Z24 onderzocht het supermarktlandschap. Lees hier meer over welke data werden verzameld en hoe die zijn verwerkt.

In het artikel ‘Hoe dichtbij is de supermarkt: Albert Heijn domineert in 25 grootste steden’, analyseert Z24 hoe locatie een rol speelt bij supermarktvestigingen.

Voor het onderzoek zijn de vestigingen van 19 ketens verzameld die meer dan 15 supermarkten hadden. Het gaat om Albert Heijn, Aldi, Attent, Boni, Coop, Dagwinkel, Deen, Dirk van den Broek, EMTE, Hoogvliet, Jan Linders, Jumbo, Lidl, MCD, Nettorama, Plus, Poiesz, Spar en Vomar. De vestigingen zijn begin november verzameld van de officiële websites van de ketens. Er is geen rekening gehouden met de grootte van de supermarkten.

Hoewel nog niet alle vestigingen van C1000 zijn overgegaan in Jumbo, zijn de ketens voor deze inventarisatie al samengevoegd, omdat in meerdere gevallen dezelfde supermarkten op beide websites stonden.

De dataset is gekoppeld aan informatie van het CBS, dat Nederland in vlakken van 500 bij 500 meter heeft verdeeld. Van die vlakken is het aantal inwoners bekend.

Z24 mat de afstand tussen het midden van deze vierkanten (het zwaartepunt) en de dichtstbijzijnde supermarkten van alle ketens. Het gaat om hemelsbrede afstanden.

De geobserveerde afstanden zijn vermenigvuldigd met het aantal personen dat in de vlakken leeft. Deze aantallen zijn weer bij elkaar opgeteld en gedeeld door het totaal aantal inwoners - de gemiddelden zijn dus per inwoner. In het geval van de 25 grootste gemeenten zijn alleen de vlakken die in de betreffende gemeente liggen geselecteerd, eveneens op basis van locatiegegevens van het CBS.

De methode is niet feilloos. Bijvoorbeeld: als de supermarkt precies in het midden van een vlak ligt, is de afstand van het zwaartepunt tot de supermarkt 0 meter, en dat is natuurlijk niet realistisch. Maar in totaal zijn er bijna 79.000 vlakken opgemeten, terwijl er 4011 supermarkten zijn. Over het algemeen is de afstand dus opgemeten voor een supermarkt die in een ander vlak ligt, waardoor de gemiddelde afstand wel klopt.

Om te berekenen voor hoeveel consumenten een keten het dichtstbij is, is uitgegaan van de kortste afstand van het zwaartepunt tot een supermarkt. In enkele gevallen is ook deze methode niet feilloos, omdat sommige ketens in dezelfde straat een vestiging hebben. Maar ook hier gaat het om zeer beperkte aantallen.

De afstanden en eenheden zoals die voorkomen het bovengenoemde artikel kunnen dus afwijken van de werkelijke afstanden, maar de berekende gemiddelden geven een duidelijke indicatie hoe ver een supermarkt van consumenten verwijderd is.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl