Als je heel klein bent, is groeien niet zo heel moeilijk: verkoop je als startup je eerste fiets, dan kun je bij nummer twee roepen: 100 procent groei! Maar ga je van 100 naar 101 fietsen, dan ziet het er procentueel heel anders uit.
Om door te groeien als ondernemer zijn een aantal zaken van cruciaal belang: de juiste mensen, de juiste strategie, de juiste inrichting van je organisatie en natuurlijk… de juiste financiering.
Als er één boek is dat je zou kunnen bestempelen als ‘de bijbel’ voor groeibedrijven, is het de klassieker Scaling Up (2014) van de Amerikaanse auteur Verne Harnish. Op Amazon krijgt dit boek van 87 procent van de lezers vijf sterren. Of zoals één van de commentaren luidt: “Vijf sterren betekent: beter kan niet. Vijf sterren betekent dat iedereen het moet lezen.”
Harnish weet als geen ander waarom strategie, mensen, processen en de beschikbaarheid van cash een onderneming kunnen maken of breken.
Twee van deze zaken, strategie en het inrichten van processen, worden vooral gedreven door interne beslissingen. Maar met personeel en financiering heb je natuurlijk ook te maken met externe factoren.
Zo zijn er in Nederland momenteel veel sectoren met nijpende personeelstekorten, signaleerde het UWV begin deze maand. Het aandeel moeilijk te vervullen vacatures ligt op 45 procent. Voor groeibedrijven is het dan des te belangrijker dat ze de goede mensen aantrekken om te blijven versnellen.
Op financieringsgebied is er aan de ene kant volop goedkoop geld beschikbaar. Toch is het zeker voor middelgrote bedrijven niet altijd makkelijk om een lening bij klassieke banken te krijgen. Wel zijn er steeds meer alternatieve financieringsvormen voor groeibedrijven, zoals je hier kunt lezen op Business Insider.
Maar waar moet je nu speciaal op letten, als het gaat om strategie, mensen, processen en financiering? We lichten enkele belangrijke lessen uit Scaling Up toe.
Mensen: ga voor de echte toppers, ook al kost dat tijd
Zeker voor groeibedrijven is de zoektocht naar nieuw personeel continu een uitdaging. De verleiding is hierbij groot om leemtes op te vullen door snel mensen aan te nemen. Maar, zo waarschuwt Harnish: als je de wedstrijd op de iets langere termijn wil winnen, kun je niet zonder toptalent.
Het loont dus om extra tijd te besteden aan sollicitatieprocedures om de allerbeste kandidaten eruit te vissen. Uiteindelijk is het veel kostbaarder als je uit haast een subtopper inhuurt die middelmatig presteert, dan wanneer je wat langer moet zoeken en een echt toptalent in huis haalt.
Groei-ondernemer Kees de Jong gaf op Business Insider in dit verband nog de volgende tip: als ondernemer ben je geneigd mensen goed te vinden die op jezelf lijken. Dit psychologische effect kan echter juist bij recruitment tot gevolg hebben dat je niet de beste persoon voor een specifieke functie aanneemt.
Belangrijk is dus om de selectieprocedure zo in te richten dat je niet wordt misleid door je instinctieve voorkeuren. "Er is één geduchte valkuil waarin juist je buikgevoel je in de steek laat. En dat is het allerbelangrijkste voor je bedrijf: het aannemen van goede mensen."
Strategie: een missie die inspireert
Als bedrijf wil je natuurlijk winst maken, maar daarbij helpt het enorm als je een 'ziel' hebt waar werknemers én klanten echt in geloven. Uit onderzoek van adviesbureau Synergie bleek afgelopen jaar dat de 12 organisaties die Nederlanders het meest inspireren, op een reeks vlakken beter presteren. Denk hierbij aan namen als Ikea, de Vegetarische Slager, Tony's Chocolonely en Rituals.
'Business for Good’ blijkt als verdienmodel prima te werken: klanten van ondernemingen met een maatschappelijk doel zijn trouwer, de marketingkosten zijn lager door veel gratis publiciteit, werknemers willen graag voor deze bedrijven werken en vaak leidt dit ook tot hoger omzetgroei en een betere winstgevendheid.
Deze gedachte komt ook duidelijk naar voren in Scaling Up. Het formuleren van kernwaarden en een onderscheidende strategische missie zijn cruciale bouwstenen voor groei. Harnish: Als je het hart van werknemers "in vuur en vlam weet te zetten", spannen ze zich 40 procent meer in dan wanneer ze bij je werken omdat ze nou eenmaal een baan moeten hebben.
Uitvoering: hoe efficiënt zijn je processen?
Het geheim van een efficiënte organisatie zit voor Harnish in de zogenoemde 'Rockefeller Habits', waarbij je vanuit een overkoepelend strategisch doel afgeleide doelen formuleert, en die via een strak organisatieritme in de gaten houdt.
Het helpt vaak om per kwartaal op één ding te focussen, meetbaar te maken hoe je vooruitgang wilt boeken en dat wekelijks bij te houden.
Dit kun je ook weer toepassen op de pijlers van succesvolle groei: het ene kwartaal stel je een doel voor aanscherping van de strategie, het andere voor verbetering van processen en vervolgens focus je weer extra het cashmanagement.
Omzetgroei is belangrijk, maar verlies je cashfinanciering nooit uit het oog
"Cash is de zuurstof van groei", stelt Harnish in Scaling Up.
Wie van buitenaf naar een groeibedrijf kijkt, neemt vaak de omzetontwikkeling als belangrijkste maatstaf. Maar dat kan bedrieglijk uitpakken. Want snelle groei van de omzet kan heel goed gepaard gaan met hoge kosten, waardoor er per saldo geld uit het bedrijf stroomt.
Op zich hoeft een omzetgroei die aanvankelijk gepaard gaat met lage winst en zelfs verliezen, niet erg te zijn. Op die manier is webwinkel Amazon van Jeff Bezos met een meedogenloze focus op marktaandeel, gegroeid van een online verkoper van boeken naar de grootste webwinkel ter wereld.
Belangrijk is bovenal dat je de cashfinanciering op orde hebt, dat je weet of je cash verbrandt en dat je uiteindelijk groeit met een positieve kasstroom.
Dit is het vierde artikel in de serie Ondernemen met Flow. Deze serie wordt mogelijk gemaakt door online bedrijfsfinancier Spotcap. Spotcap is een direct lender en kan je helpen bij kortetermijninvesteringen. Denk aan het opvangen van seizoensfluctuaties, investeren in extra personeel of apparatuur, maar ook de inkoop van een voorraad of het openen van een extra vestiging. Meer weten? Kijk op Spotcap.nl.
