Last van stress? 5 dingen om op te letten als je het gesprek aangaat met je baas

Als werknemer wil je goed presteren, laten zien wat jij kan. Maar dat kan gepaard gaan met een hoge werkdruk en stress. Hoe maakt je dat bespreekbaar met je leidinggevende? En wat is dan een goede insteek?

Het tijdig onderkennen van problemen met stress op het werk is ook voor de werkgever van belang. Die heeft er immers niets aan als werknemers eindigen met een burn-out. Dat laatste is een groeiend probleem, zo bleek begin dit jaar bleek uit  de Monitor Arbeidsbalans van onderzoeksbureau TNO. Ongeveer één op de zes werknemers kampt met burn-out klachten.

GZ-psycholoog Gabrielle van Geffen ziet dagelijks de effecten van te hoge werkdruk terug bij haar cliënten. Zij werkt bij de psychologische dienstverlener Skils die onderdeel uitmaakt van het netwerk van arbeidsorganisatie Zorg van de Zaak.

De psychologe geeft tips om problemen met stress op je werk aan te kaarten. Mocht de werkdruk bij jou ook hoog zijn, lees dan even mee. Wat doe en zeg je wel en wat juist niet? Vijf dingen om op te letten.

1. Wacht niet te lang met aankaarten

Wanneer je druk op je werk ervaart bespreek dit dan niet pas op je jaarlijkse functioneringsgesprek. "Het is heel belangrijk dat je tijdig aan de bel trekt," aldus Van Geffen. "Korte tijd stress hebben op je werk is niet slecht - zaken zoals deadlines kunnen ook motiverend werken - maar chronische stress is nooit goed. Je kunt best een keertje twee dagen hoofdpijn hebben maar als dat een paar weken aanhoudt moet je wel bij jezelf afvragen wat er aan de hand is."

Als je tijdig stress-signalen bij jezelf signaleert, is het ook makkelijker om er zelf iets aan te doen. "Bijvoorbeeld door echt de tijd te nemen om te lunchen en niet snel een boterham weg te werken achter je computer."

Door dit soort routine-aanpassingen ook aan te kaarten bij je leidinggevende, maak je stress op de werkvloer ook bespreekbaar, tipt Van Geffen.

2. Bagatelliseer je problemen niet

"Vaak schamen mensen zich, omdat ze de werkdruk niet aankunnen en hebben ze de neiging om het te verbloemen," signaleert Van Geffen. "Maar als je op de werkvloer niet laat merken dat je stress hebt, dan schieten mensen je ook niet te hulp. Schroom niet om hulp te vragen; het is geen falen om aan te geven dat je last hebt van te hoge werkdruk of te weinig regelmogelijkheden."

Vaak helpt het als je zelf al hebt nagedacht over eventuele manieren om jouw werkdruk te verlagen. "Het is voor leidinggevende soms moeilijk om de ernst van de situatie in te schatten dus concrete voorstellen van jouw kant doen het vaak goed," aldus de psychologe.

"Dat kan bijvoorbeeld de vraag zijn om de werktaken van iedereen op jouw afdeling opnieuw te definiëren of om een deel van de werkdag in een aparte ruimte te kunnen werken zonder telefoon."

3. Let op je woorden

Hoewel het dus belangrijk is om eerlijk te zijn over de druk die je ervaart, adviseert Van Geffen wel om op je woorden te letten tijdens een gesprek met je leidinggevende. "Houd in je achterhoofd dat je niet te veel persoonlijke of medische informatie blootgeeft. Je leidinggevende kan daar meestal toch weinig mee en dergelijke informatie zou zich op een later moment of in een andere context tegen je kunnen keren," waarschuwt ze.

"Je kunt ook zonder op de oorzaak in te gaan, laten weten dat je stress ervaart." In plaats van dingen te zeggen als: 'misschien ben ik te chaotisch voor mijn werk', raadt Van Geffen aan om bijvoorbeeld te zeggen: 'ik denk dat het me veel stress scheelt als er iemand meekijkt naar mijn agenda.'

4. Maak concrete afspraken

Te hoge werkdruk is doorgaans niet na één gesprek verdwenen. Van Geffen adviseert dan ook om concrete afspraken met je baas te maken. "Spreek bijvoorbeeld af om elke drie weken te zitten en dan te bespreken wat er al goed gaat en wat er nog beter kan."

Daarbij is het ook belangrijk om niet alleen te focussen wat er niet goed gaat maar ook voor ogen te houden wat je wél leuk vindt aan je werk. "Wat geeft je plezier? Waarin zou je nog willen leren of groeien? Wat geeft je energie? Maak ook op dat vlak concrete plannen met je werkgever."

5. Neem extra maatregelen als dat nodig is

Mocht de stress na bovenstaande tips niet verminderen, dan adviseert Van Geffen om grotere maatregelen te nemen. "Geef aan dat het echt niet meer gaat. Overleg desnoods dat je taken overdraagt of even vrij neemt," zegt ze.

"Het kan ook geen kwaad om een preventieve afspraak met een bedrijfsarts te maken." Iedere werknemer heeft het recht de bedrijfsarts via een open spreekuur te bezoeken, ook werknemers die nog niet verzuimen. "Het kan nooit kwaad om met een professional naar de omstandigheden te kijken. Nogmaals: hulp vragen is geen falen; als je het zelf niet aankaart, verandert er ook niets."

Dit artikel is onderdeel van De maand van Vitaal Werken: een serie in samenwerking met Nationale-Nederlanden over burn-out en andere vormen van verzuim op de werkvloer. Langdurig ziekteverzuim raakt zowel werknemer als werkgever, en vereist persoonlijke begeleiding aan beide kanten.