• Het koersrendement van je beleggingen, ofwel het prijsverschil tussen de instapkoers en de uitstapkoers, heeft vaak grote invloed op je totale rendement.
  • Helaas vinden veel beleggers het moeilijk om verliezen te nemen.
  • Business Insider bespreekt twaalf tactieken om koerswinst vast te houden en verliezen te beperken.
  • Lees ook: Hoeveel van je inkomen kun je beleggen? 4 dingen om te overwegen

Het is misschien wel het moeilijkste onderdeel van beleggen: erkennen dat je een foute inschatting hebt gemaakt en uitstappen, om erger te voorkomen.

Veel beleggers blijven hangen in aandelen die een forse opdoffer hebben gekregen, hopend op een wonder, terwijl de verliezen alleen maar verder toenemen.

Verlies nemen doet pijn. Uit onderzoek is gebleken dat de psychologische impact van verlies dubbel zo groot is als de impact van winst. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat beleggers eerder bereid zijn om winstgevende aandelen te verkopen dan verliezers van de hand te doen: een fenomeen dat in de gedragswetenschap bekend staat als het ‘dispositie-effect’.

Ten tweede zit ons ego ons soms in de weg. Een aandeel met verlies verkopen, betekent erkennen dat je een verkeerde inschatting hebt gemaakt. Dat vinden veel beleggers moeilijk.

Ten derde redeneren veel beleggers dat een koersverlies slechts een papieren verlies is. Het wordt pas een echt verlies als je de aandelen verkoopt.

Daar valt inderdaad wat voor te zeggen als je een buy & hold-strategie voert. Beleggingslegende Warren Buffett zegt niet voor niets: ‘Our favorite holding period is forever’. Als hij in een bedrijf gelooft, blijft hij meestal zitten, ook bij een dip. Hij is ervan overtuigd dat de waarde van een bedrijf er ook op de beurs wel uit komt.

Zelfs Warren Buffett heeft weleens met verlies moeten verkopen

Toch ontkomt ook Buffett er soms niet aan om een positie met verlies van de hand te doen. Neem de verkoop van luchtvaartaandelen in 2020, waarmee de superbelegger naar eigen zeggen een forse zeperd heeft geleden.

In sommige gevallen gaat de wijsheid ‘wie geschoren zit moet stil blijven zitten’ namelijk níet op. Als er geen zicht is op herstel, is het zinloos om te blijven zitten. Hiervan kan sprake zijn als een bedrijf in zwaar weer is gekomen, veel marktaandeel heeft verloren, is betrokken bij een groot schandaal of als er schadeclaims zijn. Denk bijvoorbeeld aan de problemen met slaapapneu-apparaten bij Philips of de claims tegen autofabrikanten vanwege ‘sjoemelsoftware’.

Door in zo'n geval naar de nooduitgang te rennen verlies je weliswaar een deel van je inleg, maar je kunt met de opbrengst wel beleggen in aandelen met betere vooruitzichten. Zo voorkom je dat je belegging dood geldt wordt.

Bovendien voorkom je met een exit dat de verliezen verder oplopen. Want niet zelden daalt een aandeel na een koersdreun nog verder. Hik je ertegen aan om verlies te nemen, bedenk dan dat als de koers halveert, deze daarna met 100 procent moet opveren om weer quitte te spelen.

Zijn er slimme strategieën om verlies te nemen? En hoe kun je verliezen voorkomen, door op tijd een zinkend schip te verlaten? Hieronder behandelen we twaalf strategieën.

1. Koop geen bleeders bij

Wat je in elk geval niet moet doen als een van jouw aandelen fors in waarde is gekelderd, is blind bijkopen. Als het rode licht nog niet is gedoofd, kan er namelijk nóg een trein aankomen. Koop je dan bij, dan heeft dat meer weg van gokken dan van beleggen.

Kom je in de verleiding om dit tóch te doen, stel jezelf dan de vraag: zou ik dit aandeel ook nieuw aan mijn portefeuille hebben toegevoegd? Is het antwoord nee, dan kun je beter afzien van een order.

2. Hanteer een bodemprijs of maximale koersdaling

Om te voorkomen dat je complete inleg verdampt, is het verstandig om vooraf een bodemprijs of maximale koersdaling te hanteren. Is deze bereikt, neem dan je verlies. Zo haal je de emotie uit het beleggingsproces.

3. … en ook een koersdoel of maximale koersstijging bij winst

Deze methode kun je ook gebruiken om koerswinsten te verzilveren. Spreek met jezelf af dat je afscheid neemt van een aandeel bij een bepaalde koers of een procentuele stijging.

Stel dat je een aandeel hebt gekocht voor 20 euro, dan kun je besluiten dat het welletjes is als de koers met 10 procent is gestegen of als er 25 euro op de borden staat. Je voorkomt zo dat je winst wegsmelt, omdat jij met dollartekens in de ogen bent blijven zitten, in de hoop op meer.

4. Stel een stop-loss niveau in

Bijhouden of de koers door de bodem zakt of jouw koersdoel heeft bereikt, is veel gedoe. Veel banken en brokers bieden daarom de mogelijkheid om een zogeheten stop loss-niveau in te stellen. Zodra de koers de top of bodem heeft bereikt, wordt het aandeel automatisch verkocht. Je kunt als het mis gaat je verliezen behoorlijk beperken omdat je al in een vroeg stadium uitstapt.

Bedenk wel dat je niet kunt profiteren van een eventueel koersherstel. Het komt namelijk ook weleens voor dat aandelen over de hele linie dalen, waardoor ook aandelen van bedrijven die er goed voorstaan ten onrechte worden afgestraft. Dit gebeurde bijvoorbeeld tijdens de crash na de uitbraak van de coronapandemie. Sommige aandelen zijn toen fors geraakt en later weer opgeveerd.

5. … of een stop limiet order

Je kunt ook een stop limiet order instellen, om te voorkomen dat je een aandeel onder een bodemprijs verkoopt. Hierbij geef je naast een activatiekoers ook een limiet aan. Daalt of stijgt de koers naar een door jou opgegeven niveau, dan wordt de order geplaatst. Deze wordt echter niet uitgevoerd tegen de op dat moment geldende koers (bestens), maar het wordt een limiet order. Je geeft dus een grens aan waarbinnen jouw belegging mag worden gekocht of aangekocht.

Stel dat je je wil indekken tegen een koersdaling. Je kunt dan bijvoorbeeld een stop limiet order opgeven met een activeringskoers van 26 euro, maar geeft tegelijkertijd aan dat je niet wil verkopen onder 25,50 euro.

Lees ook: Dit moet je weten over soorten orders bij beleggen: van bestens tot stop loss – het kan cruciaal zijn voor je rendement

6. Trailing stop order: je order beweegt mee met de koers

Het nadeel van een stop loss order is dat je het risico loopt dat je te vroeg uitstapt en potentiële winsten misloopt, als de koers van jouw aandeel de wind in de zeilen heeft.

Maar daar hebben brokers een oplossing voor gevonden: een trailing stop order. Hierbij beweegt de stop order automatisch mee met de koers. Dit kan een vast bedrag zijn of een percentage ten opzichte van de huidige koers.

Beweegt de koers in jouw voordeel, dan volgt de stop jouw positie. Maar schiet de koers de andere kant op, dan beweegt de stop loss order niet mee en wordt je positie gesloten.

7. Verkoop in etappes

Vind je het zonde om een aandeel te verkopen dat het tij mee heeft, dan kun je ook besluiten om alvast een deel van je winst veilig te stellen. Stel dat je 50 aandelen hebt gekocht voor 20 euro per stuk. Als de koers oploopt naar 22 euro, kun je er alvast tien verkopen. Stijgt de koers door naar 25 euro, dan verkoop je opnieuw een plukje, enzovoorts.

Houd wel de kosten in de gaten. Stapsgewijs in- en uitstappen kan behoorlijk in de papieren lopen als je een broker hebt die hoge transactiekosten in rekening brengt.

Heb je een bleeder in portefeuille, die met een goede reden is gedaald, dan is het verstandiger om je verlies in één keer te nemen. Verkoop winnaars dus langzaam, maar verliezers snel.

8. Verkoop bij een ‘dead cat bounce’

Als een aandeel al langere tijd daalt, komt het weleens voor dat de koers tussentijds even opleeft, om daarna weer verder te dalen. Dit wordt ‘dead cat bounce’ genoemd. Dit fenomeen komt vaak voor als shorters (die hun winsten willen verzilveren) en koopjesjagers (die hopen dat het ergste achter de rug is) zich in de markt mengen.

Heb je een aandeel dat bezig is met een glijvlucht en zie je geen reden voor herstel – omdat de fundamentele omstandigheden niet zijn verbeterd – probeer dan uit te stappen tijdens zo’n kortstondige opleving. Hiermee beperk je je verlies.

9. Houd de balans in je portefeuille in de gaten

Het is sowieso belangrijk om je portefeuille regelmatig tegen het licht te houden. Sommige aandelen krijgen door een koersstijging ongemerkt een onevenredig zware weging in je portefeuille, waardoor je risico’s toenemen.

Kijk minimaal een keer per jaar of je portefeuille nog aansluit bij je strategie en of het verstandig is om een beetje winst van tafel te halen, waarmee je kunt herbeleggen.

10. Probeer te leren van fouten

Beleggers hebben vaak de neiging om zich successen toe te eigenen, maar als het mis gaat de schuld bij een ander neer te leggen: de CEO van het bedrijf of de kennis die een verkeerd advies gaf. Dit staat leren van fouten in de weg.

Heb je op een belegging verlies geleden, ga dan op zoek naar de oorzaak. Heb je je laten meeslepen door FOMO (fear of missing out, ofwel angst om de boot te missen) of kuddegedrag? Heb je red flags gemist? Ben je tegen beter weten te lang in een aandeel blijven zitten dat geen zicht bood op herstel? Alleen zo kun je herhaling voorkomen.

11. Breng spreiding aan in je portefeuille

Een andere manier om verliezen te voorkomen is door spreiding aan te brengen in je portefeuille. Je voorkomt dan dat één enkel aandeel vrijwel je complete portefeuille onderuit kan trekken.

Een goede manier om dit te doen is door een ETF kopen. Je koopt dan tegen relatief lage kosten alle aandelen uit een index. Hier zitten altijd achterblijvers tussen, maar dat wordt gecompenseerd door andere aandelen die het wél goed doen.

Stel dat je begin dit jaar een ETF had gekocht die de AEX-index volgt, dan had je in het eerste kwartaal een rendement van bijna 10 procent behaald. Er zaten enkele aandelen bij die flink onderuit zijn gegaan, zoals de verzekeraars, maar dat werd ruimschoots goed gemaakt door hoge dubbelcijferige rendementen van chipaandelen.

Omdat je een brede index koopt, hoef je ook niet in paniek te raken als het even tegen zit, want de aandelenmarkten zijn tot nu toe elke dip weer te boven gekomen, van de beurskrach in de vorige eeuw tot de kredietcrisis en de coronadip van het afgelopen decennium.

12. Leg de focus op de lange termijn

Verder is van belang dat je uitsluitend belegt met geld dat je gedurende langere tijd kunt missen, zodat je geen beleggingen met verlies moet verkopen omdat je het geld acuut nodig hebt. Je kunt dan alleen uitstappen als je écht de overtuiging hebt dat dit aandeel de weg omhoog niet meer zal weten te vinden.

Lees meer over beleggen: