Supermarkten doen uiterlijk eind 2023 de plofkip, of liever gezegd de opvolger daarvan, in de ban. Dit na een bijna 10-jarige campagne tegen het snel vetgemeste vleeskuiken van Wakker Dier.
In plaats van keurmerkloze kippen gaan supermarkten als Albert Heijn, Boni en Jumbo, kippen met één ster van het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming verkopen.
Het is een stap in de goede richting voor het welzijn van de kip. Maar milieutechnisch is het “belabberd”.
Nederlandse supermarkten stoppen uiterlijk eind 2023 met de verkoop van plofkippen. In plaats daarvan gaan ze kippen met één Beter Leven-ster, het keurmerk van de dierenbescherming, verkopen. Het is het resultaat van de bijna 10-jarige strijd van Wakker Dier tegen de praktijk van de krap opgehokte en snel vetgemeste kuikens.
Supermarktketen Boni met 44 filialen is de laatste supermarkt die overstag gaat, meldt het Algemeen Dagblad. Toen Albert Heijn in maart van dit jaar aankondigde in 2023 te stoppen met de verkoop van plofkippen, volgden snel meer supermarktketens. Vóór Boni kwamen Spar, Dekamarkt en Hoogvliet al over de brug. Daarmee is het lijstje van Wakker Dier compleet. “Een enorme mijlpaal”, zeg Anne Hilhorst van de organisatie tegen de krant.
Een plofkip, een officieel Dikke van Dale-woord, is een vleeskuiken dat opgroeit volgens de minimale vereisten die volgens Europese wetgeving gelden. “Het kuiken groeit enorm snel en wordt in volle, dichte stallen gehouden”, legt Wakker Dier uit op zijn website.
Dat betekent onder meer dat 18 tot 20 kuikens op één vierkante meter leven, om na 41 dagen al twee kilo te wegen en te worden geslacht. Ze komen in hun korte leventje nóóit buiten en krijgen gemiddeld anderhalve dagdosering antibiotica.
Hoewel Wakker Dier succes heeft geboekt met de term plofkip, is die niet door de dierenwelzijnsorganisatie bedacht. In 2001 gebruikte culinair journalist Wouter Klootwijk 'plofkip' voor het eerst in een kookrubriek in De Volkskrant om snel vetgemeste kuikens te duiden.
Officieel verkopen grote supermarktketens al sinds 2016 geen plofkippen meer. Maar de vervangkip heeft daar wel veel van weg, schrijft Wakker Dier op zijn website. Iedere supermarkt voert andere welzijnseisen. In de meeste gevallen betekent het dat de kippen maar een klein beetje extra ruimte krijgen. En ze mogen nog steeds nooit naar buiten.
"De supermarkt gebruikt deze goedkope kip om klanten de winkel in te lokken. Wij noemen deze kip daarom de lokkip", aldus Wakker Dier.
Buitenloop en 2 weken langer leven
Vanwege de huidige verschillende welzijnseisen, vindt Wakker Dier het goed dat supermarkten straks overgaan op het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming. Volgens Hilhorst worden jaarlijks 350 miljoen kippen in Nederland geslacht. Dat betekent dat met de invoering van het keurmerk het leven van tientallen miljoenen kippen erop vooruit gaat.
Zo groeien ze minder snel, wat de gezondheid van de kip ten goede komt. Ook krijgen ze een overdekte buitenuitloop.
Maar zowel Boni als De Nederlanse Vakbond Pluimveehouders (NVP) plaatsen in de het AD kanttekeningen bij de maatregel om vleeskippen een beter leven te geven. Een plofkip is nu eenmaal wel beter voor het klimaat. Frank Klören, financieel directeur van Boni, wijst erop dat de keurmerkkip twee weken langer leeft. Dus het milieu wordt twee weken langer belast met eten en drinken voor de kippen en extra kippenmest.
Bart-Jan Oplaat van de NVP noemt de stap "belabberd" vanuit milieutechnisch perspectief. "Als al die kippen straks naar buiten moeten, gaat de stikstofuitstoot behoorlijk omhoog", voorspelt hij. Het is een dilemma waar ook andere boeren die dier- en milieuvriendelijker willen werken mee te maken hebben.
Melkveehouder Coen Wantenaar die zijn koeien onder meer in open stallen en in de wei laat staan, zei ooit tegen Business Insider dat het goed voor het klimaat is als de koeien dag en nacht binnen staan in een dichte stal. "Maar dat is natuurlijk niet goed voor de koeien", zei hij er meteen bij.
Oplaat ziet meer obstakels. Hij moet nog zien of boeren de vergunningen rondkrijgen om de stalruimten uit te breiden en hij vraag zicht af of supermarkten de hogere prijs voor keurmerkvlees bereid zijn te betalen. Hij wijst op het risico dat boeren nemen met de investering in uitloopruimten, zegt hij tegen het AD. "Dan mag het niet zo zijn dat supermarkten straks vanwege de prijs hun kip uit bijvoorbeeld Polen halen. Daar moeten duidelijke afspraken over worden gemaakt."
Ondertussen maakt Wakker Dier zich op voor de voortgang van de strijd tegen keurmerkloze kip. Supermarkten zijn overstag, nu de fastfoodketens, horecagroothandels en slagers nog.
