De nieuwe hoofdvestiging van Unilever komt in Nederland en niet in het Verenigd Koninkrijk. Dat maakte het Brits-Nederlandse was- en levensmiddelenconcern na uitgebreid onderzoek bekend.

Unilever heeft nu nog een duale structuur met hoofdvestigingen in Rotterdam en Londen. De afgelopen maanden hebben Nederland en het Verenigd Koninkrijk druk gelobbyd om het hoofdkantoor van het bedrijf binnen de eigen landsgrenzen te krijgen.

Klap voor de Brexit

De keuze voor Nederland is een gevoelige klap voor de Britse regering van premier Theresa May. Die probeert juist te laten zien dat Groot-Brittannië ook na de Brexit nog een land is waar bedrijven graag in investeren.

De keuze van Unilever om zijn enige hoofdkantoor in Rotterdam te vestigen hangt niet samen met het vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie, volgens de Britse overheid.

“Het besluit om een klein aantal werknemers te verplaatsen naar het hoofdkantoor in Nederland is onderdeel van een langetermijnherstructurering van het bedrijf en hangt niet samen met de Brexit”, aldus een woordvoerder van het Britse ministerie van Economische Zaken.

De multinational ging na het vijandige overnamebod van Kraft Heinz eens goed naar de structuur kijken. Daarom besloot het bedrijf de divisie spreads, waartoe onder meer margarines horen, af te stoten.

Uiteindelijk werd die in december aan investeerder KKR verkocht. Ook nam Unilever de twee hoofdkantoren onder de loep. Het bedrijf vindt dat die structuur te veel geld kost.

Bescherming tegen vijandige overname

Verder hebben de mogelijkheden die Nederland heeft om een beschermingsconstructie in te bouwen tegen overnames een belangrijke rol gespeeld bij de keuze voor Rotterdam. Unilever wil genoteerd blijven aan de beurzen in Amsterdam, Londen en New York, liet de onderneming al eerder weten. Het handelsvolume in Nederlandse aandelen Unilever is nu al groter dan in Britse aandelen van het concern.

Een vertrek van het hoofdkantoor uit Londen betekent niet dat Groot-Brittannië niet meer belangrijk is voor het bedrijf. Unilever heeft meer werknemers in Groot-Brittannië dan in Nederland (7300 tegen 3100) en heeft in beide landen belangrijke onderzoeks- en ontwikkelafdelingen. De veranderingen hebben geen gevolgen voor de werknemers in beide landen. In totaal werken er wereldwijd circa 169.000 mensen bij Unilever.

Nederlandse politici en vakbonden blij met keuze Unilever

De keuze van Unilever om een Nederlands bedrijf te worden is ,,goed voor de uitstraling van de BV Nederland''. Dat zegt FNV-bestuurder Niels Suijker in een eerste reactie.

Suijker vraagt zich wel af of de stap ook extra werkgelegenheid oplevert. De FNV wijst erop dat Unilever de afgelopen periode juist vooral banen heeft afgestoten.

De keuze van Unilever voor Rotterdam als locatie van het toekomstige hoofdkantoor bewijst dat Nederland een aantrekkelijk land is voor grote bedrijven, zei minister van Economische Zaken Eric Wiebes in een eerste reactie.

Wiebes benadrukt dat de komst van Unilever, dat nu nog naast zijn Rotterdamse hoofdkantoor er een in Londen heeft, ook goed nieuws is voor de werkgelegenheid. ,,Dit is heel goed nieuws. Het is een prachtbedrijf natuurlijk. Koploper in duurzaamheid, expliciet gericht op langetermijnwaardecreatie.''

Wat voor Unilever uiteindelijk de doorslag gaf voor Rotterdam te kiezen weet de minister niet zeker, maar Nederland ,,heeft duidelijk gemaakt dat we in den brede een aantrekkelijk vestigingsklimaat hebben. We concurreren niet specifiek op één ding, dat is de kracht van het vestigingsklimaat.''

Geen extra banen in Nederland bij Unilever

De keuze van Unilever om verder te gaan met enkel een hoofdkantoor in Rotterdam levert Nederland niet of nauwelijks extra banen op. Het tweede hoofdkantoor in Londen blijft in gebruik als hoofdkwartier voor twee van de drie divisies van het voedings- en wasmiddelenconcern.

"Er zullen een paar honderd, maar waarschijnlijk maar enkele tientallen banen naar Rotterdam verhuizen", zei financieel topman Graeme Pitkethly in een toelichting tegen het ANP. In Nederland werken nu 3100 mensen tegenover 7300 in het Verenigd Koninkrijk. Pitkethly zelf en topman Paul Polman blijven hun tijd verdelen tussen Londen en Rotterdam.

De beëindiging van de duale structuur is vooral een juridische keuze. Pitkethly spreekt van een versimpeling die het bedrijf onder meer strategische voordelen moet bieden als het in de toekomst op het overnamepad wil gaan. Hij ontkent dat de keuze voor Rotterdam te maken heeft met de Nederlandse wetgeving die meer bescherming zou bieden tegen vijandelijke overnames. ,,De wetgeving in beide landen op dat vlak is vergelijkbaar."

De keuze wordt in internationale media uitgelegd als een nederlaag voor de Britse premier May en een overwinning voor premier Mark Rutte. Volgens de Schot is er echter niet gelobbyd door de Nederlandse en Britse overheid. ,,We hebben ze op de hoogte gehouden, maar dat is het."

Volgens het bestuurslid van Unilever heeft de verandering ook niets te maken met de brexit. ,,Het Nederlandse deel van het bedrijf is simpelweg groter, namelijk 55 tegen 45 procent. Ook wordt er meer gehandeld in Nederlandse aandelen", zegt Pitkethly. ,,Het is daardoor duidelijk dat de aandeelhouders een voorkeur hebben voor de Nederlandse NV."