Een fotograaf volgde 25 jaar lang de verlaten steden rond Tsjernobyl – zijn foto’s laten zien wat er gebeurt als de tijd plots stil blijft staan

Op 26 april 1986 vond er een explosie plaats in een reactor van de de kerncentrale van Tsjernobyl. Als gevolg hiervan verspreidde een radioactieve wolk zich over Europa. Het incident bij de kerncentrale van Tsjernobyl in de toenmalige Sovjet-Unie is de geschiedenis ingegaan als de zwaarste kernramp in de geschiedenis.

Ongeveer 350.000 duizend mensen moesten worden geëvacueerd uit het rampgebied. Ze kregen nauwelijks de tijd om hun spullen te pakken. In veel huizen, kantoren, scholen en andere plekken is de tijd sinds 1986 min of meer stil blijven staan.

De Schots-Canadese fotograaf David McMillan heeft gebieden in de verlaten zone gedurende een periode van 25 jaar meer dan twintig keer bezocht. Onlangs bracht hij hierover een boek uit. De foto’s laten zien hoe het leven plotseling tot stilstand kwam in de verlaten zone.

Bekijk hieronder een selectie van de aangrijpende foto’s die McMillan maakte:

---

Fotograaf David McMillan groeide op tijdens de Koude Oorlog, de tijd waarin spanningen tussen de VS en de Sovjet Unie opliepen en een nucleaire oorlog dreigde.

Bron: History

---

"Ik had een soort angst," zei McMillan over het opgroeien in die tijd.

---

Hij was bezorgd over de rol die kernwapens konden spelen als er weer een oorlog kwam.

---

Op 26 april 1986 ontplofte een reactor van de kerncentrale van Tsjernobyl in de Oekraïne. Giftige radioactieve deeltjes verspreidden zich over delen van Europa.

---

Ongeveer 350.000 mensen werden geëvacueerd. De meeste mensen lieten hun huizen, werk en bezittingen voor altijd achter.

Bron: Business Insider

---

In de jaren na de ramp hield McMillan het nieuws over Tsjernobyl bij. Uiteindelijk besloot hij dat hij zelf moest gaan kijken.

---

"Als fotograaf die zich zorgen maakt om het milieu moest ik hier gewoon naartoe", zei McMillan.

---

"Deze plek had het meegemaakt," zei McMillan. "Het was natuurlijk geen oorlog, het was een ongeluk. Maar ik wilde zien wat er met de wereld zou gebeuren na de explosie van een kernbom."

---

Hij ging voor het eerst naar Tsjernobyl's verboden zone in 1994, acht jaar na de meltdown van de kerncentrale.

---

Hij zocht eerst naar mensen die hem konden helpen om Tsjernobyl in te komen en een visum voor Oekraïne te krijgen.

---

"Het moeilijkst was iemand te vinden die de verboden zone kende," vertelt McMillan.

---

Uiteindelijk legde hij contact met een man uit Kiev, de hoofdstad van Oekraïne. Die wilde McMillan tegen betaling wel de verboden zone inbrengen.

---

Op de eerste reis van vijf dagen reed hij rond met een chauffeur en tolk. Hij mocht toen alles fotograferen wat hij wilde.

---

Veel foto's nam hij in Pripyat, een stad drie kilometer ten noordwesten van de kerncentrale.

---

In de stad woonden ooit 50.000 mensen, veel inwoners werkten bij de centrale, zei McMillan.

---

De gemiddelde leeftijd van de bevolking van de stad was toen ongeveer 27 jaar.

---

Er waren dus veel kleuterscholen, lagere en middelbare scholen, ziekenhuizen en ook plekken voor ontspanning zoals bioscopen en zwembaden.

---

"Het gold toen als een modelstad voor de rest van de Sovjet-Unie," zei McMillan. "Mensen wilden er wonen."

---

"Nu zijn de ooit prachtige plekken verlaten, vervallen en vervuild. Pripyat is een van de meest onleefbare plaatsen in de streek", zegt McMillan.

---

"Niets kon worden gered," zei McMillan. "Het is verloren, weg."

---

De foto's illustreren hoe de bewoners na de explosie in 1986 zo snel mogelijk geëvacueerd werden.

---

McMillan zei dat zij hun meubilair, huisdieren, schoolrapporten en medische dossiers achterlieten en naar andere steden werden gebracht.

---

"Ze moesten in wezen weer vanaf nul beginnen en lieten hun identiteitsbewijzen achter," zei McMillan.

---

Sommige van de inmiddels afgebrokkelde structuren waren nog in aanbouw ten tijde van de ramp. Ze zijn zelfs nooit gebruikt, zei McMillan.

---

Een geel reuzenrad is gebouwd voor 1 mei, de Dag van de Arbeid, een belangrijke vrije dag in Rusland en Oekraïne. Het rad was vlak voor de ramp op 26 april klaar. "Het werd nooit gebruikt," zei McMillan.

---

Het plein met het eenzame reuzenrad is een van de vele locaties waar McMillan in de loop van 25 jaar vaak terugkeerde voor foto's.

---

Het was niet zijn bedoeling om dezelfde scènes door de jaren fotograferen. "Het gebeurde gewoon", zei McMillan.

---

Hij zei dat hij eerst niet wist hoe vrij hij zou mogen reizen. Maar na zijn eerste bezoek wist hij dat hij niet genoeg had gezien en dat er meer te doen was.

---

"Misschien is het interessant om te vergelijken met hoe het ooit was", bedacht McMillan toen.

---

Bij elk bezoek aan de plek ziet hij hoe het verval toeslaat. "Het gaat vrij snel achteruit", zei McMillan.

---

Een treffend voorbeeld is een serie foto's van een schoolgang met vlaggen die de landen van de Sovjet-Unie voorstellen.

---

Door de jaren heen zijn vlaggen beschadigd en van de muur gevallen.

---

De Sovjet-Unie viel zelf uiteen in 1991, slechts vijf jaar na de kernramp in Tsjernobyl.

---

Op een foto uit 2012 zijn de vlaggen al niet meer herkenbaar.

---

Een ander teken van Pripyats Sovjet-geschiedenis is een foto die McMillan in 1997 maakte van een portret van Vladimir Lenin, de oprichter van de Russische Communistische Partij.

---

Het portret is ook onherkenbaar in een foto uit 2009.

---

Andere foto's tonen de vele faciliteiten waar Pripyat-bewoners toegang toe hadden, zoals zwembaden.

---

Op een foto die zeven jaar later is genomen, zie je dat het zwembad volledig leeg is en vervallen is.

---

Na verloop van tijd zie je dat de gebouwen worden overwoekerd door vegetatie.

---

"De gebouwen vervallen en de natuur vult de leegte op", vertelde McMillan aan Business Insider.

---

McMillan zei hij eigenlijk het bangst was voor het instorten van de gebouwen die hij bezocht. Meer nog dan voor het gevaar dat door straling wordt veroorzaakt.

---

"Bij sommige gebouwen kun je niet zien of je binnen of buiten bent", zei McMillan.

---

Hij zei dat het waarschijnlijk jaren geleden was dat iemand de gebouwen die hij fotografeerde binnengelopen was.

---

Buiten de "Samosely", de krakers die illegaal in de verboden zone wonen, komt er niemand in dit gebied.

 

---

Maar sinds 2010 is de Tsjernobyl verbodenzone een toeristische bestemming geworden. Bezoekers komen met de bus naar de plek.

McMillan zegt dat ze worden binnengebracht door kleine touroperators.

---

En hij zegt dat de gidsen ze nergens mee naartoe nemen waar het niet veilig is. Toeristen komen niet buiten de gebaande paden.

---

McMillan zei dat Tsjernobyl als toeristische bestemming voor hem wat vreemd is, hoewel hij zelf ook deze bijzondere plek bezoekt.

---

"Ze zijn er met hun smartphones en maken selfies," zei McMillan.

---

Toeristen betalen een vergoeding om de zone binnen te komen.

---

"Toerisme is een bron van inkomsten geworden voor veel mensen," zei McMillan.

---

De stralingsniveaus weerhouden de toeristen er niet van de plek te bezoeken.

---

Dat houdt McMillan ook niet tegen. Hij stelt dat hij geen gezondheidsproblemen heeft door zijn tijd in de verboden zone.

---

"Voor zover ik weet, ben ik gezond," zegt McMillan.

---

Hij zei dat hij heeft geleerd van zijn ervaring met het reizen naar en fotograferen van de spookstad.

---

"Je wordt dankbaar voor het leven dat je kunt leiden," zei McMillan.

Lees meer over Tsjernobyl:

• 19 adembenemende foto’s die laten zien hoe Tsjernobyl er 33 jaar na de explosie uitziet
• Deze 15 macabere spookplaatsen zijn tegenwoordig populair bij toeristen