Burn-out, veel medewerkers krijgen er door alle crisisstress last van. Arbeidspsycholoog Jeroen van Eijnsbergen zet vier maatregelen op een rij die je als ondernemer kunt nemen om te voorkomen dat mensen overspannen worden.
1. Zorg voor veiligheid op de werkvloer
“De psychische oorzaak van burn-out zit meestal bij de mensen zelf. Dat komt omdat iedere medewerker zich in meer of mindere mate aan moet passen. De een gaat dat beter af dan de ander. Maar mensen die idealistisch en loyaal zijn en een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben, zijn extra gevoelig voor wat doorgaans ‘overspannenheid’ of ‘burn-out’ wordt genoemd. De valkuil voor de werkgever is, dat dit eigenschappen zijn die je juist erg waardeert in een medewerker.
“Toch is de kans groot dat die loyale harde werkers spanning opbouwen omdat zij het gevoel hebben dat zij zich te veel aan moeten passen. Zij zetten immers altijd een stapje extra. Zij doen dat niet voor niets en verwachten daar ook wat voor terug. Als dat niet komt, in vorm van bijvoorbeeld waardering of een extra beloning, dan leidt dat tot psychische spanning. Zoiets gaat goed, tot dat het emmertje overloopt. Het is dan eigenlijk al te laat. Zo’n medewerker heeft dan zeker zes maanden nodig om te herstellen, en dat kost heel veel geld.
“Door veiligheid te creëren op de werkplek kun je eerder signaleren dat mensen spanning opbouwen. En op zich kost dat niet heel veel tijd. Maak gewoon af en toe een praatje. Je moet dan natuurlijk niet functioneel praten, over het werk. Maar gewoon over het weer, hoe het met hem of haar gaat, de kinderen en hobby’s. Je houdt de relatie dan open waardoor er voor mensen ruimte ontstaat om eerder aan te geven dat het allemaal niet zo lekker meer gaat.”
2. Stuur op ‘energisers’ en maak realistische functieomschrijvingen
"Bedrijven verbreden onder invloed van de crisis de functieomschrijvingen van hun medewerkers. Want ‘meer doen met minder’ is het credo. Het gevolg hiervan is dat mensen dingen moeten doen waar ze niet of minder goed in zijn. De reactie van werkgevers is dan vaak van: ‘Goed, dan sturen we je op cursus’.
"Maar dat helpt niet. Want de nadruk komt dan juist te liggen op iets wat mensen niet leuk vinden of waar zij eigenlijk geen talent voor hebben. Dat is natuurlijk niet goed, want dan worden ze eigenlijk overvraagd. En dat kost heel veel energie en kan tot een burn-out leiden. Worden mensen aangesproken op hun talent of iets dat ze erg leuk vinden, dan krijgen ze daar energie van. Hiermee kun je dus voorkomen dat mensen een burn-out krijgen of overspannen worden.
"Als werkgever moet je dus realistische functieomschrijvingen maken. En je zou met enige regelmaat mensen kunnen vragen waar zij energie van krijgen of wat zij leuk vinden om te doen. Zo kun je af en toe vragen of medewerkers ideeën hebben over hoe zij het werk beter of anders zouden kunnen of willen organiseren. Zit er een goed idee tussen, dan voer je dat direct uit!"
3. Houd mensen mobiel
"Zitten medewerkers te lang op dezelfde plek, dan slijt de aanpassing aan hun functie zo geleidelijk in, dat zij zelf niet meer merken wat dat met hen doet. Bovendien kan het werk erg routinematig worden waardoor mensen niet meer worden uitgedaagd.
"Het is misschien moeilijk voor te stellen, maar ook in zo’n situatie kunnen mensen tegen een burn-out aanlopen. Je kunt dit voorkomen door mensen na enkele jaren op een andere functie te zetten. Bijkomende voordeel is dan dat ze ook breder inzetbaar zijn en, mocht ontslag onvermijdelijk worden, makkelijker bij een andere werkgever aan de slag kunnen."
4. Wees alert
'De weg naar een burn-out is vaak een geleidelijk proces. Iedere dag bouwt een medewerker een klein beetje extra spanning op. En omdat zo’n medewerker vaak een groot verantwoordelijkheidsgevoel heeft, merkt hij of zij het zelf ook niet. Zo komt het in de praktijk wel eens voor dat je de ene dag vraagt ‘Hoe is het?’. En dat je dan een heel enthousiast antwoord krijgt. Maar de volgende dag meldt die persoon zich met een burn-out ziek.
"Zulke mensen staan dan ’s ochtends op en kunnen gewoon niet meer vooruit. Ze staan psychisch zo onder druk, dat er in de hersenen kortsluiting ontstaat. Het is daarom van belang om als werkgever alert te zijn. In de huidige crisistijd zie je bijvoorbeeld dat mensen harder gaan werken omdat ze bang zijn om hun baan te verliezen. En angst levert spanning op en maakt dat mensen zichzelf wegcijferen. De kans op een burn-out wordt hierdoor groter. Let dus goed op mensen die zich plots anders gedragen.'
