De Nederlandse economie leunt voor ongeveer een derde op de export.
Een tweede coronagolf in het buitenland kan juist Nederlandse transportbedrijven en exporteurs hard raken, verwacht het CPB.
Zelf verwachten exportbedrijven nog tot in 2021 last te houden van de coronacrisis.
De Nederlandse transportsector en industrie zijn kwetsbaar voor een nieuwe coronagolf in het buitenland.
Dat concludeert het Centraal Planbureau (CPB) in een rapport over de impact van de coronacrisis, dat in samenwerking met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is opgemaakt.
Nederlandse bedrijven verkopen veel in het buitenland en daarnaast is Nederland een groot doorvoerland voor handel tussen de Europese Unie en de rest van de wereld.
Een derde van de Nederlandse economie leunt op de export
Volgens het CBS is ongeveer een derde van de Nederlandse werkgelegenheid en de economie direct of indirect verbonden aan de uitvoeractiviteiten. Een daling van de vraag naar uitvoer zal de Nederlandse economie daarom hard raken.
Volgens het CPB zullen in tegenstelling tot de eerste coronagolf, andere bedrijven worden getroffen. De eerste groep bedrijven die door de crisis werd geraakt, kampten vooral met de impact van de intelligente lockdown. Dan gaat het met name om bedrijven die actief zijn in de dienstensector, zoals horeca en cultuurinstellingen.
Wat volgens de makers van het rapport onderbelicht is gebleven, is welk effect maatregelen in het buitenland hebben gehad op Nederlandse bedrijven.
Transport en op de export gerichte industrie kwetsbaar voor tweede coronagolf
De onderzoekers waarschuwen er voor dat transport en industrie op termijn "uitgehold" kunnen worden bij een tweede coronagolf in het buitenland.
De huidige daling van de export zorgt er in het algemeen nog niet voor dat bedrijven in de gevarenzone verkeren. Maar als deze bedrijven omvallen kan sprake zijn van een domino-effect, omdat ze ingebed zijn in een netwerk van Nederlandse toeleveranciers en afnemers, met name in het midden- en kleinbedrijf.
Nieuwe lockdowns in het buitenland hebben daarom grote economische gevolgen voor deze sectoren. Bij een tweede golf kunnen er dus maatregelen nodig blijven die ondersteuning bieden aan bedrijven die last blijven hebben van een langlopende terugval in de wereldwijde exportvraag.
Exporteurs houden tot ver in 2021 last van de coronacrisis
De impact van de coronacrisis zal volgens drie op de vijf Nederlandse exportbedrijven nog tot ver in 2021 voelbaar zijn, meldde kredietverzekeraar Atradius maandagavond, op basis van een gezamenlijke peiling met ondernemersorganisatie evofenedex.
De twee organisaties vroegen enkele honderden bedrijven naar de effecten van de coronacrisis op de export.
De effecten van de crisis, zoals een oplopende werkloosheid en een stijging van het aantal faillissementen, zullen hun tol eisen, verwacht directeur Bart Jan Koopman van ondernemersorganisatie evovenedex. "Ontslagrondes die door bedrijven als KLM, Shell, BAM en Tata Steel zijn aangekondigd, zijn een teken aan de wand."
Een meerderheid van de exporteurs gaf aan dat de coronacrisis al duidelijk een negatieve invloed op de resultaten heeft gehad het afgelopen half jaar.
Exporteurs verwachten in 2020 gemiddeld omzetdaling van 23%
Bij de ondervraagde Nederlandse exportbedrijven is de omzet in het afgelopen half jaar gemiddeld met bijna een derde (28 procent) gedaald. Over heel 2020 verwachten exporteurs een omzetdaling van rond de 23 procent.
De daling van de vraag naar Nederlandse producten en diensten kan nog sterker worden als de overheidssteun in landen die in zwaar weer verkeren, afloopt.
Algemeen directeur Tom Kaars Sijpesteijn van Atradius Nederland wijst erop dat het aantal faillissementen in omringende landen relatief lager lag dan in Nederland het afgelopen halfjaar. "Dat is deels te verklaren doordat landen als Spanje, Frankrijk en België wetten hebben aangenomen die insolventieprocedures tijdelijk bevriezen of faillissementen niet-ontvankelijk verklaren. Als deze maatregelen wegvallen, kunnen veel bedrijven alsnog omvallen, wat negatieve gevolgen zal hebben voor de Nederlandse export."
Ongeveer 1 op 7 exporteurs ziet omzetstijging door coronacrisis
Van de ondervraagde bedrijven verwacht 14 procent juist een positieve impact van de coronacrisis op hun bedrijfsvoering. Deze profiterende bedrijven schatten dat ze over heel 2020 een omzetstijging kunnen realiseren van gemiddeld 12 procent.
Evofenedex meldde maandag al dat een aantal bedrijven in met name de land- en tuinbouw, visserij, voeding, drank en tabak bovengemiddelde omzetten draaien.
Ook de logistieke dienstverlening en consumentenproducten zoals elektronica en spelletjes, presteerden beter.
Nog een positieve noot uit het onderzoek is dat de meeste van de ondervraagde bedrijven verwachten dat hun bedrijfsomvang na de crisis hetzelfde zal zijn als daarvoor.
