China heeft een belangrijke communistische leider op een zijspoor gezet. Bo Xilai werd woensdag ontslagen als partijbestuurder in de metropool Chongqing.
Dat heeft staatspersbureau Xinhua donderdag bekendgemaakt, zonder opgaaf van
reden. Bo gold als een kanshebber voor de hoogste functies in de landelijke
politiek, maar die kansen lijken nu verkeken.
Bo kwam in een lastig parket toen zijn politiechef en locoburgemeester Wang
Lijun werd betrapt bij het Amerikaanse consulaat. Het gerucht ontstond dat
Wang naar de Verenigde Staten wilde overlopen. Nadat de zaak naar buiten was
gekomen, werd druk gespeculeerd over de mogelijke gevolgen voor Bo.
De Chinese premier Wen Jiabao zegt dat de partijleiding het omstreden bezoek
van Wang “zeer serieus neemt”. De communisten in Chongqing moeten dan ook
“ernstig nadenken”, voegde Wen er aan toe.
Bestrijder corruptie
Wang maakte furore met zijn harde aanpak van corruptie in Chongqing, met 29
miljoen inwoners de grootste gemeente van China. Tientallen bestuurders
werden opgepakt en geëxecuteerd. China wil in het hele land harder optreden
tegen omkoping, om onvrede onder de bevolking te voorkomen.
Wangs harde aanpak maakte ook zijn baas Bo Xilai populair. Die werd de
afgelopen tijd vaak genoemd als toekomstig lid van het Staande Comité, een
van de belangrijkste organen binnen de Communistische Partij. Dat maakte Bo
tot een rivaal van vicepresident Xi Jinping. Die wordt dit jaar
waarschijnlijk de nieuwe leider van China.
Wang Lijun was eerder al op een zijspoor gezet. Volgens het lokale
partijbestuur leed hij aan stress en oververmoeidheid en kreeg hij
"behandeling in de vorm van vakantie".
Strijd liberalen neo-maoïsten
Eind dit jaar staat een generatiewissel op de rol van het Chinese leiderschap
op de rol, wanneer zowel president Hu Jintao als premier Wen Jiabao
aftreden. Wen staat bekend als verdediger van de de liberale economische
politiek van China. De huidige Chinese leiders willen doorgaan met een
beleid van geleidelijke hervorming. Bo Xilai werd wat dit betreft als een
risico gezien.
Naast de bestrijding van corruptie toonde Bo Xilai zich gecharmeerd van een
'linkse' economische politiek met meer staatsinterventie. Ook pleitte hij
voor een herleving van massabijeenkomsten waarbij aanhangers aangespoord
werden nationalistische liederen te zingen.
Het laatste wat de huidige partijleiding echter wil, is een terugkeer naar de
Culturele Revolutie van de jaren 1960, waarbij de toenmalige partijleider
Mao Zedong het land in chaos stortte door jongeren aan te sporen zich tegen
de de oude partijleiding te keren.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl