De onderhandelaars in het Catshuis staan onder druk. Telkens duikt de deadline
van 30 april op. Die dag moet minister De Jager van Financiën naar Brussel
om de plannen voor 2013 aan de Europese Commissie voor te leggen. Maar wat
moeten De Jager daar nu precies laten zien, en wat gebeurt er als hij dat
niet doet?
Alle eurolanden, en de meeste lidstaten zonder euro, hebben in het hernieuwe
stabiliteitspact dat in maart werd getekend beloofd dat ze hun begrotings-
en hervormingsplannen in Brussel in zullen leveren voor eind april. De
Europese Commissie gaat dan kijken of het een beetje vlot.
De deadline geldt dus voor iedereen, met uitzondering van het Verenigd
Koninkrijk en Tsjechië, die niet meedoen aan het nieuwe stabiliteitspact.
Sommige landen moeten aan strengere regels voldoen dan anderen. België
bijvoorbeeld, maar ook Nederland zit op het strafbankje van Europa.
Landen die zich een tijdje niet aan de regels van het stabilieitspact houden –
begrotingstekort onder de drie procent en de staatschuld lager dan 60
procent van het bbp of in elk geval dalende – komen terecht in de
excessieve-tekortproducedure. Dat betekent dat Brussel over de schouder van
Jan Kees de Jager meekijkt.
Zowel de staatsschuld als het begrotingstekort van Nederland zijn al een
aantal jaar te hoog. Uiterlijk volgend jaar, in 2013 dus, moet het tekort in
Nederland onder de drie procent van het bruto binnenlands product uitkomen.
Lukt dat niet, dan volgen boetes.
Hervormingen
Behalve een plan voor de begroting van 2013 dient er ook een set hervormingen
te worden gepresenteerd. Want niet alleen moet het Nederlandse
begrotingstekort onder de 3 procent blijven in 2013, op lange termijn moet
ook de staatsschuld onder de afgesproken grens komen van 60 procent van het
bbp.
Wil je met een langzaam groeiende economie als de Nederlandse de staatsschuld
omlaag brengen, dan is een overschot, of tenminste een begrotingsevenwicht
nodig. Dat kan niet worden bereikt met eenmalige besparingen. Alleen de
kaasschaaf is dus niet genoeg voor Brussel. Er moet worden hervormd.
Catshuis
Het is dus zaak dat de onderhandelaars in het Catshuis voor eind april met een
bezuinigingspakket komen waarmee ze De Jager naar Brussel kunnen sturen.
Maar wat als het niet lukt?
"Er staat geen boete op het niet halen", zegt europarlementariër
Corien Wortmann van het CDA. Wortmann was nauw betrokken bij de behandeling
van de nieuwe begrotingsregels in het Europarlement. "Maar het betekent
wel een enorm gezichtsverlies."
Wortmann schat de kans overigens niet zo groot dat de deadline niet wordt
gehaald. De Jager heeft zelf al gezegd op 30 april plannen in te leveren,
ongeacht de uitkomst van de onderhandelingen op het Catshuis.
Overigens is het wel van belang dat er een gedegen plan ligt. Zomaar wat
insturen heeft geen zin. Het Europees Parlement, waar Wortmann zelf lid van
is, heeft bedongen dat de begrotingsplannen door de nationale parlementen
moeten worden bekeken.
Lukt dat niet, bijvoorbeeld vanwege tijdsdruk, dan moet een regering op zijn
minst aannemelijk maken dat de plannen op een politieke meerderheid kunnen
rekenen.
Dat betekent dat Rutte en De Jager in Brussel moeten kunnen laten zien dat hun
plannen op een meerderheid in de Tweede Kamer kunnen rekenen. Wortmann, lid
van regeringspartij CDA, twijfelt er niet aan dat dat lukt. Maar gezien het
recente vertrek van Hero Brinkman uit de fractie van de PVV, zal Rutte toch
niet helemaal gerust zijn dat hij een voldoende krijgt op zijn paasrapport.
Maar zelfs al krijgt hij geen goedkeuring van Brussel, dan blijft de schade
voorlopig beperkt tot gezichtsverlies.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl