Het kabinet beschouwt zelfstandigen zonder personeel niet als melkkoe en is er niet op uit het aantal zzp’ers terug te dringen. Maar het ziet in hun opkomst ook risico’s.

Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken zei dat donderdag bij de behandeling van zijn begroting in de Tweede Kamer.

Volgens de minister is er bij zzp’ers soms sprake van “schijnzelfstandigheid”, waarbij mensen formeel zelfstandig zijn, maar eigenlijk in loondienst. Ook heeft de forse stijging van het aantal zelfstandigen gevolgen voor de schatkist omdat ze allerlei belastingaftrek krijgen.

Fiscale voordelen

In Nederland zijn er dit jaar zo’n 800 duizend zelfstandigen zonder personeel. Dit aantal neemt al jaren gestaag toe en loopt naar verwachting op naar 1 miljoen in 2020 als er niks gebeurt.

Door een combinatie van onder meer de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en de mkb-winstvrijstelling betalen zelfstandigen over de eerste 24 duizend euro die ze jaarlijks verdienen nauwelijks belasting. Dat scheelt de overheid jaarlijks miljarden aan inkomsten.

Rapport uitgesteld

Het kabinet heeft ambtenaren van diverse departementen gevraagd onderzoek te doen naar de positie van zzp'ers op de arbeidsmarkt. Hun rapport had rond deze tijd af moeten zijn, maar onlangs bleek dat het nog een aantal maanden op zich zal laten wachten.

Volgens D66 schuift het kabinet het politieke gevoelige onderwerp over de Provinciale Statenverkiezingen van 18 maart heen. Die verkiezingen zijn belangrijk voor het kabinet omdat de nieuwe Statenleden de samenstelling van de Eerste Kamer bepalen. In de Senaat heeft de regeringscoalitie van VVD en PvdA nu geen meerderheid.

Het Financieele Dagblad meldde vorige maand dat het kabinet naar manieren zoekt om de fiscale steun voor zelfstandigen te beperken.

Schijnzelfstandigheid aanpakken

Met de maatregelen wil het kabinet onder meer schijnzelfstandigheid aanpakken, met name in de zorg. Daarbij doen werknemers hetzelfde werk als zzp’er wat ze voorheen in loondienst deden, waardoor bedrijven geen werkgeverslasten hoeven af te dragen.

Het alternatief van staatssecretaris Wiebes voor de VAR-verklaring moet deze schijnconstructies eveneens bestrijden. Daarbij zijn zelfstandigen en opdrachtgevers samen verantwoordelijk voor het bewijs dat zzp’ers echt ondernemers zijn. Hiervoor is een nieuwe procedure bedacht, de ‘Beschikking geen loonheffingen’ (BGL).

Zzp’ers diverse groep

Deskundigen vrezen dat het kabinet de 800 duizend zpp’ers in Nederland over een kam scheert. "Zzp’ers zijn niet één categorie, en daarom kun je er moeilijk beleid voor maken", zei arbeidseconoom Ronald Dekker van de Universiteit Tilburg tegenover het FD.

Van een oorzakelijk verband tussen de fiscale voordelen en de zzp-groei is volgens hem niet per definitie sprake. Dekker ziet er wel iets in om bepaalde groepen zelfstandigen aan te pakken, zoals de directeur-eigenaar (dga). Door gebruik te maken van een zzp-constructie kiezen dga’s ervoor om belasting te ontwijken. De commissie-Van Dijkhuizen had het vorig jaar ook al gemunt op directeur-eigenaren.

VVD en PvdA verschillen van mening

Eerder bleek dat de regeringspartijen VVD en PvdA sterk van mening verschillen over de behandeling van zzp'ers.

Volgens de VVD moet het kabinet zelfstandigen niet 'pesten' met allerlei regelgeving. De PvdA wil juist dat zzp'ers meer profiteren van collectieve regelingen voor sociale zekerheid en pensioenen.

Lees ook

Waarom Den Haag zzp'ers met rust moet laten

Waarom werkgevers zelfstandigen inhuren

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl