Rusland strijkt momenteel miljarden aan olie-inkomsten op dankzij de torenhoge olieprijzen, die het directe gevolg zijn van de westerse sancties. Maar de lijst van potentiële klanten krimpt en Rusland moet zijn hoop steeds meer vestigen op China, de grootste importeur van grondstoffen in de wereld.

De VS hebben een volledig embargo ingesteld op de invoer van Russische olie en gas, terwijl het VK zijn aankopen van Russische brandstof geleidelijk zal stopzetten.

De Europese Unie heeft dinsdagochtend een akkoord bereikt over een boycot voor Russische olie die per schip wordt aangevoerd. De olie die via de Droezjba-pijplijn naar onder meer Hongarije stroomt, blijft uitgezonderd van de boycot. Toch raakt de beperkte olieboycot naar verwachting ongeveer twee derde van de Russische olietoevoer naar Europa.

De EU is de grootste afnemer van de Russische olie en is goed voor ongeveer 3 miljoen vaten per dag van de ruwweg 7 miljoen vaten per dag die Rusland uitvoert.

Landen als India en China hebben de afgelopen maanden Russische olie tegen hele lage prijzen opgekocht, maar het gaat om beperkte hoeveelheden. India heeft bijvoorbeeld ten minste 40 miljoen vaten Russische olie gekocht sinds de invasie in Oekraïne. Dat is meer dan de hoeveelheid die het land in 2021 heeft gekocht. Maar op dagbasis gaat het om 450.000 vaten.

Ook Chinese olieraffinaderijen hebben de afgelopen maanden goedkope olie gekocht uit Rusland. Maar de Chinese vraag naar energie is de afgelopen maanden beperkt gebleven vanwege reeks zware lockdowns die de economie hebben geraakt en de vraag naar olie hebben gedrukt. 

Op het moment dat de Chinese economie herstelt, zou het land meer olie uit Rusland kunnen afnemen. Maar de extra vraag vanuit China en India is waarschijnlijk onvoldoende om het verlies aan afzet in Europa goed te maken, zegt analist Fernando Ferreira van Rapidan Energy Group tegen Insider. 

Op zoek naar nieuwe kopers voor Russische olie

Een kortetermijnoplossing voor Rusland zou zijn om nieuwe afzetmarkten te vinden. "Ze zullen op zoek gaan naar nieuwe kopers", geeft Ferreira aan. "Rusland is er tot nog toe in geslaagd uitval van het Europese aanbod compenseren door meer te verkopen aan India en China." 

Maar verschillende grote olieproducenten in het Midden-Oosten leveren olie van dezelfde kwaliteit als de Russische olie uit de Oeral. Zij concurreren met Rusland voor de levering van olie in Azië.

India, bijvoorbeeld, heeft langlopende overeenkomsten met de Golfstaten die het land graag in stand wil houden. "Dat zal de hoeveelheid olie die India uit Rusland afneemt, beperken", aldus Ferreira.

Ook de beperkte beschikbaarheid van olietankers kan de export van Russische olie naar Azië dwars zitten, aldus Ferreira. Steeds meer scheepvaartmaatschappijen en verzekeraars zijn huiverig om Russische olie te vervoeren vanwege de strengere beperkingen van de EU. 

Olieproductie beperken of meer olie opslaan

Een andere mogelijke optie voor Rusland zou zijn de olieproductie te verminderen of meer opslagfaciliteiten te bouwen. 

Rusland is vorige maand al begonnen met het terugschroeven van de productie van olie als gevolg van de lagere binnenlandse vraag.

Het Kremlin verklaarde dat het de totale productie dit jaar met maar liefst 17 procent ziet dalen, vanaf een piekniveau ongeveer 11 miljoen vaten per dag. 

De Russische regering gaf afgelopen april aan te kijken naar de bouw van nieuwe opslagterminals voor 700 miljoen vaten olie. Dat zou gelijk zijn aan de hoeveelheid olie die de wereld in ongeveer 70 dagen verbruikt, meldde persbureau Reuters.

Lees meer over Russische olie: