Alternatief geld dook in het verleden vooral op als het vertrouwen in door de
overheid uitgegeven munt klein was. Zo ontstonden er tijdens de jaren van
hyperinflatie in de jaren 1920 in Duitsland op verschillende plekken in het
land lokale munteenheden, het zogenaamde ‘Notgeld’.

De afgelopen jaren nam het aantal voorbeelden van alternatief geld met name in
Europa enorm toe.

Toen de Tilburgse economen Wolf Wagner en Damjan Pfajfar een database in
handen kregen met daarin gegevens over 76 alternatieve munteenheden
wereldwijd, besloten ze te onderzoeken waar en waarom alternatief geld
opduikt.

"We gingen eigenlijk uit van de hypothese dat alternatief geld vooral in
landen met een hoge inflatie zou ontstaan. Het tegendeel bleek het geval."
zegt Wagner.

Noppes is luxegoed

De noppes in Amsterdam, de gelre in Gelderland de Chiemgauer in Beieren;
alternatief geld blijkt juist te ontstaan in landen waar het vertrouwen in
de munt groot is. "Alternatief geld wordt vaak uitgegeven om bedrijven
in de regio te ondersteunen. Of vanuit een sociaal oogpunt",
concludeert Wagner. "Het is nooit een echt alternatief voor de munt,
maar een aanvulling. Het is een luxegoed."

Het is dus of een marketingtool voor het lokale bedrijfsleven, of een manier,
zoals bijvoorbeeld de noppes in Amsterdam, om 'eerlijke' producten onder de
aandacht te brengen en te promoten.

Het feit dat de meeste alternatieve geldvormen een vaste wisselkoers kennen
met de officiële munt, bevestigt dat het niet gaat om onzekerheid over de
waarde van de munt. "Als dat het geval was geweest, had je juist geen
vaste koers verwacht", stelt Wagner.

Geen alternatief geld in landen met hoge inflatie

Wagner heeft niet echt een verklaring gevonden waarom alternatief geld niet
langer opduikt in landen waar het vertrouwen in de munt laag is.

Het zou te maken kunnen hebben met het feit dat men in landen met hoge
inflatie naast de eigen munteenheid gebruik gaat maken van vreemde valuta.
In een globaliserende wereld is het niet moeilijk om aan vreemde valuta te
komen. In Duitsland in de jaren dertig was dat misschien lastiger.

lees ook:

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl