Het kabinet Rutte wil niet meer extra bezuinigen. Intussen stijgt de Staatsschuld iedere seconde met 666 euro. De Z24 Staatsschuldmeter is weer wat harder gaan lopen.

De schuld van de Rijksoverheid en lagere overheden loopt dit jaar op naar 451 miljard euro. De jongste prognose van het Centraal Planbureau gaat uit van een begrotingstekort van 3,3 procent in 2013 en 3,4 procent in 2014.

Gevolg is dat de Nederlandse staat extra moet bijlenen, mede door de redding van SNS Reaal, tegenvallende belastinginkomsten en hoger dan verwachte uitgaven aan bijvoorbeeld uitkeringen.

Toch meent het kabinet, op basis van het afgelopen donderdag gesloten sociaal akkoord, dat ruim vier miljard euro aan voorgenomen bezuinigingen kunnen worden geschrapt. Want de economie trekt “mogelijk” later dit jaar aan, zo heeft de regering bedacht.

Vooralsnog ziet het ernaar uit dat Nederland meer blijft uitgeven dan volgens het Europese Stabiliteitspact is toegestaan.

Den Haag gaat ervan uit dat de Europese Commissie Nederland in ieder geval een jaar uitstel zal geven om te voldoen aan de begrotingsnorm van een maximaal tekort van drie procent. Of dat voor 2014 ook het geval zal zijn, moet eind deze maand blijken, als het kabinet de Nederlandse begrotingsplannen voorlegt aan eurocommissaris Olli Rehn.

Hoog begrotingstekort

Door het hoge begrotingstekort loopt de staatsschuld dit jaar in ieder geval flink op. Eind van 2012 stond de totale schuld van de Nederlandse Rijksoverheid en lagere overheden op 430 miljard euro. Op de laatste dag van het huidige jaar zal dat zijn opgelopen tot 451 miljard.

Dat is een toename van 21 miljard euro. Per dag loopt de staatsschuld dit jaar met een kleine 58 miljoen euro op. Ieder uur komt er bijna 2,4 miljoen euro bij, iedere seconde zo’n 666 euro.

Staatsschuldmeter tikt sneller

Dat is het tempo waarmee de Staatsschuldmeter van Z24 de komende tijd tikt. Dat is iets sneller dan het afgelopen half jaar, toen er iedere seconde 593 euro bij kwam.

De recessie jaagt de Staatschuldmeter dus op. Maar nog niet zo snel als in 2010 toen er 1.105 euro per seconde bij kwam.

Aan het einde van dit jaar zal er op ieder van de ruim 16,7 miljoen Nederlanders een staatsschuld drukken van 26.904 euro. Dat is 1.251 euro meer dan eind 2012. Iedere dag loopt de schuld per hoofd van de bevolking (inclusief zuigelingen) op met 3,42 euro.

Nieuw record staatsschuld

Met 451 miljard euro bereikt de Nederlandse staatsschuld dit jaar een nieuw record. Nog nooit in de geschiedenis van ons land was de schuld van de overheid zo hoog.

Nu is zo’n nieuw record geen bijzonderheid. De afgelopen zestig jaar werd in verreweg de meeste jaren een nieuw schuldrecord geboekt. Sinds 1953 waren er slechts vier jaren dat de staatsschuld in absolute termen daalde. Dat was in
1997, in 2000 en 2001 en in 2006.

De snelste stijging vond plaats in 2008, toen de staatsschuld na de nationalisatie van ABN Amro en de steun aan andere banken en verzekeraars met 65 miljard euro toenam. Ter vergelijking: dat was in één jaar dezelfde toename als tussen 1953 en 1981.

Maar die vergelijking is natuurlijk niet helemaal eerlijk. Om staatsschulden te vergelijken moet je corrigeren voor inflatie en economische groei. Dan blijkt dat de staatsschuld dit jaar 74 procent van het bruto binnenland product zal bereiken. Dat is het hoogste percentage sinds 1996, maar ligt nog net onder de 77 procent van 1993, het jaar dat de schuldquote piekte.

Kort na de Tweede Wereldoorlog lag de schuld als percentage van het bruto binnenlands product (bbp) nog een stuk hoger. In 1953 was het bijna 100 procent. En in 1946 (niet in de grafiek) stond de schuldquote op 223 procent.

Dat kwam vooral doordat het bbp net na de oorlog zo laag was. De omgerekend 13 miljard euro die Nederland toen in totaal aan schuld had, leent minister Dijsselbloem van Financiën dit jaar binnen acht maanden bij.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl