Het systeem van bestellen en afhalen bij de winkel dat het kabinet wil toestaan tijdens de lockdown, leidt tot gemengde reacties in de detailhandel.

Click & Collect kan voor grote ketens als HEMA, Action, Zeeman en MediaMarkt soelaas bieden.

De autobranche ziet nog weinig voordeel.

Winkeliers zijn blij dat het kabinet een voorzichtige stap zet richting heropening van winkels, maar met de mogelijkheid voor het afhalen van bestellingen zijn zeker niet alle winkels gered.

Bijvoorbeeld voor bruidsmodewinkels waar jurken op maat gemaakt en gepast moeten worden, helpt ‘click en collect’ niet echt, laat winkeliersorganisatie INretail weten.

Ook hebben de afhaalmogelijkheden voor autobedrijven en meubelzaken weinig, zeggen autobranchevereniging BOVAG en INretail. Volgens hen komt nu “veel kunst- en vliegwerk” bij de verkoop kijken en is het afhalen van producten alleen geen goede oplossing.

De BOVAG wil dat het kabinet toestaat dat zowel proefritten als de verkoop van auto’s op afspraak en op het terrein van de verkoper kan plaatsvinden, laat een woordvoerder van de BOVAG weten. “Een auto kopen is een grotere investering dan een kledingstuk. Online bestellen en afhalen doe je niet met een auto.”

Er moet volgens hem ook een contract worden opgesteld en onderhandeld worden. "Dat is lastig om dat allemaal digitaal of telefonisch te laten plaatsvinden. Je wil wel in die auto gezeten hebben. We willen dat consumenten kunnen bellen en naar een showroom kunnen op afspraak."

Autobedrijven mogen nu alleen open zijn voor reparaties en onderhoud. Tankstations en wasstraten zijn open, showrooms zijn gesloten. Daarnaast kunnen auto's niet afgehaald worden, maar mogen ze wel thuis afgeleverd worden.

Proefritten mogen aan huis of vanaf een openbare plek. En dit alleen met maximaal twee personen en conform de afstands- en hygiënemaatregelen. "Dat zorgt voor grote logistieke uitdagingen. Autoverkopers kunnen nu niet zomaar een alternatief laten zien aan de klant en het kost heel veel tijd."

Zeeman: afhalen bij winkels kan helpen om drukte bij webshop te verlichten

Voor grote winkelketens zoals Zeeman, HEMA, Action en MediaMarkt lijkt een afhaalsysteem wel lucht te bieden.

De webshop van Zeeman hoopt dat niet-essentiële winkels bestellingen mogen laten afhalen, want de webshop "kan het huidige bestelvolume niet aan". Door de kleine versoepeling van de coronaregels zou de textielsuper de mogelijkheid krijgen om consumenten toch te helpen.

Zeeman, dat al sinds 2012 een webwinkel heeft, geeft niet aan welke problemen zich nu precies voordoen bij de aflevering van onlinebestellingen. Wel zegt de keten erop te vertrouwen dat de vaste klanten gebruik zullen maken van een mogelijkheid om bestellingen af te halen.

Als afhaal straks ook echt mag, wil Zeeman per telefoon, e-mail en via de winkelpagina's op Facebook en Instagram bestellingen aannemen. Klanten krijgen dan een tijdslot om hun bestelling op te halen. Grote omzetten verwacht het bedrijf niet, "maar daar gaat het ons ook niet om", zegt een woordvoerster.

MediaMarkt: afhaaloptie hard nodig

MediaMarkt laat weten de afhaaloptie juist nodig te hebben voor de omzet en de winkels "dringend" weer open te willen hebben. Anders zegt het bedrijf "in grote problemen" te komen.

Volgens MediaMarkt verliest de webwinkel "significant omzet" door het gebrek aan een afhaalmogelijkheid. De webshop wijst er ook op dat deze optie in andere Europese landen al wel mag. Ook is afhaal "cruciaal" voor het aanbieden van volgens MediaMarkt essentiële producten zoals spullen voor thuiswerken en thuis lesgeven.

Action moet afhaalservice in de winkel nog optuigen

Koopjesketen Action weet nog niet of het gaat lukken om volgende week al winkels te heropenen voor afhalers. Van het kabinet mag dat vanaf 10 februari, maar de discounter wil goed de tijd nemen om de organisatie op de verandering aan te passen. Bovendien vinden er in diverse filialen van Action momenteel nog verbouwingen plaats, waardoor die winkels sowieso pas later open kunnen voor het zogeheten 'click en collect'.

"We hebben de techniek, maar we moeten dit wel in alle winkels nog mogelijk maken", laat een zegsman weten.

In Frankrijk, België, Duitsland en Oostenrijk heeft Action al eerder een afhaalsysteem opgetuigd. Daar kunnen klanten via de website van Action al producten bij hun lokale winkel reserveren en daar ophalen. Klanten betalen pas bij de winkel.

Het is de bedoeling dat dit systeem straks ook in de bijna vierhonderd Nederlandse filialen van Action mogelijk wordt. Dat betekent ook dat klanten hun bestellingen pas een dag later kunnen ophalen. "De overheid heeft een minimum gesteld van vier uur, maar wij kiezen er om operationele redenen voor om dit iets langer te maken. Wie bijvoorbeeld iets op donderdag bestelt, kan dat waarschijnlijk pas in de loop van de vrijdag ophalen."

Action is van plan in eerste instantie zo'n 1.500 tot 2,000 artikelen aan te bieden, op een normaal assortiment van ongeveer 6,000 producten. Volgens de woordvoerder zal per productcategorie gekeken gaan worden welke artikelen erg gewild zijn. Zo zul je straks waarschijnlijk wel sokken bij Action kunnen afhalen, maar niet jurkjes in allerlei maten. En bij wasmiddelen zijn waarschijnlijk ook niet alle varianten beschikbaar, maar alleen de meest populaire.

De keten is blij dat de overheid op deze manier weer enige mogelijkheden geeft. Toch had Action liever echt zijn deuren weer geopend. "Maar we snappen dat dit nu even niet realistisch is."

HEMA: hele assortiment beschikbaar via click and collect

Winkelketen HEMA gaat aan de slag om zijn filialen open te stellen voor afhalers, nu de overheid dit vanaf volgende week toestaat. De details moeten nog worden uitgewerkt, maar waarschijnlijk kan het hele assortiment straks via 'click en collect' worden aangeschaft. "Een losse tompouce wordt waarschijnlijk wel lastig, dat zal dan wel per vier gaan", schat een woordvoerster in.

HEMA beschouwt het als een "moreel lichtpuntje" dat de overheid eindelijk "met nieuws is gekomen over iets dat wel mag". "Goed dat het kabinet geluisterd heeft naar de retail", aldus de zegsvrouw, die wel aangeeft dat de moeilijke periode voor de detailhandel voorlopig nog niet voorbij is.

De keten verwacht niet dat er door deze kleine versoepeling van de coronamaatregelen grote drukte zal ontstaan bij de winkels. Dat komt onder meer omdat producten minimaal vier uur van tevoren besteld moeten zijn, voordat ze kunnen worden afgehaald.

De verandering betekent ook dat het personeel van de bakkerij van HEMA weer aan de slag kan. Een groot deel van die medewerkers had afgelopen periode niks te doen als gevolg van de gedwongen winkelsluitingen.

Het winkelpersoneel zelf draaide over het algemeen wel door. Zo zijn de winkels afgelopen tijd goed schoongemaakt en zijn er andere klusjes verricht, waar

Blokker: afhalen bij winkel niet afdoende

De oplopende schade als gevolg van de strengere lockdown is alleen door volledige opening te stoppen, maar dat is door de beperkte overheidssteun vooral voor grotere winkelketens een probleem, zegt topman Michiel Witteveen van Mirage Retail, het moederbedrijf van de ketens Blokker, Big Bazar, BCC en Intertoys.

Met het systeem van bestellen en afhalen, ga je de geleden schade niet inhalen, volgens Witteveen: "Het is absoluut niet genoeg. Hiermee ga je de enorme omzetverliezen en vaste lasten echt niet dekken. Overigens zijn er aan bestellen en ophalen allemaal regels verbonden, je moet een heel logboek bijhouden. Dit plan is opgesteld door mensen die nooit in een winkel hebben gestaan."

Witteveen vindt een groot manco dat klanten winkels niet in kunnen. Dat betekent dat ze geen spontane aankopen doen van producten die ze al winkelend aantreffen.

Toch is zijn bedrijf druk in de weer om snel een systeem op te zetten voor het zogeheten click & collect. Hoe dit bij Blokker, Intertoys en de andere ketens precies in zijn werk zal gaan, is nog niet duidelijk.

"Ik vind het belangrijk dat click & collect geen doekje voor het bloeden moet zijn. De detailhandel moet weer open kunnen, want er wordt nu ongelofelijke schade aangericht bij grootwinkelbedrijven", zegt Witteveen, die erop wijst dat Nederland in Europa een van de weinige landen is die de winkels volledig dicht houden. "Het is heel jammer dat niet geluisterd wordt naar het bedrijfsleven, maar alleen naar virologen. Als ik zo’n meneer Rutte hoor, is het enige wat ik hoor angst en dat is de slechtste raadgever."

De ketens van Mirage Retail hebben in totaal rond de 10.000 werknemers. Op vragen over de werkgelegenheid bij zijn eigen ketens, kon Witteveen niet ingaan. Maar gekeken naar de detailhandel als geheel, vreest hij groot banenverlies. "De toekomst is absoluut onzeker voor grote winkelketens. 60 procent van de winkelstraat bestaat uit ketens, en daar werken 175.000 mensen, dus dan hebben we het over enorme schade."

LEES OOK: De harde lockdown is verlengd tot zeker 2 maart wegens de ‘onvermijdelijke derde golf’ door de Britse coronavariant