- Olie- en gasconcern Shell wil volledig Britse worden en ook het hoofdkantoor, dat nu nog gevestigd is in Den Haag, naar het VK verplaatsen.
- Het voorstel betekent een nieuwe klap voor het vestigingsklimaat van multinationals in Nederland. Afgelopen jaar koos Unilever voor dezelfde route.
- De beslissing van Shell kan niet los gezien worden van de discussie in Nederland over de dividendbelasting.
- Lees ook: Truc met dividendbelasting kostte Nederland 27 miljard euro, blijkt uit onderzoek The CumEx-Files 2.0
Olie- en gasconcern Shell wil op papier volledig Brits worden. Het concern gaat deze wijziging voorleggen aan zijn aandeelhouders. Ook het hoofdkantoor wordt naar het Verenigd Koninkrijk verplaatst. Daar worden dan onder meer de vergaderingen van het bestuur en de directie gehouden.
De beslissing is een klap voor Nederland als vestigingsplaats van hoofdkantoren van multinationals. In 2005 koos Shell ervoor om juridisch een Britse onderneming te worden (plc) genaamd Royal Dutch Shell. Maar destijds werd ook besloten om het hoofdkantoor en de fiscale basis nog in Nederland te houden. Dit met het oog op de historie van het bedrijf als Nederlands-Britse multinational. In het huidige voorstel wordt Shell ook fiscaal volledig een Brits bedrijf.
Volgens Shell moet de versimpeling van de structuur ervoor zorgen dat het bedrijf sneller en flexibeler kan opereren. Het bedrijf blijft ook gewoon in Nederland aanwezig. Een aantal banen zal overgaan naar het Verenigd Koninkrijk.
Shell wil ook de duale structuur met twee soorten aandelen afschaffen. Momenteel is het zo dat het bedrijf nog werkt met aparte aandelen A (Nederland) en B (VK), die vooral van belang zijn voor de distributie van dividenden. Shell kiest nu voor één type aandeel dat fiscaal gezien volledig onder het Britse recht valt. De beursnotering in Amsterdam blijft wel bestaan.
Bestuurstop Shell verhuist naar Londen
Topman Ben van Beurden belooft dat Shell, ondanks de beoogde verhuizing, sterk verbonden blijft met Nederland. Dan gaat het volgens hem vooral om de rol van Shell in de energietransitie.
"Ik besef heel goed dat de aankondiging van vandaag voor veel mensen een moeilijke boodschap is. Toch wil ik benadrukken dat de vereenvoudiging van onze structuur noodzakelijk is om onze strategie te versnellen. Zo kunnen we een leidende rol spelen in de energietransitie", aldus de CEO.
Volgens Shell zullen Van Beurden en financieel directeur Jessica Uhl naar het Verenigd Koninkrijk vertrekken. Een aantal leidinggevenden gaat in het kielzog van het duo mee. Shell blijft vanuit Nederland onder meer actief met de ontwikkeling van hernieuwbare energie en andere energie-innovaties. Dat gebeurt vanuit zowel Den Haag als Amsterdam.
Shell benadrukt dat de beoogde verhuizing geen gevolgen heeft voor de activiteiten van Shell Nederland. "Shell blijft ook in Nederland een grote speler", benadrukt Marjan van Loon, die aan het hoofd van Shell in Nederland staat.
Nederlandse regering 'onaangenaam verrast'
Het kabinet is "onaangenaam verrast" door het besluit van Shell om het hoofdkantoor naar het Verenigd Koninkrijk te verplaatsten, meldt demissionair minister Stef Blok van Economische Zaken.
Het kabinet is zondag op de hoogte gesteld en "betreurt het ten zeerste" dat Shell gaat verhuizen. "We zijn in gesprek met de top van Shell over de gevolgen van dit voornemen voor banen, cruciale investeringsbeslissingen en duurzaamheid. Die zijn enorm belangrijk", aldus Blok.
Shell verliest met de aanstaande verhuizing naar het Verenigd Koninkrijk zijn koninklijke titel, Royal Dutch. Topman Ben van Beurden van Shell zegt in een gesprek met het ANP dat het bedrijf door de verplaatsing van het hoofdkantoor geen aanspraak meer maakt op de status.
Van Beurden noemt het "bijzonder pijnlijk en betreurenswaardig" om de titel te verliezen. Shell stelt aandeelhouders tijdens een vergadering op 10 december een naamswijziging voor, waarbij Royal Dutch uit de naam verdwijnt.
De overstap doet volgens Van Beurden niets af aan de investeringsbeslissingen en plannen op het gebied van duurzaamheid. Van Beurden legt uit dat veel van de plannen van Shell voor bijvoorbeeld verduurzaming in de Rijnmond en in Moerdijk beginnen. Datzelfde geldt wellicht ook voor Groningen, waar Shell inzet op waterstof. "We kunnen niet winnen in Europa, zonder Nederland", aldus de topman.
De verhuizing van Shell kost de Nederlandse schatkist veel geld, mogelijk miljarden, maar daar ging Van Beurden niet op in.
Kwestie rond dividendbelasting speelt mee bij vertrek Shell
De beslissing om een volledig Brits bedrijf te worden kan niet los gezien worden van de Nederlandse discussie over de Nederlandse dividendbelasting. Een voorstel tot afschaffing van de dividendbelasting van het kabinet-Rutte sneuvelde in 2018, na zware politieke ophef in Nederland.
De Britse fiscus rekent geen dividendbelasting. Door volledig onder Brits recht te opereren levert dat voordelen op voor met name Britse aandeelhouders van Shell die ook aandelen van het bedrijf in Nederland bezitten. Topman Ben van Beurden van Shell liet in 2020 al doorschemeren dat er bij Shell werd nagedacht over volledige verhuizing naar het VK.
Shell kiest nu voor dezelfde route als Unilever dat er afgelopen jaar voor koos om op papier een volledig Brits bedrijf te worden. Het was- en levensmiddelenconcern had zowel een Brits als een Nederlands onderdeel en hoofdkantoren in Londen en Rotterdam. De Nederlandse en Britse aandeelhouders stemden in 2020 in met het plan om de twee bedrijven samen te voegen tot een Brits bedrijf, met het hoofdkantoor in Londen.
