ANALYSE – De Zwitserse frank schiet de afgelopen weken plotseling alle kanten op. De oorzaak van die wilde rit is de politieke chaos in buurland Italië.

De Zwitserse frank staat bekend als een van de meest veilige munten ter wereld. Het land slaagt erin om altijd neutraal te blijven tijdens grote oorlogen en Zwitserland heeft een heel stabiel politiek klimaat. Een sterke, gezonde banksector en een conservatieve centrale bank maken het veilige beeld compleet.

De laatste weken maken echter duidelijk dat die degelijkheid niet garant staat voor een stabiel prijsverloop. Een stijging van 4 procent sinds eind mei werd plotseling gevolgd door een felle terugval. Wat gaat er schuil achter die opmerkelijke koersbewegingen?

Vermogen aanhouden in Zwitserse frank levert weinig op

Handelaren en beleggers houden hun vermogen niet voor de lol aan in Zwitserse franken. De centrale bank doet er de laatste jaren alles aan om de munt zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Het officiële rentetarief is bijvoorbeeld in januari 2015 verlaagd van 0 procent naar -0,75 procent.

Banken moeten dus betalen om hun geld bij de centrale bank te stallen.

Die lage rente is nodig om te voorkomen dat de munt te ver in waarde stijgt. Door de onrust in de financiële wereld staken veel partijen maar al te graag hun vermogen in de frank. Dat is overigens precies wat er de afgelopen weken gebeurde.

In anticipatie op het aantreden van een populistische regering in Italië, kozen beleggers en instituten onder meer via het omwisselen van euro’s in franken het zekere voor het onzekere.

Nieuwe verkiezingen Italië raken de Zwitserse frank

Net zoals de vrees voor het aantreden van de populistische regering de frank omhoog stuwde, leidt het vastlopen van de formatie tot een prijsdaling.

Hoewel het regeerakkoord er al lag, heeft kandidaat-premier Giuseppe Conte zijn opdracht om een regering te vormen teruggegeven. President Sergio Mattarella zou niet akkoord gaan met de aanstelling van euroscepticus Paolo Savona als minister van Economie.

Het meest waarschijnlijke scenario is dat er nieuwe verkiezingen uitgeschreven gaan worden. Op korte termijn is daarmee de vrees verdwenen dat de coalitie van Lega Nord en de Vijfsterrenbeweging het begrotingstekort fors laat oplopen.

Financiële markt let scherper op crisisgevaar

Een groeiend begrotingstekort en een oplopende staatsschuld zou een recept geweest zijn voor een flinke ruzie tussen Brussel en de eurosceptische regering in Rome.

Volgens sommige Italiaanse kranten zou de nieuwe coalitie zelfs willen kijken of het een optie was om naast de euro een eigen Italiaanse munt te introduceren. Een dergelijke zet zou onherroepelijk leiden tot een enorme politieke en economische rel. Dit gevaar is voorlopig geweken.

Dat betekent echter niet dat de frank nu in rustiger vaarwater komt. Door de recente ontwikkelingen heeft de financiële wereld veel meer oog voor de wijze waarop Italiaanse politici de kiem kunnen leggen voor een volgende Europese schuldencrisis.

Het meest waarschijnlijke scenario is dan ook dat de Zwitserse munt voorlopig meedeint op de toe- en afnemende zorgen over de politieke toekomst van Italië.

Joost Derks ([email protected]) is valuta-expert bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM). Hij begon zijn carrière bij Van Lanschot Bankiers en inmiddels heeft Derks ongeveer twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer. Deze informatie is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde transacties en/of beleggingen via de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij.

Volg de koers van de Zwitserse frank op finanzen.nl »

(klik op grafiek voor uitvergroting)