Notarissen zijn niet altijd populair. Ze worden vaak gezien als overbetaalde bureaucraten die je nu eenmaal moet inschakelen voor routinehandelingen.

Gelukkig mag je meer zelf doen dan veel mensen denken. Voor de volgende 6 zaken heb je helemaal geen notaris (meer) nodig.

1. Erfenis afhandelen

Een testament is alleen rechtsgeldig als het door een notaris is opgesteld. Maar voor de uitvoering van een testament en de verdeling van een nalatenschap hoef je niet naar een notaris. Iedereen mag dat doen, of er nu een testament is of niet.

Dat gezegd hebbende, is het niet altijd slim om alles zelf te doen. Een testament is voor leken vaak onleesbaar jargon. Zelfs als er geen testament is, en de wettelijke verdeling geldt, kan het verstandig zijn advies in te huren. Want ook de wettelijke verdeling is ingewikkeld. Daarnaast is het raadzaam eerst te kijken of je de erfenis wel wilt hebben, want misschien zijn er schulden.

Maar: ook al huur je advies in, dat hoeft geen dure notaris te zijn. Er zijn goedkopere professionele executeurs en nalatenschap-afwikkelaars die geen notaris zijn. Ook accountants, boekhouders en financieel planners hebben vaak genoeg kennis in huis om te helpen bij de verdeling van een nalatenschap.

2. Bankverklaring na overlijden

Om bij de bankrekening van de overledene te kunnen, was tot voor kort altijd een bankverklaring van een notaris nodig. Anders gaf de bank de rekening niet vrij aan de executeur. De notaris vroeg daar gemiddeld ruim 400 euro voor.

Sinds 2012 is een bankverklaring in veel gevallen niet langer nodig. In plaats daarvan kunnen nabestaanden ook een bankformulier invullen, waarmee het banktegoed wordt vrijgegeven. Overigens is het omzeilen van de notaris voor de bankverklaring niet altijd verstandig, vooral niet als onduidelijk is of de overledene schulden had.

3. Schenking ouders aan kinderen

Veel ouders schenken geld aan hun kinderen. Schenkingen tot 5.229 euro zijn dan onbelast. Je hoeft die niet aan te geven bij de Belastingdienst en een notaris is evenmin nodig.

Boven de vrijstelling moet je, als je alles netjes wilt doen, schenkbelasting betalen en aangifte doen bij de Belastingdienst. Maar een notaris is nog steeds niet nodig, al schenken je ouders een miljoen euro. Alleen voor de zogeheten papieren schenking, dat is een trucje om erfbelasting te besparen, is wel een notaris nodig.

4. Schenking 100.000 euro voor huis

Ook de voor de eenmalige belastingvrije schenking van 100.000 euro voor de aankoop van een huis of aflossing van een hypotheek is geen notaris nodig. Het is wel zaak om je te verdiepen in de voorwaarden en de regels. Ingewikkeld is dat niet, op de site van de Belastingdienst staat precies uitgelegd waaraan de schenking moet voldoen.

5. Verstrekken onderhandse lening

De laatste jaren hebben veel ouders geld aan hun (klein)kinderen uitgeleend voor de aanschaf van een huis of aflossing van een bestaande hypotheek. Ook sommige (stamrecht)bv’s hebben hiervoor geld uitgeleend aan hun directeur-grootaandeelhouder. Een notaris is hiervoor meestal overbodig. Als je je houdt aan de regels, blijft de rente bij de lener gewoon aftrekbaar in box 1. Raadpleeg bij twijfel een deskundige (hoeft geen notaris te zijn).

6. Gift aan goed doel

Hierover schreef ik eerder. Donaties aan goede doelen mag je volledig van je inkomen aftrekken als je belooft dat je dat minimaal vijf jaar achtereen doet. Tot eind 2013 moest dat via een notaris, maar inmiddels kun je dat ook doen met een formulier dat je kunt downloaden vanaf de site van de Belastingdienst.