De aandeelhoudersvergadering van donderdagochtend was zuiver informatief. Er
werd niet gestemd over de biedingen van de Britse bank Barclays en het
consortium van Royal Bank of Scotland, Fortis en de Spaanse bank Santander.
Wie ABN Amro opslokt, wordt de komende twee weken duidelijk. Het bankentrio
heeft de beste papieren.
ABN Amro-topman Rijkman Groenink heeft nooit onder stoelen of banken gestoken
dat hij de opsplitsing van de bank door Fortis en partners betreurt. Schrale
troost: als ABN Amro Nederland bij Fortis komt, keert de bank in afgeslankte
vorm terug naar zijn historische wortels. Het begon allemaal in het
beneluxrijk waarover koning Willem I tussen 1815 en 1830 regeerde.
Een korte reis terug in de geschiedenis van de grootste bank van Nederland.
Wereldbank (1991-2007)
ABN Amro bestaat in zijn huidige vorm sinds 1991, toen de Algemene Bank
Nederland (ABN) en de Amsterdam-Rotterdam Bank (Amro) fuseerden. De grote
mannen achter deze fusie waren Rob Hazelhoff van ABN en Roelof Nelissen van
de Amro Bank. Zij verdwenen naar de achtergrond toen Jan Kalff in 1994 de
leiding overnam.
Onder het bewind van Kalff kreeg ABN Amro zijn huidige vorm met drie
kernregio's: Nederland, het midwesten van de Verenigde Staten en Brazilië.
In dat laatste land kocht ABN Amro in 1998 Banco Real, de vierde bank van
Brazilië. In datzelfde jaar deed ABN Amro een mislukte poging om de
Belgische Generale Bank in te lijven, één van de rechtsvoorgangers van
bankverzekeraar Fortis. Initiator van dit vermetele plan: Rijkman Groenink.
Groenink volgde Kalff in mei 2000 op. Onder Groeninks leiding dikte de winst
van ABN Amro's verder aan: van 2,4 miljard euro in 2000 tot 4,7 miljard euro
in 2006. Groenink legde de nadruk op het scheppen van waarde voor de
aandeelhouder. Maar hij slaagde er nooit in beleggers te overtuigen van de
meerwaarde van de autonome onderdelen Nederland, de Verenigde Staten en
Brazilië.
De ultieme consequentie: ABN Amro werd het lijdend voorwerp in de
overnamestrijd tussen Barclays en het consortium van Royal Bank of Scotland,
Fortis en Santander.
Groot in Nederland (1964-1991)
Vanaf het midden van de jaren zestig versterkten de voorgangers van ABN Amro,
de ABN Bank en de Amro Bank, hun positie op de Nederlandse markt, terwijl ze
ook internationaal groeiden.
ABN was in 1964 ontstaan uit de fusie van de Nederlandsche Handel-Maatschappij
(NHM) en de Twentsche Bank. De Amro Bank kwam voort uit de samenvoeging van
de Amsterdamsche Bank en de Rotterdamsche Bank in 1965.
Beide banken breidden hun Nederlandse kantorennetwerk in de jaren zestig en
zeventig fors uit. ABN zette in 1979 een grote stap in de Verenigde Staten
met de overname van LaSalle National Bank in Chicago.
Eind jaren tachtig beseften bankiers in Nederland goed dat verdere integratie
van de Europese Unie noopte tot schaalvergroting. Dat was één van de
belangrijkste drijfveren voor de fusie tussen ABN Bank en Amro Bank in 1991.
Drie jaar eerder, in 1988, flirtte de Amro Bank even met...de Belgische
Generale Bank, één van de voorlopers van Fortis. Plannen over vergaande
samenwerking liepen uiteindelijk op niets uit.
Koloniale handel, textielindustrie, beleggen (1830-1964)
De negentiende-eeuwse voorgangers van ABN Amro waren geen brede
consumentenbanken, maar specialisten. De Twentsche Bank (1861-1917) legde
zich aanvankelijk toe op de financiering van de textielindustrie. De
Amsterdamsche Bank (1871-1964) was actief in de internationale beleggingen,
onder meer bij investeringen in de Amerikaanse spoorwegen. De Rotterdamsche
Bank (1863-1964) begon als bedrijfsfinancier van Nederlandse ondernemingen
in Oost-Indië, maar groeide in de eerste helft van de twintigste eeuw vooral
in Nederland door een reeks overnames.
Terug tot de Benelux (1824-1830)
De oudste rechtsvoorganger van ABN Amro, de Nederlandsche Handel-Maatschapopij
(1824-1964), werd in 1824 opgericht op initiatief van koning Willem I. Hij
was tussen 1815 en 1830 ook koning van België en wilde met de NHM de
ontwikkeling van de handel en industrie bevorderen.
De NHM gaf aanvankelijk een nieuwe impuls aan de handel tussen Nederland en de
Indische koloniën. Na 1830, toen België zich afsplitste, begon de NHM ook
leningen te verstrekken aan industriële ondernemingen.
Als de voortekenen niet bedriegen verliest ABN Amro over twee weken zijn
primair Nederlandse karakter. Dikke kans dat de Nederlands-Belgische Unie,
na 177 jaar, wordt hernieuwd.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl