Brexit: dit zijn de winnaars en verliezers

Wat maar weinigen verwacht hadden is dan toch gebeurd: met een overtuigend ‘Leave’ gaf het Verenigd Koninkrijk vrijdagochtend na 43 jaar haar lidmaatschap van de Europese Unie op.

Een bloedbad op de beurzen, paniek in bestuurskamers en verslagenheid bij politici. Wat de nabije toekomst gaat brengen is koffiedik kijken, maar we mogen wel stellen dat Europa sinds vandaag twee kampen telt: dat van verliezers en winnaars. Dat laatste is relatief, want een Brexit kent uiteindelijk louter verliezers.

Belofte maakt schuld, Cameron treedt af

David Cameron. Foto EPA

De meest prominente politieke verliezer is natuurlijk David Cameron die zijn ontslag heeft ingediend. Hij had zijn politieke lot verbonden aan het door hem zelf uitgeroepen referendum en dat schept verplichtingen.

En waar Cameron verliest, daar staan zijn opponenten Boris Johnson, Nigel Farage en Michael Cove te juichen om de herwonnen Britse ‘onafhankelijkheid’.

Eurofielen vs Eurosceptici: 0 - 1

Populistische partijen in Europa zijn blij dat de meerderheid van de Britse stemmers heeft gekozen voor een vertrek uit de Europese Unie. Voorzitter van het Brexit-kamp, Gisela Stuart, kijkt met tevredenheid naar de uitslag van het referendum over de vraag of Groot-Brittannië in de EU moet blijven. Ze is opgewonden dat mensen zich niets hebben laten voorschrijven door de gevestigde orde. ,,Ik denk dat het nu een verantwoordelijkheid is voor ons als politici om te handelen in het beste belang van het land. Dus blijf rustig, neem doordachte stappen maar zet het proces in werking'', aldus de Labour-parlementariër Stuart.

Geert Wilders. Foto ANP

Eurofielen en voorstanders van het Europese project zijn met het vertrek van zo’n prominent clublid zwaar aangeslagen, eurosceptici en nationalisten grijpen de Brexit echter met beide handen aan en slijpen hun messen.

Geert Wilders nam de aftrap voor de Nexit en noemde de Brexit het begin van de ‘Patriottische Lente’, terwijl zijn Franse evenknie Marine le Pen aankondigde dat ook in Frankrijk een dergelijk referendum gehouden zou moeten worden. Is het wachten op de Frexit?

Bloedbaden op financiële markten

De aandelenbeurzen in Europa leden vrijdag de zwaarste koersverliezen in jaren, na de uitslag van het referendum over het Britse lidmaatschap van de Europese Unie. De Britse bevolking heeft zich uitgesproken voor een vertrek uit de EU, terwijl de meeste beleggers in de vooronderstelling waren dat het niet tot een brexit zou komen. De AEX-index in Amsterdam stond tegen het einde van de ochtendhandel 6,2 procent lager op 421,78 punten. De MidKap zakte 5,5 procent tot 613,47 punten. De beurs in Londen ging 5,2 procent omlaag, Frankfurt en Parijs verloren tot 7,5 procent. Milaan en Madrid daalden tot 10,6 procent.

foto ANP

Op de valutamarkten is Britse pond vrijdag het haasje: de munt daalde fors ten opzichte van de euro, die zich daarmee als een relatieve winnaar positioneert. Let wel: relatief, want de munt daalde op zijn beurt weer ten opzichte van de dollar.

Ook de financiële markten verliezen fors. Kleurt de ene na de andere beursvloer dieprood door de financiële aderlatingen die elkaar in ijzingwekkend tempo opvolgen, ook boeten de markten fors aan autoriteit en betrouwbaarheid in. Want wat zaten aandelenbeleggers en bookmakers ernaast met hun prognoses. En wat hebben ze zich slecht voorbereid op dit scenario.

City verliest legitimiteit

Waar de Britten ongeveer in kampen van gelijke grootte zijn verdeeld in het Brexit-referendum, is de overgrote meerderheid van het personeel in de Londense City het wel eens: er moet geen Brexit komen. Er staat dan ook heel wat op het spel.

Foto: EPA

Om bij het economische te blijven: grote verliezer is de City. Londen voert enorm veel financiële transacties uit voor de rest van Europa. Maar hoe kan je nog langer het kloppende financiële hart van Europa zijn wanneer je geen lid meer bent van de club?

Analisten verwachten dan ook dat veel grote handelshuizen en dealmakers zullen verkassen van Londen naar financiële centra binnen de Unie. Frankfurt, Parijs en Dublin en wellicht Amsterdam zijn potentiële winnaars.

Ook buitenlandse economieën voelen de pijn

De dreun die het Britse Pond krijgt als gevolg van de keuze van het Verenigde Koninkrijk voor de Brexit, komt hard aan bij Nederlandse exporteurs. De overwinning van het Brexit-kamp bij het Britse referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie had vrijdagochtend meteen gevolgen op financiële markten. Het Britse Pond zakte bijna 7 procent tegenover de euro. Voor Nederlandse bedrijven de exporteren naar het Verenigd Koninkrijk is dat een flinke domper.

Foto ANP

Verliezers in deze league zijn natuurlijk de landen waarvan de economie sterk met die van het Verenigd Koninkrijk verweven zijn. Zoals buurland Ierland. Ierland raakt naar schatting 1,2 procent van zijn bruto binnenlands product kwijt. De handel tussen beide landen, goed voor 1,2 miljard euro per week, krimpt mogelijk met 20 procent.

Speaking of trade: Nederlandse exporteurs naar het Verenigd Koninkrijk kunnen hun borst natmaken nu hun producten binnen een etmaal fors duurder zijn geworden. Flink verlies dus. De keerzijde van die medaille blinkt echter weer voor Britse exporteurs in de vorm van een goedkope pond sterling.

Daar gaat uw nationale eenheid

Donderdag 23 juni stemmen de Britten in een historisch referendum: wel of geen lid van de Europese Unie. De uitslag heeft grote betekenis voor het Verenigd Koninkrijk en Europa. Volg de ontwikkelingen op de voet met het liveblog van Z24. 20.05u Wie gaat stemmen, moet zich wel netjes gedragen. Er zijn zes dingen die je niet mag doen, als je in het stembureau bent, signaleert Business Insider. 1)Politieke getinte kleding die een stemvoorkeur aangeeft is verboden 2)Een selfie nemen binnen het stembureau mag niet 3)Een discussie aangaan over de voors en tegens van het EU-lidmaatschap is niet toegestaan 4)Luide muziek afspelen en telefoneren mogen niet 5)Je kind het stembiljet laten invullen is verboden 6)Je mag niet in staat van dronkenschap of onder invloed van drugs het stembureau betreden D

Foto EPA

Met de Brexit lijkt het gedaan met de Britse nationale eenheid. Want niets heeft het land zo diep verdeeld als de vraag Brexit of Bremain.

Stemden vooral jongeren, stedelingen en hoger opgeleiden voor het EU-lidmaatschap, de Brexit lijkt vooral een aangelegenheid van ouderen, de ‘gewone man’ en bewoners van rurale gebieden. Die mogen zich daarmee tot de winnaars rekenen.

Daar gaan uw gastarbeiders

Oversteek bij Calais. Foto EPA

En als we het dan toch over demografie en bevolkingsgroepen hebben: het Brexit-kamp heeft zich hard gemaakt voor immigratiebeperking. Politieke vluchtelingen en arbeidsmigranten kunnen zich de gang naar Calais voortaan besparen, maar ook werknemers uit andere EU-landen belanden in een lastig, zo niet bizar parket.

En omgekeerd, een substantieel aantal Britten werkt verspreid over de Europese Unie. Niet in de laatste plaats bij de Europese Centrale Bank!

Daar gaan uw noorderburen

De leider van de Schotse nationalistische partij sorteert alvast voor op een breuk met het Verenigd Koninkrijk, nu het Brexit-kamp in Engeland heeft gewonnen. Schotland koos in meerderheid vóór het EU-lidmaatschap. Nicola Stergeon, de eerste minister van Schotland en aanvoerder van Schotse Nationale Partij, was vrijdag meteen duidelijk: het Brexit-kamp heeft het Britse EU-referendum gewonnen, maar Schotland heeft in meerderheid voor behoud van het EU-lidmaatschapg gestemd.

Nicola Sturgeon, SNP-leider en eerste minister van Schotland. Foto EPA

Zowel winst als verlies voor de Schotten. Schotland bevindt zich in een unieke positie.

Waar de meeste Schotten ervoor kozen bij de EU te blijven, zitten ze nu opgescheept met een Brexit. En dat blaast de Schotse onafhankelijkheidskwestie nieuw leven in.

Voor Schotse nationalisten is het duidelijk: het referendum over de Schotse onafhankelijkheid moet herhaald worden. In Noord-Ierland speelt hetzelfde - de katholieke meerderheid koos voor EU-lidmaatschap en de Noord-Ierse regeringspartij Sinn Fein zinspeelt al openlijk op een referendum over hereniging met Ierland.

Gaat daar uw overzees gebied?

Foto EPA

Ook de inwoners van Gibraltar bevinden zich met de uitslag in een bizarre positie: in de steek gelaten door het moederland stemde zo’n 95 procent van haar inwoners voor EU-lidmaatschap.

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Garcia-Margallo heeft al gezegd dat de uitslag “nieuwe mogelijkheden biedt” voor Gibraltar en dat Spanje mogelijk weer aanspraak gaat maken op de rots.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl