Stevent de Amerikaanse economie op een recessie af?

ANALYSE – Wie met zijn ogen knipperde heeft het gemist. Afgelopen vrijdag belandde de rente van Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar een fractie onder het niveau van de rente voor 2-jaars leningen.

Op zich is het heel gebruikelijk dat koersen op de obligatiemarkt schommelen. Maar van de genoemde kruising is een behoorlijk onheilspellend signaal.

Sinds de jaren 1970 is het acht keer voorgekomen dat de rente voor staatsleningen met een looptijd van tien jaar onder die van twee jaar dook. Elke keer kwam de economie van de Verenigde Staten zes tot vierentwintig maanden later in een recessie terecht.

In combinatie met de zorgwekkende nieuwsberichten over stijgende energieprijzen en uit de pan rijzende inflatie, is het geen wonder dat sommige mensen zich zorgen maken over de Amerikaanse economie.

Als er een recessie komt, lokt dat vaak een of meerdere renteverlagingen uit bij een centrale bank. De bedoeling is om via lagere rentelasten de investeringen en consumptie aan te wakkeren.

Na de renteverhoging van afgelopen maand heeft de Amerikaanse Federal Reserve daarvoor al duidelijk meer ruimte dan de ECB. Dat verschil wordt alleen maar groter als de rente in de Verenigde Staten dit jaar verder oploopt.

Dollar doet stapje terug

De dollar heeft vorige week al een stap terug gedaan ten opzichte van de euro. Dat betekent echter niet dat handelaren al positie kiezen voor een Amerikaanse recessie.

In werkelijkheid wordt de recente dollardruk in de eerste plaats veroorzaakt door wat er in Oekraïne gebeurt. Door de Russische belofte om zich terug te trekken, neemt de kans op een sterke escalatie van de strijd af. Een gevolg is dat valuta’s die gelden als veilige haven – zoals de dollar – minder in trek zijn.

Het staat bovendien lang niet vast dat er een recessie komt in de VS. In de eerste plaats liggen de rentestanden veel lager dan in het verleden, zodat de kans simpelweg een stuk groter is dat rentes met kortere en langere looptijden elkaar kruisen. Een heel ander belangrijk verschil met de aanloop naar eerdere recessies, is dat rentes met langere looptijden de afgelopen maanden behoorlijk zijn opgelopen. Daarvoor zijn twee redenen.

Rente werd kunstmatig laag gehouden

De stijging van de lange rente weerspiegelt in de eerste plaats de verwachting van beleggers dat inflatie in de toekomst wat hoger ligt dan verwacht. De tweede reden heeft echter veel minder met de economische ontwikkelingen te maken.

In de Verenigde Staten heeft de centrale bank via het opkopen van obligaties de rente op obligatiemarkten kunstmatig omlaag geduwd. De steunmaatregelen zijn onlangs afgebouwd, wat bijdraagt aan een stijging van de lange rente.

De kans is groot dat de 10-jaars staatsrente nu een stuk hoger zou staan, als er niet was ingegrepen. In dat geval zou er nu veel minder aandacht zijn voor het recessiegevaar. Voorlopig is het in ieder geval veel te vroeg voor echte zorgen over de Amerikaanse economie en over de glijvlucht van de dollar die hierdoor op gang zou komen.

Overigens wijst de Nederlandse rentemarkt voorlopig nog niet op een recessie. De rente voor staatsobligaties met een looptijd van twee jaar (0,09 procent) ligt beduidend lager dan die voor 10 jaar staats-leningen (0,86 procent). Dat verschil is de afgelopen maanden bovendien iets groter geworden. Bij economische grootmacht Duitsland tekent zich een vergelijkbaar patroon af.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.