In Nederland zijn winterbanden niet verplicht en sneeuwkettingen zelfs verboden. Toch is het verstandig de zomerbanden in te wisselen voor exemplaren die de winterkou kunnen trotseren; zeker als je de grens over gaat.

Steeds meer mensen wagen de overstap, maar nog steeds rijdt een minderheid van de auto’s op winterbanden. Vorig jaar februari was dat 37,1 procent, aldus de jaarlijkse Bandenmonitor van KwikFit. Hoe zinvol is het om winterbanden aan te schaffen?

Wat zijn winterbanden?

Winterbanden zijn gemaakt van zachter rubber, dat bij lagere temperaturen soepeler blijft dan zomerbanden. Ook hebben ze een ruwer profiel en zijn ze overdwars voorzien van kleinere groeven, die ervoor zorgen dat de sneeuw makkelijker loslaat. Vaak wordt geadviseerd om over te stappen naar winterbanden als de temperatuur overdag niet meer boven de 7 graden uitkomt.

Wat zijn de voordelen?

Door hun materiaal en vormgeving hebben winterbanden bij lage temperaturen vaak een betere wegligging en kortere remweg. Bovendien hebben ze meer grip als het sneeuwt.

Kleven er ook nadelen aan?

De aanschaf van winterbanden zorgt voor extra rompslomp. Je moet tweemaal per jaar naar de garage om de banden te laten verwisselen, het hele jaar door een set banden op (laten) slaan en eventueel vier extra velgen kopen.

Verder kun je winterbanden in de winter niet oprijden tot het wettelijk toegestane minimum bandenprofiel van 1,6 millimeter. Onder de vier millimeter neemt de grip op de weg namelijk te sterk af om verantwoord de weg op te kunnen.

Wat kost het?

Bij de overstap naar winterbanden heb je eenmalig te maken met een dubbele aanschaf. Maar daar staat tegenover dat je zomerbanden langzamer slijten, omdat ze in de winter worden opgeslagen.
De prijzen van zomer- en winterbanden ontlopen elkaar nauwelijks. Volgens de Consumentenbond zijn banden die je online bestelt doorgaans een stuk voordeliger. Bij merkdealers ben je vaak duurder uit, al kun je meestal wel afdingen.

Wel heb je te maken met extra kosten voor het wisselen van de banden in de herfst en de lente en eventueel voor de opslag in een bandenhotel. Reken hiervoor op ongeveer 150 tot 250 euro per jaar.

Je kunt de prijs van de bandenwissel drukken door een extra set velgen te kopen. Na circa vier jaar heb je de kosten eruit. Met een extra set velgen is het risico op beschadigingen bovendien kleiner.

De prijsverschillen voor het wisselen en opslaan van banden verschillen sterk, dus het loont om bij verschillende garages te informeren naar de prijs.

Kan ik niet gewoon doorrijden met winterbanden?

Uit het onderzoek van KwikFit blijkt dat ongeveer 5 procent van de auto's in de zomer doorrijdt met winterbanden; waarschijnlijk omdat de automobilisten de investering in nieuwe banden willen uitstellen. Toch is dat niet verstandig, want in de zomer slijt een winterband sneller dan een zomerband. Ook is de remweg dan langer. Als je slechts één paar banden wil, kun je beter kiezen voor zomerbanden.

Zijn allseason banden een goed alternatief?

Behalve de winter- en zomerband, bestaat er ook de vierseizoenenband. Deze is qua materiaalkeuze en profiel een mengvorm van een zomer- en winterband. Deze allseason band wint de laatste jaren aan populariteit.

De vierseizoenenband is beter geschikt in de winter dan een zomerband, maar hij moet het wel afleggen tegen een winterband. Vooral de grip op besneeuwde hellingen is minder goed. Met name op wintersport kan dat een probleem zijn. Bedenk ook dat deze banden in de winter niet zijn toegestaan in sommige landen waar winterbanden verplicht zijn.

In de zomer gebeurt het omgekeerde: dan presteren deze banden slechter dan zomerbanden. De remweg is dan langer. De ANWB waarschuwt ervoor dat de banden bij hoge temperaturen onvoorspelbaar kunnen reageren en daardoor zelfs onveilig kunnen zijn.

Hoe zit het in het buitenland?

In Nederland zijn winterbanden niet verplicht. In een aantal omringende landen wèl, als het sneeuwt. Ga je op wintersport of voor zaken of een dagje uit naar het buitenland, dan ontkom je er niet aan om winterbanden aan te schaffen. Anders loop je het risico op een boete. Ook kun je medeaansprakelijk worden gesteld als je bij een ongeluk betrokken raakt; ook als het ongeval niet aan jou te wijten is.

Benelux

In België en Nederland zijn winterbanden niet verplicht. In Luxemburg daarentegen wèl, bij winterse omstandigheden. Wie daar bij sneeuw, ijs of vorst rondrijdt op zomerbanden, riskeert een boete van ruim 70 euro.

Duitsland

Ook in Duitsland zijn winterbanden bij winterse omstandigheden verplicht. Als je deze regels aan je laars lapt, kan een boete van 40 euro worden opgelegd. Leidt het gebruik van zomerbanden ertoe dat je anderen hindert of in gevaar brengt - bijvoorbeeld als je een helling niet opkomt - dan riskeer je een boete van 80 euro, plus een strafpunt in het rijbewijsregister.

Ook op andere terreinen moet je auto voldoende zijn uitgerust tegen sneeuw en vrieskou. Er moet voldoende koelvloeistof aanwezig zijn en de ruitenwisservloeistof dient antivries te bevatten.

Frankrijk

In Frankrijk is het gebruik van winterbanden verplicht als dat met een verkeersbord wordt aangegeven.

Oostenrijk

In Oostenrijk zijn winterbanden van 1 november tot 15 april verplicht bij winterse omstandigheden. Buiten deze periode kan op sommige bergwegen een verplichting gelden. Dit wordt aangegeven met een verkeersbord.

Wie niet aan deze eisen voldoet kan een forse boete krijgen, die kan oplopen tot maar liefst 5.000 euro. Ook geldt bij ongelukken een omgekeerde bewijslast.

Zwitserland

Hoewel het gebruik van winterbanden in Zwitserland niet verplicht is, hangt je wel een boete boven het hoofd als je tijdens een sneeuwbui anderen hindert omdat je zomerbanden niet genoeg grip hebben. Ook kun je bij een ongeluk medeaansprakelijk worden gesteld.

Italië

Italië kent geen algemene plicht om winterbanden te gebruiken. Op sommige wegen en bergpassen in het noorden geldt die verplichting wel, van half oktober tot medio april.

Tsjechië

Van 1 november tot en met 31 maart zijn winterbanden verplicht bij winterse omstandigheden en als het kwik onder de 4 graden duikt. Wie dit nalaat, riskeert een boete van bijna 80 euro.

En hoe zit het met sneeuwkettingen?

Het beleid wat betreft sneeuwkettingen verschilt van land tot land. In Nederland is het verboden om met sneeuwkettingen te rijden, omdat deze het wegdek kunnen beschadigen. In in België en Tsjechië mag je de kettingen alleen gebruiken als de weg in tact blijft.

In Oostenrijk daarentegen ben je tussen november en 15 april verplicht om een set sneeuwkettingen in de auto te leggen. Je mag deze echter alleen gebruiken als de weg is bedekt met sneeuw en ijs. Op sommige plaatsen is het gebruik ervan verplicht. Dat staat aangegeven met een bord.
Dat laatste geldt eveneens voor Zwitserland en Frankrijk. Ook in Duitsland en Italië zijn sneeuwkettingen op sommige wegen verplicht. Ook dit staat aangegeven met een verkeersbord.

Op sommige auto's kunnen geen sneeuwkettingen worden geplaatst. Geldt dat voor jou, dan moet je speciale kettingen laten monteren of wielen met een kleinere maat nemen.

Al met al is het een must om winterbanden te nemen en een set sneeuwkettingen in de kofferbak te leggen als je verwacht om komend najaar naar het buitenland te gaan. Blijf je in Nederland, dan zijn winterbanden niet verplicht, maar wel verstandig; in elk geval als het gaat sneeuwen.