Er komt steeds meer wetenschappelijk bewijs dat buiten zijn goed is voor onze gezondheid. Toch brengen we het leeuwendeel van onze tijd binnen door. Vanaf ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat staren we in beeldschermen, en zijn we dan eindelijk thuis, dan hangen we op de bank voor, alweer, een beeldscherm.
Journalist Florence Williams schreef er een boek over: “The Nature Fix: Why Nature Makes Us Happier, Healthier, and More Creative. In dit boek schrijft Williams hoe ze het bergachtige Boulder, Colorado, verruilde voor de Amerikaanse hoofdstad Washington DC en hoe ze vanaf dat moment de voordelen van buiten zijn begon te onderzoeken.
Weliswaar hoeft niet iedereen in het prachtige Boulder te wonen en kunnen de meeste van ons niet buiten wifi, maar we moeten meer tijd in de natuur doorbrengen. Of dat nou een hike in een robuust natuurpark is of een wandeling in het stadspark, een ommetje in de sneeuw, een zwempartij – zorg ervoor dat je meer tijd in de natuur doorbrengt.
Het verbetert je kortetermijngeheugen
Verschillende studies tonen aan dat wandelen in de natuur, meer nog dan ‘gewone’ wandelingen, je geheugen verbetert.
Studenten van de universiteit van Michigan kregen een geheugentest en werden vervolgens in twee groepen verdeeld. De ene groep maakte een wandeling in een bomentuin, de ander langs een straat. Na terugkeer werden de tests opnieuw gemaakt en bleek de groep die door het arboretum had gewandeld 20 procent beter te presteren dan de eerste keer. De stadswandelaars maakten de test niet significant beter dan de eerste keer.
Een zelfde test met gedeprimeerde mensen had hetzelfde resultaat: wandelen in de natuur is goed voor je geheugen.
Natuur is goed tegen stress
Uit een onderzoek blijkt dat studenten die twee nachten in de natuur doorbrachten lagere cortisolniveaus hadden dan hun evenknieën die in de stad overnachtten. Cortisol is het hormoon dat een indicatie vormt voor het ervaren van stress.
In een andere studie ontdekten de onderzoekers zowel een verlaagde hartslag als een verlaagd cortisolniveau in proefpersonen in de natuur vergeleken met een controlegroep in de stad. Hun conclusie: het bos heeft een helende werking bij stress en overspannenheid.
Voor wie een wandeling in het bos nét een brug te ver is: kantoorwerkers ervoeren minder stress en meer werktevredenheid alleen al bij het zien van de natuur vanuit het raam.
Tijd buiten doorbrengen is goed tegen ontstekingen
Ernstige ontstekingen kunnen nauw samenhangen met verschillende gradaties van hartritmestoornnissen, auto-immuunziekten, depressie en kanker. Tijd doorbrengen in de natuur kan een handje helpen.
Weer die studenten: studenten in het bos hebben minder last van ontstekingen dan studenten in de stad. Overigens geldt dat ook voor senioren: uit een andere studie bleek dat een weekendtripje in het bos goed was voor minder ontstekingen en een lagere bloeddruk.
Ook tegen oververmoeidheid is Moeder Natuur een goede remedie
Ken je dat gevoel wanneer je hersens stil lijken te staan? Onderzoekers noemen dat mentale oververmoeidheid.
Je brein dan blootstellen een herstellende omgeving is wat je dan het beste kunt doen. En dat betekent: de natuur in.
Uit een studie blijkt dat alleen al het kijken naar een plaatje van een rustgevende natuurlijke omgeving mensen hernieuwde mentale energie geeft (die energie komt overigens niet terug wanneer je naar plaatjes kijkt van een stad).
Studies tonen ook aan dat natuurschoon gevoelens van ontzag kan wekken, wat geheid een mentale boost oplevert.
Een stevige outdoorervaring vermindert gevoelens van angst en depressie
Angst en depressie. Daar kun je wat aan doen in een natuurlijke omgeving, en zeker wanneer de outdoorervaring gecombineerd wordt met een stevige fysieke training of een fikse wandeling.
Een studie toont aan dat boswandelingen gerelateerd zijn aan lagere angstniveaus en minder somberheid; weer een andere dat wandelingen "nuttig zijn als aanvulling op bestaande behandelingen" voor zware depressies.
"Iedere groene omgeving verbetert de stemming en het zelfvertrouwen" concludeert een analyse van 10 eerdere studies. Vormt water een onderdeel van die groene omgeving, dan is het effect des te sterker.
Buiten zijn is misschien ook wel beter voor je ogen
"Meer tijd buiten kan een eenvoudige strategie zijn om het risico op bijziendheid te verminderen. Bij zowel kinderen als volwassenen", aldus de onderzoekers in 2012.
In Taiwan onderzochten wetenschappers twee scholen waar bijziendheid wijdverbreid was. Na een jaar waarin de ene school meer inzette op buitenschoolse activiteiten, bleek dat het aandeel bijzienden in de 'buitenschool' 8,41 procent bedroeg, tegenover 17,65 procent in de school die geen activiteiten ontplooide.
Het verbetert je concentratievermogen
De heilzame werking van de natuur op onze gezondheid heeft ook betrekking op ons concentratievermogen.
In een onderzoek naar concentratievermogen werkten de onderzoekers met drie groepen: een groep die na een taak in de natuur ging wandelen, een groep die de stadswandeling deed en een groep die alleen maar ontspande en niets deed.
Voorspelbaar maar waar: de wandelaars in de vrije natuur scoorden na afloop van de pauze het beste op een concentratietest.
De invloed van de natuur op het vermogen op te focussen is zo groot dat zelfs kinderen met ADHD zich beter concentreerden na een wandeling van slechts 20 minuten in het park. De onderzoekers schreven dat "doses natuur veilig, goedkoop en breed toegankelijk zijn voor het managen van ADHD-symptomen".
Na een tijd buiten presteer je beter op creatieve taken
"Stel je een therapie voor zonder bijwerkingen, die overal verkrijgbaar is, niets kost en je cognitief functioneren sterk verbetert". Zo luidde in 2008 de belofte van een zogeheten "natuurtherapie".
Uit onderzoek blijkt dat mensen die vier dagen in de natuur zijn ondergedompeld - en dat is dus heel wat meer dan een ontspannen wandelingetje tijdens de lunch - hun probleemoplossende en creatieve vermogen met 50 procent verbeterden.
Het verlaagt je bloeddruk
Gelet op alle voornoemde gezondheidseffecten, mag het geen verbazing wekken dat tijd in de natuurlijk ook bijdraagt aan een verlaagde bloeddruk.
Uit een Japans onderzoek met 280 deelnemers blijkt dat niet alleen stresshormoonconcentraties met meer dan 15 procent afnemen gedurende boswandelingen, maar dat de gemiddelde hartslag 4 procent lager ligt en de bloeddruk met net iets meer dan 2 procent.
Goed voor je immuunsysteem: het bos
Een review van onderzoeken uit 2010 concludeert dat "alle bevindingen wijzen in de richting van de helende werking van bosrijke omgevingen op het menselijke immuunsysteem", maar dat "meer onderzoek naar de causaliteit noodzakelijk" is.
Lager risico op een vroegtijdige dood
Groen is vooral belangrijk voor mensen in een stedelijke omgeving, zo blijkt uit een Nederlandse studie onder 250.782 mensen naar de effecten tussen gezondheid en een groene leefomgeving.
Een vervolgstudie door hetzelfde team wees uit dat een reeks uiteenlopende ziekten veel minder wijd verbreid was onder mensen die in de nabijheid van een groene leefomgeving woonden.
Een recent onderzoek in Environmental Health Perspectives wijst op een zelfde verband en ontdekte dat mensen in een groene omgeving een sterftecijfer hebben dat 12 procent lager ligt dan dat van de stedelijke evenknie. De meeste significantie deed zich voor met betrekking tot ziekten als longaandoeningen, kanker en nieraandoeningen.
Lauren Friedman schreef mee aan een eerdere versie van dit artikel.
