Volgens wetenschappers bevindt zich in het centrum van elk melkwegstelsel een superzwaar zwart gat – dat is een plek waar niets aan kan ontsnappen, zelfs licht niet.
Al jaren worstelen wetenschappers met de vraag hoe ze deze dodelijke massa kunnen fotograferen. Ze zijn immers niet te zien, omdat er geen licht uit kan ontsnappen.
Maar de verwachting is dat een groep wetenschappers van het internationale samenwerkingsverband Even Horizon Telescope (EHT) binnenkort de eerste foto van een zwart gat aan de wereld zal laten zien.
Het EHT-project, dat bestaat uit een wereldomspannend netwerk van telescopen, begon in 2006 naar zwarte gaten te speuren. De foto’s die we op 10 april verwachten zijn het resultaat van een project dat twee jaar geleden begon.
Superzware zwarte gaten ontstaan, zoals alle zwarte gaten, wanneer een ster implodeert aan het eind van zijn levenscyclus. Over het algemeen hebben ze een massa van meer dan een miljoen maal de massa van onze zon.
De presentatie op 10 april zal gaan over Sagittarius A*, het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, of M87 in het 'naburige' sterrenstelsel Virgo A. Sagittarius A* heeft een massa van vier miljoen maal de massa van de zon en staat op zo'n 26 duizend lichtjaar van de aarde. M87 heeft maar liefst 3,5 miljard maal de massa van de zon en het licht doet er 54 miljoen jaar over om de aarde te bereiken.
Tot nog toe is ons begrip van zwarte gaten gebaseerd op modellen of weergaven van wetenschappers en kunstenaars. Hoewel wetenschappers een zwart gat niet direct kunnen zien, kunnen ze wel de beweging van sterren en gas rondom het zwarte gat bestuderen. Deze materie zendt dan radiogolven uit die op aarde kunnen worden opgevangen.
Deze kennis heeft ons beeld gevormd van een donkere bol die wordt omgeven door een opgloeiende ring of halve maan van licht.
"Als een gaswolk dichter bij het zwarte gat komt, beweegt het gas steeds sneller en wordt het heter", legde Josephine Peters, een astrofysica aan de universiteit van Oxford, uit aan Business Insider. "Hoe sneller de beweging en hoe heter het gas, des te helderder gaat het gloeien. Uiteindelijk komt de gaswolk zo dichtbij dat de aantrekkingskracht van het zwarte gat de wolk in een dunne boog trekt."
Twee van de meest opvallende theorieën over zwarte gaten zijn van de natuurkundigen Albert Einstein en Stephen Hawking. Hawking, die in 2018 overleed, stelde dat "zwarte gaten niet zo zwart zijn als gedacht", omdat sommige deeltjes er toch uit kunnen ontsnappen.
Maar volgens Einsteins algemene relativiteitstheorie is de dichtheid van een zwart gat zo extreem en draait deze zo snel rond, dat de ruimte zo vervormt is dat niets aan de zwaartekracht kan ontsnappen. Deze theorie voorspelt ook dat deze krachten een perfecte zwarte bol in de ruimte vormen. De foto van het EHT kan deze oude theorie dus bevestigen of weerleggen.
Hoewel zwarte gaten te ver van de aarde staan om een bedreiging te vormen, zijn het unieke fenomenen die ons iets kunnen vertellen over de mysteries van de natuurkunde. Het vaststellen hoe ze er in het echt uitzien, zou een ongekende stap zijn voor ons begrip van het universum.
