• De Democratische senator Joe Manchin uit West Virginia zal niet voor het investeringsplan van Joe Biden stemmen.
  • Daarmee verliest Biden een potentiële meerderheid voor het plan in de Senaat.
  • Met het ‘Build Back Better’-plan wil Biden zo’n 2 biljoen dollar investeren in onder meer sociale zekerheid, banen, huisvesting en duurzame energie.
  • Lees ook: Joe Biden heeft een nieuwe vijand nodig om zijn beleid beter te kunnen verkopen

De hoeksteen van het binnenlandbeleid van de Amerikaanse president Joe Biden, het zogenaamde Build Back Better-wetsvoorstel ter waarde van bijna 1.800 miljard dollar (ongeveer 1.540 miljard euro), staat op losse schroeven nadat de Democratische senator Joe Manchin uit West-Virginia zondag zei het voorstel niet te kunnen steunen.

Het wetsvoorstel werd in november door het Huis van Afgevaardigden goedgekeurd en bevat veel financiering voor het sociale vangnet, waaronder goedkopere medicijnen, belastingverlagingen en kinderopvang. Maar veel geld is ook bedoeld voor de strijd tegen de opwarming van de aarde.

Het wetsvoorstel wordt ook wel Bidens versie van een New Deal genoemd. De New Deal was een omvangrijk sociaal en economisch herstelplan dat de toenmalige president Franklin D. Roosevelt in de jaren 30 initieerde om de VS uit de Grote Depressie te trekken.

Manchin zei tegen Fox News “alles geprobeerd te hebben” om zijn steun aan het voorstel te verlenen, maar vond de kosten uiteindelijk te hoog.

"Mijn Democratische collega's in Washington zijn vastbesloten om onze maatschappij drastisch te hervormen op een manier die ons land nog kwetsbaarder maakt voor de dreigingen waar we voor staan", schreef Manchin in een verklaring op zijn website. "Ik kan dat risico niet nemen met een staatsschuld van 2900 miljard dollar en reële en schadelijke inflatie, zoals Amerikanen merken bij het benzinestation, supermarkten en aan energierekeningen."

Witte Huis is woedend op Manchin

Het Witte Huis en Manchin hebben de afgelopen weken veel overlegd over zijn bezwaren tegen het wetsvoorstel en Biden heeft Manchin zelfs bij hem thuis in Delaware op bezoek gehad voor een ontbijtoverleg.

Het Witte Huis heeft voor het plan de stemmen van alle vijftig Democratische senatoren nodig, aangezien de vijftig Republikeinse senatoren allemaal tegen zullen stemmen. Bij gelijke stemmen kan vicepresident Kamala Harris de beslissende stem geven.

Woordvoerder van het Witte Huis Jen Psaki zei tegen The New York Times dat Manchins uitingen als einde van het overleg tussen hem en Biden gezien wordt. "Zijn opmerkingen zijn een plotselinge en onverklaarbare ommekeer van zijn standpunt, en een breuk met zijn beloftes aan de president en collega's in het Huis en de Senaat."

In een latere verklaring sloeg Psaki een venijnigere toon aan. "Misschien kan senator Manchin de miljoenen kinderen die door de universele kinderbijslag van armoede verlost zijn uitleggen waarom hij dat programma wil eindigen. Wij kunnen het niet."

Steenkolensector in West-Virgina

Dat de Democratische senator uit West Virgina dwarsligt, is geen verrassing. De staat van Manchin is goed voor 13 procent van de nationale kolenproductie in de VS. De groene investeringsplannen van Biden vormen een bedreiging voor die industrie.

Manchin heeft ook persoonlijke belangen in de kolensector. Zo ontvangt hij van alle Congresleden de meeste donaties uit die industrie. Ook heeft zijn zoon een kolenbeleggingsfonds, waar Manchin voor miljoenen aandelen in bezit.

Volgens Manchin neemt de VS met het 'Build Back Better'-plan sneller afscheid van fossiele brandstoffen "dan technologisch en markttechnisch mogelijk is". De senator spreekt van "catastrofale gevolgen".

Als het Witte Huis en Manchin het na het kerstreces niet eens kunnen worden, is het mogelijk dat de Democratische Senaatsleider Chuck Schumer het wetsvoorstel in kleinere stukken opbreekt en voor de verschillende onderdelen steun zoekt van een aantal Republikeinen.

"De druk op Manchin zal opgevoerd worden", zegt NOS-correspondent Marieke de Vries op de NOS-website. "Maar de kans is klein dat hij in het nieuwe jaar in zal stemmen met een eventueel aangepast plan, aangezien in 2022 ook de tussentijdse verkiezingen zijn en niemand gezichtsverlies wil lijden."

LEES OOK: China heeft de op 2 na grootste luchtmacht ter wereld – met deze gevechtsvliegtuigen dagen ze het Westen uit