Het beslissende moment tijdens het eerste presidentiële debat kwam volgens David Plouffe, oud-campagneleider voor president Barack Obama, toen Hillary Clinton twee keer op rij een raak weerwoord had.
Eerst gaf ze antwoord op de bizarre suggestie van Donald Trump dat ze zich te hard voorbereid zou hebben op het debat. Clinton riposteerde, ietwat ongemakkelijk maar toch overtuigend, dat ze zich niet had voorbereid op het debat, maar op het presidentschap.
Toen volgde er een woordenwisseling die precies de tegenstelling blootlegde die Clinton uit probeerde te buiten – een lange discussie over het geboorteland van president Barack Obama, een slepende zaak die Trump weken geleden onder het tapijt probeerde te vegen, zonder succes.
Clinton gebruikte het woord “racist” drie keer in haar antwoord, zonder Trump direct zo te noemen. Trump probeerde de campagne van 2008 in herinnering te roepen, toen Clinton zich niet netjes tegenover Obama zou hebben uitgelaten. Hij stamelde.
“Dat was het moment”, aldus Plouffe op de vraag welk moment er volgens hem uitsprong.
Rare uitspraken van Trump
Het debat maandagavond was niet zo eenzijdig als de eerste keer dat Obama en de toenmalige Republikeinse kandidaat Mitt Romney de degens kruisten. Maar het was net zo schadelijk voor Trumps kansen om de verkiezingen te winnen.
Dat was meteen duidelijk uit de peilingen na afloop, die Clinton aanwezen als de overtuigende winnaar. En het bleek uit het verschil in reacties uit beide kampen.
Clinton-aanhangers zoals Plouffe roemden haar optreden en schamperden om Trump's uitglijders. Plotseling waren ze vol zelfvertrouwen. De zenuwen over de peilingen van de afgelopen weken, waarin Trump dichterbij kwam, waren verleden tijd. Met zichtbaar plezier citeerden ze de uitspraken die Trump deed tijdens het debat.
"Sommige van zijn uitspraken waren... raar", aldus de Democratische senator Claire McCaskill, een Clinton-aanhanger, tegenover Business Insider. "Ik vond dat zij goed voorbereid was. Dat was het grootste verschil tussen beiden. Zij vindt het belangrijk om voorbereid te zijn op het presidentschap. Ik denk niet dat hij er ook zo over denkt."
Trump-aanhangers verdeeld
Clinton kon de hele avond in de aanval. Trump-aanhangers konden niet anders dan in de verdediging schieten om enkele van Trumps uitspattingen recht te praten - zoals de discussie over Obama's geboorteland. Ze prezen zijn terughoudendheid om de seksschandalen van Bill Clinton niet ter tafel te brengen. Trump zou na het debat zeggen dat hij van plan was om dat te doen, maar dat hij het niet gepast vond.
Kritiek was er op debatleider Lester Holt. Volgens oud-burgemeester van New York Rudy Giuliani zou hij zich moeten schamen. "Als de journalistiek een ethische code heeft, dan heeft Lester Holt zich onethisch gedragen", aldus Giuliani.
Maar Trump-aanhangers konden het zelfs niet eens worden over de lijn van verdediging. Sarah Huckabee Sanders, dochter van oud-gouverneur Mike Huckabee en adviseur van Trump, vond juist dat Holt gezien de omstandigheden goed werk leverde. Campagnemanager Kellyanne Conway zei tegenover Business Insider dat Holt het prima deed.
Later moest Huckabee Sanders vragen van verslaggevers beantwoorden over de vele onderbrekingen van Clinton door Trump. Ze antwoordde dat Clinton zelf ook meerdere keren Trump had onderbroken en klaagde over een dubbele standaard.
Maar Republikein Chris Collins, lid van het Huis van Afgevaardigden, zei tegen Business Insider dat hij het vreemd vond dat Clinton Trump niet onderbrak. "Het was alsof, ik weet het niet, alsof ze zich te goed had voorbereid", aldus Collins.
Kleine foutmarge voor Trump
Misschien was Trumps probleem dat hij overmoedig was. Hij begon aan het debat met momentum - wellicht wel zijn beste kans ooit om de verkiezingen te winnen. Hij stond gelijk met Clinton in de landelijke peilingen, en stond in sommige zelfs voor. Hij wist zelfs het tij te keren in cruciale staten voor de verkiezingen: Pennsylvania, Colorado, New Hampshire.
Maar Trump kan zich minder fouten veroorloven dan Clinton. Zijn route naar het Witte Huis is ingewikkelder. En dat is waarom een tegenvallend optreden tijdens een debat fataal kan zijn.
"Zij hoeft niet alle swing states te pakken om president te worden. Hij wel. Hij moet voor een daverende verrassing zorgen. Dat betekent dat vanavond in feite de belangrijkste avond van de hele campagne was", aldus Plouffe. "En daar heeft hij geen gebruik van gemaakt."
