Iedereen weet dat je achter het stuur geen sms’jes moet versturen. En als je kleren vlam vatten, moet je op de grond gaan liggen en omrollen zodat het vuur te dooft.
Maar er zijn legio andere levensbedreigende situaties waarin het niet meteen duidelijk is wat je moet doen om het er heelhuids vanaf te brengen.
Gelukkig bestaan er sites als Quora.com waar gebruikers hun beste levensreddende tips met elkaar delen. Eenvoudig te onthouden en handig om te weten wanneer je in een gevaarlijke situatie terechtkomt.
Lopen en tegelijkertijd met je telefoon bezig zijn, die combinatie trekt je brein echt niet.
Volgens veiligheidsdeskundige Murali Krishnan vergt lopen en tegelijk met je telefoon bezig zijn enorme cognitieve inspanningen. Je kunt je niet volledig op beide taken focussen, zoals je dat bijvoorbeeld wel kunt als je loopt en kauwgom kauwt.
Als je wandelt en whatsappt, dan treedt een verschijnsel op dat inattentional blindness heet, wat vrij vertaald op concentratieblindheid neerkomt. Daarbij ben je zo geconcentreerd met een taak bezig dat je een onverwachte gebeurtenis in je directe blikveld niet waarneemt. Niet handig als een auto met volle snelheid op je afrijdt.
Weg met de dode hoek: stel je spiegel fatsoenlijk af.
Als automobilist kun je wat doen aan de beruchte dode hoek, aldus Kristen Rush.
Door je spiegels zo af te stellen dat je nog nét de randen van je eigen auto ziet, heb je vrijwel geen dode hoeken meer aan weerszijden van het voertuig. En je achteruitkijkspiegel doet de rest - wel altijd even instellen als je plaatsneemt achter het stuur.
Warmte wordt sneller via vloeistoffen getransporteerd dan via gassen. Blijf je droog, dan heb je het dus warmer.
Voor velen vast heel herkenbaar: er is een verband is tussen nat zijn en het koud hebben, stelt ingenieur Lia Lavoie.
Warmte wordt sneller af- en aangevoerd door vloeistof dan door gas. Wil je langer warm blijven in een koude omgeving? Draag dan wol in plaats van katoen. Wol absorbeert namelijk meer vocht, waardoor er minder vocht op de huid achterblijft. Daardoor raakt je lichaam minder warmte kwijt.
Dorstig? Eet alleen in het uiterste geval sneeuw.
Volgens ingenieur Lavoie, dezelfde die je adviseert droog te blijven, verbruikt je lichaam zeer veel energie om materie van de ene in de andere hoedanigheid om te zetten.
Daarom moet je pas als het echt niet anders kan sneeuw eten als je uitgedroogd bent. Je ruilt namelijk heel veel lichaamswarmte in voor relatief weinig water.
Als je vliegtuig een noodlanding op zee maakt, blaas dan niet direct je zwemvest op.
De verleiding is groot om meteen je zwemvest op te blazen als het vliegtuig een noodlanding op het water maakt. Maar dat kun je beter niet doen, waarschuwt Alvin Yip. Als er zeewater in de cabine stroomt, zit een opgeblazen zwemvest met zijn drijfvermogen alleen maar in de weg.
Zwem in plaats daarvan naar een nooduitgang, verlaat het vliegtuig en blaas dan je vest op.
Verdwaald? Loop altijd heuvelafwaarts, daarmee vergroot je de kans op hulp.
Mensen bouwen nederzettingen altijd in de directe nabijheid van water. Een vuistregel die Quora-gebruiker Ernest W. Adams graag met je deelt: water stroomt bergafwaarts, de kans op hulp is dan ook navenant groter onder aan de heuvel dan op de top van de berg.
Adams haalt het voorbeeld aan van Juliane Koepcke, de vrouw die in 1971 een vliegtuigcrash boven het Peruaanse regenwoud overleefde en maar liefst negen dagen stroomafwaarts dreef voordat ze gered werd.
Je kunt de heimlichgreep ook op jezelf toepassen.
Goed nieuws voor wie zich regelmatig verslikt en vervolgens in levensgevaar belandt. Voor de befaamde heimlichgreep, waarmee je vastzittende stukken voedsel uit de luchtpijp drukt, hoef je helemaal niet met z'n tweeën te zijn.
Naman Mitruka legt uit hoe je de heimlichmanoeuvre op jezelf toepast:
1. Maak een vuist met je sterkste hand onder je ribbenkast, net boven je navel. Plaats de palm van je andere hand over de vuist en druk stevig.
2. Duw je vuist krachtig op en neer in het middenrif en herhaal dit net zolang tot het voorwerp dat in je keel vastzit eruit schiet.
De uitvinder van de greep, de Amerikaanse Henry Heimlich, is overigens in december 2016 overleden aan een hartstilstand.
Zorg dat je altijd antihistamine bij je hebt.
Waar je ook heengaat, neem altijd antihistamine mee, adviseert Ryan Borek. Voorkomen is immers beter dan genezen. Je kunt zomaar iets tegenkomen waar je allergisch voor bent, helemaal als je kampeert of in de wildernis wandelt, aldus Borek.
Ken de 'Regel van drie'.
Overlevers hanteren één vuistregel om te weten wat ze maximaal aankunnen, aldus Ruchin Agarwal: de Regel van drie.
Gewoonlijk kunnen mensen drie minuten zonder zuurstof, drie uur zonder bescherming in extreme weersomstandigheden, drie dagen zonder water en drie weken zonder voedsel. Altijd handig: weten hoe lang je nog hebt te leven in een bepaalde situatie.
Als kokende olie vlam vat, zet de vuurbron uit en doe de deksel op de pan.
En nu Ruchin Agarwal toch bezig is met levensreddende tips, legt hij meteen uit waarom je nooit water moet gebruiken om brandend vet of brandende olie te doven. Doe je dat wel, dan volgt een enorme steekvlam. Dat komt doordat de watermoleculen naar de bodem van de pan zinken en onmiddellijk verdampen, waardoor de vlammen nog verder omhoogschieten.
Slaat de vlam in de pan, schakel dan de warmtebron uit en zorg ervoor dat het vuur geen zuurstof meer krijgt door de deksel op de pan te doen.
Als je met een scherp voorwerp gestoken of gespietst wordt, laat het mes, de pijl of de speer dan zitten.
Trek je een scherp voorwerp meteen uit je lichaam, dan bloed je versneld leeg, legt Thomas Mei uit. Beter is om de wond zo goed en zo kwaad als dat gaat af te dekken en het bloeden te stelpen totdat je een arts gevonden hebt.
De meeste vliegtuigen verongelukken drie minuten na het opstijgen en acht minuten voor het landen.
Heel fijn weetje voor als je weer op vakantie gaat. Volgens Sanket Shah geldt in de luchtvaartsector de +3/-8 regel. Volgens die regel gebeurt 80 procent van de vliegtuigongelukken in de eerste drie en de laatste acht minuten van de vlucht.
Om de extreem kleine kans dat je een vliegtuigramp overleeft iets minder extreem klein te maken, doe je er verstandig aan gedurende die periode op je hoede te zijn. Dus oordopjes uit, smartphone weg en kijk waar de nooduitgangen zijn.
De belangrijkste doodsoorzaak bij brand is verstikking.
Niet verbranding, maar verstikking is doodsoorzaak nummer één bij woningbranden. Het nuttige advies van Harsh Sharma luidt dan ook: blijf laag bij de grond en probeer zo min mogelijk rook in te ademen.
Verkeer je in nood in de openbare ruimte? Focus op slechts één omstander voor hulp. Zo vermijd je het zogeheten 'omstandereffect'.
Het omstandereffect is het psychologische verschijnsel dat optreedt wanneer iemand verdrinkt of verkracht wordt terwijl iedereen erbij staat, ernaar kijkt en geen vinger uitsteekt. Dit komt doordat iedereen denkt dat iemand anders uit de menigte wel zal ingrijpen.
Volgens Harsh Sharma moet je er dus voor zorgen dat je je smeekbedes beperkt tot één persoon. Dat vergroot de kans op hulp beduidend.
Een felle zaklamp is de beste verdediging tegen een aanvaller.
Je hoeft helemaal geen wapen of een pepperspray op zak te hebben om een overvaller af te schrikken. Volgens Sanket Shah volstaat een zeer felle zaklantaarn.
"Als er iemand op je afkomt met schijnbaar kwade intenties, dan verblinden de meer dan 300 lumen van je zaklamp de aanvaller en kun jij maken dat je wegkomt. En mocht je de situatie en de intenties van de ander verkeerd beoordeeld hebben, dan is diegene in elk geval niet gewond."
Zijn truc werkt overigens alleen in het donker en als je opgeladen batterijen hebt. Gelukkig kun je met een zaklamp ook heel hard slaan.
Alweer verdwaald? Zoek een omheining of een stroompje.
"Een stroompje gaat altijd heuvelafwaarts en komt onvermijdelijk in een grotere rivier of een meer uit," weet Jon Mixon.
Andere optie: volg een hek en je komt uit op een weg of een ander door mensen gemaakt object.
Gebruik condooms om water in op te slaan.
Condooms zijn zeer elastisch, weet Janis Butevics. Hij adviseert condooms in te zetten wanneer je grote hoeveelheden water moet opslaan. Dankzij die elasticiteit kan een condoom 3,7 liter water vasthouden.
Maar er is meer. Butevics: "Je kunt condooms ook gebruiken om kwetsbare spullen als walkietalkies of lucifers tegen water te beschermen."
Selecteer en identificeer nooduitgangen vooraf, word geen slachtoffer van de zogeheten 'normalcy bias'.
Wanneer lokale overheden mensen waarschuwen voor een natuurramp, blijven mensen vaak toch waar ze zijn - zelfs wanneer hen verteld wordt dat ze moeten evacueren. John Ewing legt uit dat psychologen dit verschijnsel 'normalcy bias' noemen.
Mensen schatten de kans dat een ramp hen treft totaal verkeerd in, omdat ze geloven dat de dingen hun normale beloop wel zullen hervatten - zelfs in extreme situaties. Je verkeert in acuut levensgevaar, maar zelf vind je van niet.
Volgens Ewing kunnen mensen aan dit waanbeeld ontsnappen door bijvoorbeeld de nooduitgangen te lokaliseren in publieke ruimtes. Wie zich mentaal voorbereidt op zijn of haar gedrag in een noodsituatie, is meer op zijn hoede.
