfase bevindt. Daarin wordt de veiligheid van het middel onderzocht.
De Russische president Vladimir Poetin liet op dinsdag weten dat zijn regering het gebruik van ’s werelds allereerste coronavaccin heeft goedgekeurd. Een van zijn dochters zou het vaccin al toegediend hebben gekregen.
De internationale wetenschappelijke gemeenschap twijfelt echter of dit middel zorgvuldig genoeg is getest, effectief is tegen Covid-19 en überhaupt veilig is om toe te dienen. De vrees is dat Rusland in de wereldwijde race naar een vaccin de kantjes er vanaf loopt, om de positie van Poetin in zijn eigen zwaar getroffen land te verstevigen.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wil dan ook de veiligheidsgegevens van het Russische coronavaccin inzien.
Poetin: vaccin is effectief, mijn dochter heeft het al gehad
“Ik heb gezien dat het vaccin effectief is, een sterke immuunrespons oplevert en – ik herhaal – alle benodigde tests is doorgekomen”, zei Poetin dinsdag volgens Reuters.
Volgens Poetin heeft een van zijn dochters het vaccin toegediend gekregen, meldt Associated Press. Ze zou in goede gezondheid verkeren.
Het vaccin bestaat volgens de Russische staatszender Sputnik uit twee onderdelen die los van elkaar moeten worden toegediend, zoals het ebola-vaccin dat vorig jaar in Congo-Kinshasa werd getest. Sinds 18 juni zouden er 38 mensen het vaccin toegediend hebben gekregen en immuun geworden zijn voor het coronavirus.
Nu al internationale interesse voor het Russische coronavaccin
De Russische president liet weten dat massaproductie van het vaccin hopelijk begin volgend jaar van start kan gaan. De productie is in handen van de grote farmaceutische onderneming Binnopharm, onderdeel van het Russische conglomeraat AFK-Sistema.
Naar schatting zouden die vijfhonderd miljoen doses per jaar kunnen maken. Volgens staatszender Sputnik zouden de Braziliaanse en Servische autoriteiten al interesse hebben getoond in het Russische vaccin.
Vorige maand lieten bronnen binnen het Kremlin weten dat zorgverleners het vaccin op vrijwillige basis aangeboden zullen krijgen, zodra het goedgekeurd wordt. Volgens minister van Volksgezondheid Mikhail Murasjko gaat dat deze maand nog gebeuren. Hij kondigde aan dat Rusland deze herfst begint met een landelijke vaccinatiecampagne, meldt persbureau RIA Novosti.
De snelheid waarmee Rusland, naar eigen zeggen, een Covid-vaccin heeft ontwikkeld, is ongeëvenaard. Andere landen en onderzoeksteams die een vaccin ontwikkelen, zijn nog niet zo ver.
WHO wil veiligheidsgegevens vaccin onderzoeken
Wetenschappers buiten Rusland zetten grote vraagtekens bij het zogeheten 'Gamaleya-vaccin', vernoemd naar het het epidemiologisch instituut Gamaleya in Moskou dat het vaccin heeft ontwikkeld.
De grootste zorgen komen voort uit het feit dat het vaccin de cruciale fase-III-onderzoek heeft overgeslagen. In dit derde stadium van klinisch onderzoek wordt gekeken hoe veilig een vaccin is voor de mensen aan wie het wordt toegediend, en of het significant beter presteert dan een placebo.
De WHO stelt dat elk potentieel coronavaccin door de organisatie moet worden goedgekeurd. "We staan in nauw contact met de Russische gezondheidsautoriteiten en er zijn besprekingen gaande met betrekking tot een mogelijke pre-kwalificatie van het vaccin door de WHO", reageerde woordvoerder Tarik Jasarevic tijdens een online persconferentie op het nieuws uit Rusland. "Pre-kwalificatie van elk vaccin omvat een grondige beoordeling van alle vereiste veiligheids- en werkzaamheidsgegevens."
'Onderzoek naar Russisch vaccin overtrad alle internationale regels'
Vorige maand werd in verschillende berichten gemeld dat wetenschappers van het Gamaleya Instituut het vaccin zichzelf hadden toegediend, om de ontwikkeling ervan te bespoedigen.
Dat is niet gebruikelijk. Normaliter doen eerst duizenden mensen mee aan fase-III-onderzoek om de veiligheid van het middel te testen. Pas daarna kan een vaccin worden goedgekeurd.
In de twee testfases daarvoor wordt in kleine groepen proefpersonen gekeken of een vaccin een positieve immuunrespons oproept. Volgens critici van het Russische vaccin, dat aan 38 mensen is toegediend, bevindt het middel zich eigenlijk nog in die eerste fasen. Het is daarom nog ongeschikt voor massaproductie.
Het gedrag van de Gamaleya-onderzoekers wordt zwaar bekritiseerd. De Russische vereniging van klinische onderzoeksorganisaties noemt het een "grove schending van de fundamenten van klinisch onderzoek, de Russische wet en universeel geaccepteerde internationale regelgeving", meldt AP.
