Voor makers van zonnepanelen is de pret even voorbij. Wereldwijd dalen de
prijzen en worden winstmarges dunner.
In Duitsland rapporteerde zonnecelfabrikant Q-cells afgelopen week een
kwartaalverlies van 305 miljoen euro. In Nederland heeft de Limburgse
onderneming Solland Solar voor een kwart van de werknemers geen werk meer.
Prijzen van zonnepanelen vertonen sinds oktober 2008 een dalende lijn, blijkt
uit een index van onderzoeksbureau Solarbuzz.
Vergeleken met tien maanden geleden is in Europa sprake van een prijsdaling
van gemiddeld 8 procent voor zonnepanelen van 125 watt en hoger.
Voor consumenten en bedrijven die met zonne-energie elektriciteit willen
opwekken, is de prijsdip niet ongunstig. "Lagere prijzen voor
zonnepanelen kunnen helpen de markt volwassen te maken", zegt directeur
Klaas Galama van de Nederlandse installateur Atama Solar. "Het is
belangrijk dat zonne-energie uit de milieuhoek komt en een groter publiek
bereikt. Want alleen zo kun je de overstap maken naar een duurzame
energiehuishouding."
Minder vraag, hoge productie
Prijsdalingen kunnen volgens marktkenners nog wel even aanhouden. Volgens
analist Henning Wicht van het Californische adviesbureau iSuppli
is op mondiaal niveau sprake van hoge voorraden en duurt het enkele jaren
voordat die zijn weggewerkt.
Onderliggend speelt mee dat landen als Spanje, dat met forse overheidssteun
zonneparken heeft opgezet, recent de subsidiekraan deels hebben dicht
gedraaid. Tegelijk zorgen vooral Chinese fabrikanten van zonnepanelen voor
een hoog aanbod, mede omdat de Chinese staat dit stimuleert.
Prijzenslag
Vraag is uiteraard hoe de Nederlandse markt voor zonne-installaties wordt
geraakt. Distributie- en installatiebedrijven bevestigen dat prijzen voor
zonnepanelen de afgelopen maanden zijn gezakt. Afhankelijk van het type
paneel gaat het om dalingen van 10 tot 30 procent, blijkt uit een kleine
rondgang van Z24.
Aziatische fabrikanten zetten de toon, aldus Bart Vlaar van Buro Wilders, dat
onder meer panelen van Kyocera levert. "Vooral Chinese producenten
drukken prijzen om van hun voorraden af te komen. Een Japans bedrijf als
Kyocera, dat A-kwaliteit panelen levert, gaat niet zo ver als de Chinezen.
Kyocera moet deels mee, maar mag z'n financiële gezondheid niet uit het oog
verliezen. Er zit immers twintig jaar garantie op die panelen. De afgelopen
maanden heeft dit bedrijf prijzen met zo'n 20 procent verlaagd."
Kwaliteit en garanties
De marktdip maakt tal van fabrikanten kwetsbaar, en dat is ook voor kopers
van zonnepanelen van groot belang. Directeur Marco van Veen van
installatiebureau SolarNRG, dat panelen van het Japanse Sharp levert, is
vooral kritisch over kleinere Chinese fabrikanten: "Die zijn vaak
gewetenloos. Zodra ze een claim aan de broek krijgen, doeken ze de zaak op
om van schuldeisers af te zijn. Bij een partij als Sharp zijn
productgaranties voor vijfentwintig jaar gedekt via bankgaranties. Dat is
wel zo prettig als je duizenden euro's investeert."
Eén van de grootste Chinese merken, dat ook in Nederland veel wordt verkocht,
is Suntech. Panelen van dit bedrijf zijn onder meer verkrijgbaar bij
installatiebedrijf Zon & Co.
"Natuurlijk is het van belang dat je samenwerkt met partijen die een
sterke marktpositie hebben. Je wilt graag dat leveranciers van panelen over
25 jaar nog bestaan", zegt directeur Jos van der Meer van Zon & Co. "Wij
plaatsen zowel Europese als Aziatische panelen, maar Suntech heeft goede
productgaranties en is relatief scherp geprijsd. Verder moet je niet
vergeten dat veel panelen van Europese fabrikanten in China worden
geproduceerd en vervolgens onder een westerse merknaam op de markt komen."
Terugverdientijd
Hamvraag voor consumenten is of recente prijsdalingen van zonnepanelen het
makkelijker maken om investeringen in zonne-installaties terug te verdienen.
Subsidies spelen hierbij een cruciale rol.
Van der Meer van Zon & Co: "Bij de landelijke subsidieregeling
Stimulering Duurzame Energieproductie stelt de overheid de terugverdientijd
op vijftien jaar. Maar met huidige paneelprijzen is dat korter geworden.
Afhankelijk van het type en het aantal panelen dat je gebruikt, is de
terugverdientijd zeven tot twaalf jaar."
De landelijke subsidieronde van 2009 sluit officieel in oktober, maar was in
april al fors overtekend. Afgelopen week maakte het ministerie van
Economische Zaken bekend dat inmiddels 2.446 toezeggingen zijn gedaan.
In 2010 komt er een nieuwe landelijke subsidieronde. Minister Van der Hoeven
zal de opzet van deze regeling in november dit jaar bekend maken en wil de
intekenperiode in januari 2010 openen, aldus een woordvoerder van het
ministerie van Economische Zaken.
Subsidie: zege of vloek
Over de zegeningen van subsidieregelingen wordt overigens verschillend
gedacht. Van der Meer van Zon & Co wijst erop dat Nederland relatief
weinig doet vergeleken met andere Europese landen, zoals Duitsland en
België: "Zolang de Nederlandse overheid zonne-energie niet
steviger steunt, krijgt de markt geen massa. Het blijft schrapen."
Collega Van Veen van SolarNRG is juist kritisch over het grootschalige
Europese subsidiebeleid voor zonne-energie: "Aziatische makers van
zonnepanelen hebben jarenlang zeer vette winsten geboekt, omdat ze
leveringsprijzen hebben afgestemd op Europese subsidieregelingen. Nu daar in
wordt gekort, zoals in Spanje, zie je dat paneelprijzen makkelijk omlaag
kunnen. Dat zorgt voor lagere winstmarges, maar er wordt niet massaal onder
de kostprijs gewerkt. In die zin is er geen overproductie."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl
