Je moet een presentatie houden voor een groep mensen en kan wel door de grond zakken: klamme handen, angstzweet en een hart dat flink tekeergaat.
Hoe zorg je ervoor dat je hier geen last van hebt? Of beter nog: hoe kom je ervan af?
Vrijwel iedereen heeft er weleens last van. Om Mark Twain te quoten: “Er zijn twee soorten sprekers in de wereld. Zij die nerveus zijn en zij die liegen.”
Er helemaal vanaf komen moet je niet willen, volgens de Amerikaanse communicatiecoach en schrijfster Darlene Price, die zelf ooit flauwviel van de zenuwen voor een presentatie. “Het gaat om hoe je ermee omgaat, zodat je effectief kunt communiceren en een band opbouwt met je publiek.”
“Hoewel er geen concrete cijfers zijn, kan ik wel stellen dat de meeste mensen zenuwachtig worden wanneer ze voor een groep moeten spreken”, vertelt Price. “Als spreker ben je vaak bang om te falen, dat je kritiek krijgt, vooroordelen, dat je iets gênants doet, je wordt vergeleken met anderen of wordt afgewezen. Het goede nieuws is: je nerveus voelen is niet slecht voor je. De truc is alleen hoe je ervoor zorgt dat niemand het ziet.”
Onderstaande tips helpen je om kalm en zelfverzekerd over te komen, zelfs als je lichaam van binnen tekeergaat.
1. Bereid je voor en oefen je presentatie
Misschien een open deur, maar een goede voorbereiding is alles. Er is simpelweg geen betere manier om je zenuwen de baas te worden dan zeker te zijn van je verhaal.
Zorg er bijvoorbeeld voor dat je de eerste paar zinnen goed uit je hoofd kent. Zo voel je je tijdens de eerste minuten van je presentatie minder overdonderd en kun je in een flow komen.
2. Test de locatie
De spreker wil van wal steken, maar op dat moment blijkt dat de microfoon het niet te doen, het publiek begint net aan het hoofdgerecht of er staat iets op het podium dat het zicht blokkeert. Irritant voor publiek én de spreker.
Zorg dat je op tijd bent, lees het schema van het event goed door en test de apparatuur.
3. Ken je publiek
"Doe vooraf wat onderzoek om erachter te komen wat het publiek van je verwacht", zegt presentatiecoach Ian Cunliffe op Business Insider. "Zorg dat je er vroeg bent, zodat je met wat mensen uit het publiek kan spreken. Zo heb jij wat meer informatie over de bezoeker en een paar bekende gezichten in de zaal zitten waar je je op kunt focussen tijdens je presentatie."
4. Claim de 'drie waarheden'
Nummer één: Het publiek gelooft dat jij de expert bent, dus ga ze niet iets anders vertellen. Twee: Ze willen dat jij je best doet, dus ze staan aan jouw kant. Drie: Ze hebben het echt niet door als je een fout maakt, dus geef er geen ruchtbaarheid aan als iets misgaat.
5. Visualiseer je succes
Sportpsychologen zweren er niet voor niets bij. Price: "Loop vooraf mentaal door je presentatie. Stel jezelf voor hoe je de presentatie met zelfvertrouwen geeft en hoe het publiek hier positief op reageert."
6. Geef jezelf een peptalk
Henry Ford zei al: "Whether you think you can or think you can't — you are right."
7. Doe wat (ademhalings-)oefeningen
De Amerikaanse sociaal psycholoog Amy Cuddy vertelt in haar Ted Talk Je lichaamstaal vormt wie je bent over hoe je met 'power posing' binnen een paar minuten voor twintig procent minder testosteron en 25 procent minder van het stresshormoon cortisol in je lichaam zorgt.
Met ruim 36 miljoen views is het een van de best bekeken Ted Talks óóit en heeft Cuddy fans van over de hele wereld. Haal diep adem en zorg voor wat beweging om je overtollige energie af te voeren.
8. Lach
Lachen (of het nou oprecht is of niet) zorgt ervoor dat er stoffen in je hersenen vrijkomen die je zenuwen verminderen. "En het laat zien dat je blij bent om het publiek te zien en enthousiast bent over wat je gaat vertellen", zegt Price.
9. Sta open voor verandering
Zelfs als je alles tot in de puntjes hebt geregeld, kan er nog iets fout gaan tijdens je presentatie. Werkt iets niet of krijg je niet de reactie van het publiek waar je op gehoopt had? Wees dan niet bang om iets van je plan af te wijken of een gedeelte over te slaan.
10. Weet dat je er niet zo nerveus uitziet als je misschien denkt
Mensen die hun presentatie terugzien zeggen negen van de tien keer dat ze er eigenlijk helemaal niet nerveus uitzien. Als je als spreker kalm en met vertrouwen een presentatie ingaat (of je het nu van binnen bent of niet) oogst je hoe dan ook succes in je werk: je bent geloofwaardig, sympathiek en zichtbaar voor het publiek.
Price: "Wanneer je je zenuwen onder controle kunt krijgen, stap dan op de bühne! Wie weet leidt het tot nieuwe kansen in je werk."
