Dit schrijft Het
Financieele Dagblad
Vorig jaar hebben ruim 107.000 startende ondernemers zich aangemeld bij de
Kamer van Koophandel. Dit jaar zal het aantal nieuwe inschrijvingen
waarschijnlijk verder toenemen. Vooral de dienstensector was in 2008
populair: meer dan de helft van de starters begon zijn onderneming in deze
sector.
Startende ondernemers worden door diverse instellingen geholpen om hun idee
tot een succes te maken. Neem nu Frederik. Frederik is veertig jaar en is na
zijn studie Industrieel Ontwerp aan de TU Delft gaan werken bij een
middelgroot bedrijf. Hij loopt al jaren rond met het idee om voor zichzelf
te beginnen. Hij heeft in zijn vrije tijd een methode ontwikkeld waarmee de
verpakkingskosten voor zuivelproducten met 20% gereduceerd kunnen worden.
Onlangs heeft hij te horen gekregen dat hij zijn baan verliest. De hoogte
van de gouden handdruk wordt in onderling overleg vastgesteld op euro
175.000. Hét moment om voor zichzelf te beginnen, denkt hij. Hij vraagt zich
af welke duwtjes hij in de rug krijgt om zijn droom te verwezenlijken.
Vooralsnog kiest Frederik ervoor zijn onderneming als eenmanszaak uit te
oefenen.
Adviezen
Bij het starten van een onderneming zijn niet alleen een goed idee en een
goede marketing van belang. Kennis op het gebied van vergunningen,
fiscaliteiten, subsidies en regelgeving kan teleurstellingen voorkomen.
De Kamer van Koophandel (KvK) heeft bedrijfsvoorlichters in dienst om
startende ondernemers behulpzaam te zijn bij het opstarten van hun
onderneming. Daar waar wenselijk helpen zij bij het opstellen van een
ondernemingsplan. De KvK kan de ondernemer ook attenderen op een bepaalde
branchevereniging, waar de starter meer specifieke informatie kan krijgen.
Ad Hüskens van de Kamer van Koophandel Brabant: 'Een goede voorbereiding is
erg belangrijk. Indien de ondernemer aangeeft na de startfase het op prijs
te stellen te kunnen blijven "sparren", kunnen wij bemiddelen in
het vinden van een coach die al dan niet gratis zijn kennis en kunde ter
beschikking stelt aan hem of haar. Bijvoorbeeld bij de Stichting
Ondernemersklankbord, waar een ondernemer tegen een geringe bijdrage een
oud-ondernemer/manager als coach kan krijgen.'
In dit kader kan ook worden gedacht aan informal investors. Deze
investeerders, vaak oud-ondernemers, kunnen een bedrijf niet alleen helpen
met kapitaal, maar nadrukkelijk ook met kennis, ervaring en een netwerk.
Gerard Knaack van ABN Amro Informal Investment Services: 'Naast rendement
staat plezier in het ondernemend bezig zijn en bezig blijven voorop.
Investeerders vinden het een uitdaging om te kunnen bijdragen aan het succes
van een onderneming.'
Naast de KvK, brancheverenigingen en informal investors hebben ook de meeste
geldverstrekkers specialisten op dit gebied in huis. Pepijn Happel van ABN
Amro YourBusiness Banking: 'Wij begeleiden niet alleen de starter bij het
opstellen van een businessplan ten behoeve de kredietaanvraag, maar helpen
hem of haar bijvoorbeeld ook risico's in kaart te brengen, die al dan niet
verzekerbaar zijn.'
Fiscale stimulansen
Ook de fiscus probeert startende ondernemers een duwtje in de rug te geven.
Bepaalde aftrekposten zorgen ervoor dat hij minder inkomstenbelasting moet
betalen. De wetgeving stelt in sommige gevallen wel enkele voorwaarden om
gebruik te kunnen maken van deze fiscale faciliteiten. Meestal is een van de
belangrijkste dat de ondernemer in een bepaald jaar ten minste 1225 uur
werkzaam is in zijn onderneming. Bij de start van een onderneming in het
loop van het jaar wordt deze urengrens overigens niet tijdsevenredig
verminderd.
Zo hoeft Frederik als zelfstandige over een bepaald gedeelte van de winst van
zijn onderneming geen inkomstenbelasting te betalen. De hoogte van dit
bedrag, de zelfstandigenaftrek, is afhankelijk van de winst die zijn
onderneming behaalt. De bedragen variëren van euro 4488 bij een winst van
meer dan euro 58.340, tot euro9251 bij een winst tot euro 13.695. Deze
zelfstandigenaftrek wordt voor starters maximaal drie jaar verhoogd met een
bedrag van euro 2070. Deze aftrekposten worden voor starters bovendien
verhoogd met een bedrag van euro 17.710 indien ten minste 500 uren besteed
worden aan speur- en ontwikkelingswerk. Ook de mkb-winstvrijstelling geldt
voor Frederik. Deze vrijstelling houdt in dat 10,5% van de winst van zijn
onderneming is vrijgesteld voor belastingheffing.
Een andere aftrekpost is de toevoeging aan de oudedagsreserve. Een aftrekpost
met een verraderlijke naam, omdat deze doet vermoeden dat een reserve voor
de oude dag wordt gevormd. De ondernemer mag 12% van de winst in aftrek
brengen (maximaal euro 11.590). Dit bedrag wordt aan de oudedagsreserve op
de ondernemingsbalans toegevoegd. De oudedagsreserve mag echter niet hoger
worden dan het ondernemingsvermogen. Uiteindelijk dient over dit bedrag weer
belasting te worden betaald in box 1. Het voordeel van deze regeling is
belastinguitstel en dus het creëren van een liquiditeitsvoordeel op korte
termijn.
Ook de willekeurige afschrijving creëert een liquiditeitsvoordeel. Alle
ondernemers kunnen onder voorwaarden willekeurig afschrijven op
milieubedrijfsmiddelen. Voor startende ondernemers geldt in een bepaald
opzicht een ruimere regeling: zij kunnen onder voorwaarden ook willekeurig
afschrijven op andere bedrijfsmiddelen. Met het willekeurig afschrijven kan
de ondernemer de voor hem gunstigste wijze van afschrijven kiezen. Zo kan in
de jaren waarin de belastingdruk relatief het hoogst is, worden afgeschreven
om een zo groot mogelijk fiscaal voordeel te bereiken. Tevens kan de
ondernemer in sommige gevallen gebruikmaken van de zogenaamde
investeringsaftrek. Deze aftrek, die kan oplopen tot 44%, houdt in dat de
ondernemer naast de afschrijving recht heeft op een extra aftrekpost.
Verder kunnen aanloopkosten fiscaal aftrekbaar zijn. De totale kosten die zijn
gemaakt in de vijf kalenderjaren voorafgaand aan het eerste jaar als
ondernemer en die verband houden met het starten van de onderneming, kunnen
onder voorwaarden alsnog als ondernemingskosten in aftrek worden gebracht.
Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van de regels met betrekking tot
verliesverrekening. Dit houdt in dat verliezen kunnen worden verrekend met
box 1-inkomen uit de drie voorafgaande en de negen volgende jaren.
De kans is groot dat de eerste jaren, mede dankzij verschillende aftrekposten,
de belastbare winst laag is, terwijl de belastbare inkomens van de vorige
jaren in het toptarief van box 1 vielen (52%). In deze situatie kan
middeling tot belastingteruggave leiden. De regeling werkt als volgt: het
belastbaar inkomen van de afgelopen drie jaar wordt bij elkaar opgeteld en
gedeeld door drie. Vervolgens wordt bekeken welk bedrag aan
inkomstenbelasting in box 1 dan per jaar betaald zou moeten worden uitgaande
van deze fictieve belastbare inkomens. Vervolgens wordt bekeken welk bedrag
daadwerkelijk betaald is. Door de progressie in de box 1-tarieven kan dit
leiden tot een teruggave.
WW-uitkering
Frederik heeft recht op een WW-uitkering. Nadat hij een ondernemingsplan heeft
overgelegd, kan hij gedurende een periode van maximaal 26 weken aan zijn
eigen onderneming werken terwijl hij de WW-uitkering behoudt. Deze uitkering
wordt als voorschot uitbetaald. Na twee jaar bekijkt het UWV of het
voorschot geheel of gedeeltelijk moet worden terugbetaald. Een en ander is
afhankelijk van de winst die de ondernemer heeft gemaakt, zowel tijdens als
na de startperiode. Besluit Frederik na de startperiode te stoppen met zijn
bedrijf, dan wordt de WW-uitkering voortgezet.
Financieringsmogelijkheden
Frederik heeft geld nodig voor het kopen van inventaris, grondstoffen maar ook
voor het maken van relatief dure mallen. Hoe bekostigt hij deze
investeringen?
Een belangrijke bron voor de financiering van Frederiks bedrijf is zijn gouden
handdruk. Het is wettelijk toegestaan deze gelden onder te brengen in een in
Nederland gevestigde bv. Frederik mag zelf bepalen hoe hij de gelden gaat
beleggen of investeren. Zo kan hij dit bedrag gebruiken voor zijn
onderneming. Er zijn overigens geen fiscale sancties verbonden aan het niet
meer kunnen uitbetalen van periodieke uitkeringen omdat de onderneming
failliet is gegaan.
Frederik heeft bij zijn vorige werkgever meegedaan aan de spaarloonregeling.
Het tegoed op deze rekening kan hij, als aanvulling op zijn gouden handdruk,
gebruiken voor zijn startende onderneming. We spreken weliswaar over
relatief kleine bedragen (maximaal ongeveer euro 2450), maar voor een
startende ondernemer kan dit bedrag toch interessant zijn.
Het kan voor Frederik lastig zijn om een bancaire financiering te verkrijgen.
Een informal investor kan zorg dragen voor een bepaald kapitaal, zodat het
aantrekken van deze financiering niet meer nodig is of gemakkelijker
verloopt, dit in ruil voor een aandeel in de (toekomstige) winst.
Een lening waarbij de fiscus de geldgever fiscaal ondersteunt, is zogeheten
durfkapitaal (vroeger Tante Agaathlening genoemd). Tot een bedrag van euro
55.145 kan onder bepaalde voorwaarden een Nederlandse belastingplichtige een
lening verstrekken aan een startende ondernemer, waarbij hij de lening niet
hoeft op te nemen in zijn box 3-grondslag tot genoemd bedrag en waarbij de
geldgever een extra heffingskorting krijgt van 1,3% over de hoogte van het
bedrag dat is uitgeleend. Op het moment dat de ondernemer niet meer in staat
is de lening af te lossen, kan de geldgever onder voorwaarden zijn verlies
fiscaal in aftrek brengen tot een maximum van euro 46.984. Mooie argumenten
voor Frederik om familieleden of kennissen over de streep te halen om hem
een financiering te verstrekken.
Indien de startende ondernemer een lening wenst te hebben tot een bedrag van
euro 35.000 en een bank is niet bereid deze lening te verstrekken, dan kan
een zogenoemd microkrediet bij Qredits worden aangevraagd. De leningen
worden verstrekt met een maximale looptijd van tien jaar, waarbij een vaste
rente en afsluitkosten in rekening wordt gebracht. Naast het krediet biedt
Qredits ook een (betaalde) coach aan. Qredits is een stichting zonder
winstoogmerk, waarin naast vier Nederlandse banken onder andere ook twee
ministeries participeren.
Subsidies
Naast financieringen kan ook worden gedacht aan subsidies. Richard Kerste van
de KvK Brabant: 'Subsidies voor het starten van een bedrijf an sich zijn er
niet. Subsidies worden verstrekt om een maatschappelijk doel te bereiken,
zoals het stimuleren van innovatie of duurzaamheid. Zo zijn er de nodige
subsidieregelingen voor ondernemers die starten vanuit innovatieve ideeën,
dan wel ideeën gericht op het milieu of waarmee de export wordt bevorderd.
Het idee van Frederik (een innovatief idee waarmee het milieu minder wordt
belast) zou in aanmerking kunnen komen voor een subsidie.' Sommige subsidies
worden in geld verstrekt, andere in de vorm van vouchers, waarmee bedrijven
vragen kunnen stellen aan hogescholen, universiteiten en andere
kennisinstellingen. In 2008 is er zo'n euro 22,5 mln aan vouchers
beschikbaar gesteld. Naast landelijke subsidieregelingen zijn er ook
regionale en plaatselijke regelingen, waarbij gedacht kan worden aan geld,
maar ook aan leningen met zachte voorwaarden.
Masha Bril is werkzaam als vakspecialist toekomstvoorzieningen bij ABN Amro
Private Banking.
Meer informatie
Op onderstaande websites kunnen startende ondernemers specifieke informatie
vinden:
Advies
www.antwoordvoorbedrijven.nl
www.eigenbaas.nl
www.kvk.nl
www.mkb.nl
www.pzo.nl
www.werk.nl
Fiscaal
www.belastingdienst.nl
www.minfin.nl
WW
www.uwv.nl
Financiering
www.qredits.nl
Subsidie
www.antwoordvoorbedrijven.nl
www.senternovem.nl
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl