• Polen en Hongarije willen nog altijd niet hun goedkeuring verlenen aan de Europese meerjarenbegroting en het coronasteunfonds.
  • De rest van de EU-landen wil subsidies koppelen aan het naleven van de rechtstaat, maar dat vinden de premiers Morawiecki en Orban onacceptabel.
  • De Europese Commissie, het Europees Parlement en de andere lidstaten dringen er bij Boedapest en Warschau op aan hun verzet op te geven.

Polen en Hongarije buigen niet voor de druk van de rest van de Europese Unie in het conflict over financiële steun en het naleven van democratische regels.

Het koppelen van subsidies aan de rechtstaat is een slechte oplossing met het risico dat de unie in de toekomst uiteenvalt, zei de Poolse premier Morawiecki op bezoek bij zijn Hongaarse bondgenoot Orbán.

De twee regeringsleiders noemen de huidige voorstellen van Brussel onacceptabel. Zij verdedigden hun veto tegen de Europese meerjarenbegroting en het speciale coronasteunfonds van 750 miljard euro, omdat er de naleving van de rechtstaat aan verbonden is.

Lees meer: 4 punten die Rutte heeft gescoord bij de Europese coronadeal

Hongarije en Polen zien daarin een inmenging in binnenlandse aangelegenheden. Zij liggen onder vuur omdat ze in hun land hervormingen doorvoeren die indruisen tegen de normen en waarden van de unie. Ze beïnvloeden bijvoorbeeld de onafhankelijkheid van de rechtspraak, media en wetenschap.

De andere EU-landen, de Europese Commissie en het Europees Parlement dringen er bij Boedapest en Warschau op aan hun verzet op te geven. Bedrijven en burgers staan te springen om steun om de coronacrisis door te komen, beklemtonen ze.

Hongarije en Polen willen de begroting en het herstelfonds wel degelijk graag "snel" goedkeuren, zeggen zij. Mits de strenge rechtstaatregels daarvan worden losgemaakt en worden bewaard voor een eventuele wijziging van het EU-verdrag, "zoals het hoort".

Over het pakket, de koppeling met de rechtstaat inbegrepen, valt echter niet meer te onderhandelen, waarschuwden een aantal andere EU-landen en het Europees Parlement al. Nederland noemde de voorgestelde rechtstaatregels "echt de ondergrens".

Orbán en Morawiecki blijven samen optrekken en houden de gelederen gesloten, bezweren ze. "Noch Polen noch Hongarije zal een voorstel accepteren dat de ander onaanvaardbaar vindt". Hun derde medestander Slovenië schoof donderdag niet aan en heeft zijn bijval ook niet in een veto omgezet.

Als de ruzie voortduurt, zal die moeten worden beslecht op de jaarlijkse decembertop van de Europese leiders over twee weken.