Wie een volgende stap in de carrière wil zetten moet minder naar de inhoud en meer naar de context van de baan kijken, vindt loopbaanadviseur Rozemarijn Dols.
Rozemarijn Dols kan uit eigen ervaring meepraten als het gaat om het maken van een switch in je carrière. Tot haar vijftigste was ze als organisatiepsycholoog in dienst bij grote adviesbureaus. Op het moment dat iedereen verwachtte dat ze nu wel zou gaan afbouwen, besloot ze voor zichzelf te beginnen. ‘Ik heb pas heel laat ontdekt dat ik eigenlijk het beste geschikt was om in alle vrijheid te werken.’
‘Een goed passende baan is stimulerend voor de ziel’
Dols – samen met Moniek Hiemink ook auteur van het boek Professionele Loopbaancoaching – ziet heel werkend Nederland in haar spreekkamer voorbij komen. Van hyper ambitieuze leiders die uitsluitend gefocust zijn op geld en aanzien, tot zekerheidszoekers die juist meer rust en stabiliteit willen. ‘Je ziet allerlei typologieën. Maar veel mensen zijn een mix van verschillende behoeftes.’
Wie een volgende stap wil zetten moet om te beginnen bij zichzelf te rade gaan, stelt Dols. Dat begint vaak met de behoefte om meer uitgedaagd te worden in het werk en de mogelijkheden te krijgen zich op persoonlijk vlak verder te kunnen ontwikkelen. Ze begint daarom het gesprek over de volgende stap altijd met het afpellen van de behoeften op drie niveaus:
1. ‘Weet je wel echt wat je in huis hebt qua skills?’
Om te beginnen brengt ze loopbaanwaarden in kaart. Daarna komt de ontwikkelbehoefte aan de beurt. Om de functie inhoudelijk scherp te krijgen, zijn competenties onmisbaar. Daarvoor zijn allerlei domeinen te onderscheiden. ‘Ik kijk altijd naar: wat heb je al, wat moet je nog verder ontwikkelen en wat heb je echt niet.’
Het kan volgens haar lastig zijn om voor jezelf goed op een rijtje te krijgen wat nu daadwerkelijk je sterke en zwakke punten zijn. Dit lijkt misschien heel voor de hand liggend, maar de meeste mensen zien een hoop skills over het hoofd die ze wel in huis hebben.
Want naast de specifieke hard skills – dit zijn vakinhoudelijke kennis en vaardigheden die in een vacature worden genoemd- die je moet bezitten voor een baan, is je soft skillset een minstens zo belangrijke bouwsteen voor een succesvolle carrière.
Het helpt daarom om met iemand te gaan praten of in een omgeving te komen waar kennis en ervaring beschikbaar is over loopbaanontwikkeling, zoals bij Yacht. De frisse blik van de Yacht consultants kunnen je tot verrassende inzichten brengen over jezelf en wat jouw potentieel is.
‘Sommige mensen zijn overigens in bepaalde dingen heel erg goed, bijvoorbeeld organiseren, maar willen zich juist op andere vlakken ontwikkelen’, zegt Dols. ‘Dan is waar je goed in bent dus niet per se richtinggevend. Je moet je ook gemotiveerd voelen om het te doen.’
Met een Yacht consultant kijk je daarom ook altijd naar opties die juist buiten de gebaande paden liggen, maar waar je met jouw skills wel een goede match voor bent. Zo ontdek je nieuwe mogelijkheden waarin jij je op persoonlijk vlak weer verder kunt gaan ontwikkelen.
2. ‘Ontdek waar je toe neigt als professional’
Als tweede element neemt Dols wat ze de ‘zielsdrijfveren’ noemt onder de loep. ‘Dat klinkt zweverig, maar die zijn essentieel. Want die geven betekenis aan je werk. Daarvoor kom je ’s ochtends je bed uit en kun je tegen een stootje.’
Wanneer je handelt vanuit je zielsdrijfveren bewijs je niet alleen jezelf, maar ook anderen een dienst. Het is wat moderne bedrijven vaak onder purpose verstaan: het antwoord op de vraag ‘waartoe zij op aard’ zijn. Volgens Dols geeft dat samen vaak al een beeld van de richting waarin de professional het zoeken moet. ‘Je ziet of iemand meer neigt naar het bedrijfsleven of juist naar not-for-profit of de overheid. Daarnaast geeft het je inzicht in de rol die bij iemand past, zo heb je geboren leiders en mensen die zich graag creatief of organisatorisch bezig houden. Op basis van deze analyse kun je wel ontdekken in welke functie en binnen welke organisatie iemand zich thuis zal voelen.’
3. ‘Analyseer: Laat deze werkplek mij floreren?’
Dols maakt daarnaast in de gesprekken een belangrijk onderscheid tussen de functie-inhoud en de functiecontext. Een valkuil waar veel jonge professionals instappen is dat ze uitsluitend naar de inhoud van de geambieerde baan kijken. Dus enkel kijken naar: wat ga je doen? En wat ga je daarmee verdienen? ‘Terwijl de context minstens zo bepalend is voor jouw werkgeluk en passie.’
Onder context verstaat Dols niet alleen de bedrijfscultuur maar ook waarden binnen een bedrijf of organisatie. ‘In de functiecontext zitten de voorwaarden waarbinnen je kunt floreren. Wat voor leidinggevend klimaat is er? Wat voor collega’s? Ik raad mensen altijd aan om goed sfeer te proeven voordat je ergens aan de slag gaat. Het gaat erom: wat is minimaal belangrijk voor mij? En: zie ik mezelf hier lopen?’
Die interne analyse moet je volgens haar maken om er zeker van te zijn dat jij op je nieuwe werkplek volledig tot je recht komt en de mogelijkheid krijgt om die carrièrestappen te maken die je voor ogen hebt.