Het bijna 3 maanden durende protest tegen de Oekraïense president Viktor Janoekovitsj is dinsdag uitgelopen op de bloedigste confrontatie sinds het verzet begon.

Bij straatgevechten tussen betogers en oproerpolitie in het centrum van de hoofdstad Kiev vielen 18 doden. Onder hen zijn zeven agenten die zijn doodgeschoten.

Voorts zijn er volgens artsen meer dan 1000 gewonden gevallen. Ook waren er ernstige ongeregeldheden in plaatsen in het westen van het land.

Hervormingsvoorstel niet op agenda

Het geweld liep snel uit de hand terwijl in Oekraïne de rust juist leek terug te keren. Betogers stopten het afgelopen weekeinde met hun bezetting van onder meer het stadhuis na toezeggingen van Janoekovitsj.

Maar dinsdagmorgen koelden tegenstanders van de president in het centrum hun woede op agenten en overheidsgebouwen nadat een hervormingsvoorstel niet op de agenda van het parlement was verschenen.

Slag om Onafhankelijkheidsplein

De regering besloot na de escalatie korte metten te maken met de kampementen van de oppositie op het centrale Onafhankelijkheidsplein. De slag om dit plein werd in de avond begonnen terwijl het vervoer in de Oekraïense hoofdstad sterk was ingeperkt en de naar schatting 20.000 betogers waren omsingeld.

De oproerpolitie lijkt niet van plan de 'herovering' van het plein op te geven, terwijl de demonstranten met onder meer brandbommen de oprukkende oproerpolitie bestookt. Tenten van betogers raakten in brand.

Rol van extreem rechts

Janoekovitsj zou dinsdag wel contact hebben gelegd met de voormannen van het protest, de pro-westerse ex-bokser Vitali Klitsjko, ex-parlementsvoorzitter Arseni Jatsenjoek en Oleg Tjachnibok van de extreem rechtse Svoboda (Vrijheid).

Extreem rechts is een belangrijke en gewelddadige rol gaan spelen bij het protest in Kiev. De VS hadden Janoekovitsj opgeroepen weer te gaan praten met de oppositie. Hij had al aangegeven dat woensdag te willen doen, maar verscheidene media meldden dat er laat op dinsdag al contact is gelegd.

De democratisch gekozen Janoekovitsj is voor veel Oekraïeners, vooral in het westen van het land, een man van het Kremlin. Hij zou door Rusland worden beïnvloed. Opposanten zoals Klitsjko willen een Oekraïne dat op de EU is gericht. Maar Tjachnibok wil dat juist niet. Extreem rechts wil "een nationale revolutie'' voor een Oekraïne zonder "het totalitaire liberalisme van de EU''.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl