De Europese Commissie versoepelt de staatssteunregels verder. Bedrijven dreigen nog meer in de knel te komen nu de oorlog in Oekraïne voortduurt en aardgas en andere energiebronnen weleens nog duurder of zelfs schaars kunnen worden, schat zij in.

Overheden krijgen vooral meer ruimte om het bedrijfsleven te helpen over te stappen op duurzame energie of energie van elders.

De versoepeling sluit aan bij het noodplan van de commissie om de Europese energievoorziening door de komende winter te helpen. “De toestand is ernstig en we moeten onze inspanningen opvoeren om de fossiele brandstoffen uit te faseren waarop we tot dusver erg hebben geleund”, zegt verantwoordelijk Eurocommissaris Margrethe Vestager.

De commissie wil investeringen in duurzame energie aanmoedigen, om uit de greep van energieleverancier Rusland te komen. EU-landen mogen daarom aanbestedingsregels voor bijvoorbeeld de installatie van warmtepompen versoepelen. Voor energiebesparingsprojecten of de overgang van de industrie naar duurzame energie is in sommige gevallen zelfs helemaal geen aanbesteding meer nodig. Het mkb en bedrijven die bijzonder efficiënt met energie omgaan zouden aanspraak kunnen maken op een extra beloning.

De oorlog en de daaropvolgende EU-sancties en Russische vergeldingsmaatregelen hebben sommige Europese bedrijven hard geraakt. Ondernemingen zijn klandizie of leveranciers verloren. De commissie rekte de staatssteunregels een maand na de Russische inval in Oekraïne al op. Maar die extra ruimte volstaat in haar ogen dus niet.

EU-landen mogen extra staatssteun geven aan bedrijven

De limieten op directe staatssteun, met bijvoorbeeld subsidies, belastingkortingen, zachte leningen of garanties, aan door de oorlog getroffen bedrijven gaan met een kwart omhoog. Dat brengt ze op 500.000 euro per bedrijf. Voor boeren en vissers is de verruiming nog forser. Waar zij nu nog 35.000 euro mogen ontvangen, wordt dat voor boeren 62.000 en voor vissers zelfs 75.000 euro.

De Europese mededingingsregels moeten er bijvoorbeeld voor zorgen dat EU-landen bedrijven in eigen land niet bevoordelen zodat ze rivalen kunnen wegconcurreren. Maar ze kunnen soms wijken om een verstoring van de economie te verhelpen.

LEES OOK: Brussel roept EU-landen op vanaf 1 augustus consumptie gas met 15% te verminderen tot eind maart 2023: verplicht rantsoen dreigt