De Duitse economie heeft in het tweede kwartaal de turbo
aangezet en Nederland doet niet veel voor onder voor de grote buurman.
Maar daarmee is niet gezegd dat het groeiherstel lang stand houdt.
Duitsland ontpopt zich tot het eenzame trekpaard van de wereldeconomie. De
Verenigde Staten lijken in de greep van wat vroeger ‘eurosclerosis’ heette
(zie deze
bijdrage van van Z24-collega Mathijs Bouman), en ook China koelt licht
af.
Duitse sprong
Maar in de maanden april, mei en juni trok de Duitse economie met liefst 4,1
procent aan, vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Het
stijgingspercentage was een verdubbeling ten opzichte van het eerste
kwartaal, toen de Duitse economie met 2,1 procent groeide. Belangrijkste
troef: de Duitse exportmachine.
Nederland hobbelt netjes achter Duitsland aan, wat niet vreemd is gelet op de
dominantie van Duitsland als exportpartner. In 2009 ging bijna een kwart van
de totale Nederlandse uitvoer richting Duitsland. België en Frankrijk waren
met aandelen van elf en negen procent de nummers twee en drie voor de
Nederlandse uitvoer.
Ook in Nederland zorgde het tweede kwartaal voor een groeisprong.
Vergeleken met een jaar eerder trok de economie met 2,1 procent aan. Daarmee
lag het groeipercentage ruim drie keer zo hoog als in het eerste kwartaal.
VS doet niet mee
Bij deze mooie cijfers passen wel een paar kanttekeningen. Zo was de
vergelijkingsbasis zowel in het eerste als tweede kwartaal van dit jaar
gunstig, want het dieptepunt van de recessie lag in de eerste helft van
2009, als je kijkt naar het tempo van de krimp afgelopen jaar.
Verder brengt de afhankelijkheid van de export als motor van het herstel ook
risico's mee.
De VS lijken niet meer echt mee te doen in het mondiale economische herstel.
De Amerikaanse groei bedroeg in het tweede kwartaal ongeveer 0,6 procent,
vergeleken met de eerste drie maanden van dit jaar. Op vergelijkbare basis
deden Duitsland en Nederland het beduidend beter, met plussen van
respectievelijk 2,2 procent en 0,9 procent.
Voor Nederland maakt de directe export naar de VS maar zo'n vijf procent van
de totale uitvoer uit. Bij het totaalplaatje draait het vooral om
samenstelling van de Duitse uitvoer, want die bepaalt de kracht van de
Duitse groei, waar Nederland weer een afgeleide van is.
Aziatische schakel
Afgelopen mei ging 61 procent van Duitse uitvoer naar andere EU-landen en
kwam Azië op de tweede plaats met een aandeel van 15 procent - China had in
z'n eentje een aandeel van bijna zes procent in de Duitse export, blijkt uit
cijfers van het Duitse statistiekbureau.
Het belang van Azië bleek dit jaar vooral ook uit de groeipercentages. De
Duitse uitvoer naar Azië liet in mei een stijging van 45 procent zien, tegen
een plus van 'slechts' 21 procent voor de export naar andere EU-landen.
Tegen deze achtergrond is het van belang of de Duitse en Nederlandse groei
stand kan houden als de Chinese economie afkoelt.
Nederland fragiel
Tekenen dat Nederland buiten de internationale handelsketen zelfstandig kan
groeien zijn er nog nauwelijks. De consumentenbestedingen lieten in het
eerste kwartaal weliswaar een plus van 0,7 procent zien, maar dat was geheel
te danken aan hogere uitgaven voor aardgas en de aankopen van nieuwe auto's.
Van een breed herstel van de consumptieve bestedingen is in Nederland nog
allerminst sprake. Voorlopig blijft het hopen dat het Duitse trekpaard geen
vermoeidheidsverschijnselen gaat vertonen.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl