- De inflatie is momenteel zeer hoog in Nederland en dat is ook relevant als je pensioen opbouwt bij een pensioenfonds of een pensioenuitkering ontvangt van een voormalige werkgever.
- Vanaf 1 juli worden de regels voor klassieke pensioenfondsen om pensioenen deels of geheel te laten meestijgen met de inflatie iets versoepeld.
- Business Insider bekeek wat de financiële situatie is bij de 10 grootste pensioenfondsen van Nederland en welke fondsen waarschijnlijk wel of juist niet de pensioenen kunnen verhogen.
- Lees ook: Fiscaal gunstig beleggen voor extra pensioen: dit zijn de mogelijkheden en verschillen bij 4 aanbieders
Hoewel beurzen bijzonder zwak presteren dit jaar, gaat het elke maand toch een stukje beter met Nederlandse pensioenfondsen die het geld van hun deelnemers beleggen voor een uitkering op de oude dag.
Ook in mei is de zogenoemde dekkingsgraad van pensioenfondsen gestegen, zo bleek deze week uit de Pensioenthermometer van adviesbureau AON.
Vooral door de recente stijging van rentes op de kapitaalmarkt is de financiële positie van veel pensioenfondsen verbeterd. Dit komt doordat een hogere rente het makkelijker maakt om aan alle toekomstige uitkeringsverplichtingen te voldoen.
Bij veel pensioenfondsen is de waarde van hun beleggingen (aan de bezittingenkant) gedaald. Maar daar staat tegenover dat de boekhoudkundige waarde van de totale uitkeringsverplichtingen in veel gevallen nog sterker is gedaald door de hogere rente.
De verhouding tussen het bezit van pensioenfondsen (de beleggingen) en de schulden (de som van alle uitkeringsverplichtingen) verbetert hierdoor.
Ruimte voor verhoging pensioen
Hogere dekkingsgraden kunnen ertoe leiden dat voor een deel van de pensioenfondsen de mogelijkheid weer in zicht komt om de pensioenen te verhogen.
Om de pensioenen te mogen laten stijgen, moeten fondsen een zogenoemde beleidsdekkingsgraad van minimaal 110 procent hebben. Dit betekent dat tegenover elke euro aan schuld 1,10 euro aan bezittingen moet staan.
De Tweede Kamer wil de lat echter lager leggen op een beleidsdekkinggraad van 105 procent, om het makkelijker te maken om de pensioenen te verhogen. Dit zal vanaf 1 juli het geval zijn.
Veel deelnemers hebben een fors 'indexatiegat': dat wil zeggen dat de waarde van uitkeringen van gepensioneerden en de opbouw van pensioen door werkenden is achtergebleven bij de gemiddelde prijsstijging, waardoor de koopkracht van pensioenen fors is uitgehold.
Lees ook: Pensioen niet waardevast door hoge inflatie: zo groot kan het bedrag zijn dat je jaarlijks mist
Pensioenen zijn jarenlang niet verhoogd, terwijl prijzen van goederen en diensten wel zijn gestegen. De ontwikkeling van de inflatie is sinds enkele maanden extra actueel, omdat die in jaren niet zo sterk is geweest.
In een basisscenario houdt het Centraal Planbureau rekening met een gemiddelde prijsstijging van 5,2 procent in 2022; in een somberder scenario zou de inflatie dit jaar op 7,9 procent kunnen uitkomen.
Lees ook: Dit is het zwarte economische scenario van het CPB: 8% inflatie en daling koopkracht met 5%
Uit een inventarisatie van Pensioen Pro, onderdeel van de FD Mediagroep, van afgelopen mei bleek dat het inmiddels bij zeker 20 voornamelijk bedrijfspensioenfondsen mogelijk is om de pensioenen dit jaar met minimaal 3 procent te verhogen. Het gaat dan onder meer om het Philips Pensioenfonds (plus 7,4 procent), het pensioenfonds van ABN AMRO (plus 6,4 procent) en het pensioenfonds van Shell (plus 5,7 procent).
Belangrijke kanttekening is dat de forse verhogingen betrekking hebben op de uitkeringen voor gepensioneerden en niet altijd op de opbouw van pensioen van deelnemers die nog werken.
Wat betreft de grote sectorfondsen is nog onduidelijk of ze de pensioenen dit jaar kunnen verhogen.
We nemen hieronder de situatie bij een aantal grote fondsen door. Het gaat hier om de top 10 in Nederland die samen meer dan 6 miljoen actieve deelnemers en gepensioneerden tellen. In het overzicht hieronder worden voor de volledigheid ook voormalige deelnemers meegeteld, ofwel werknemers die een tijdje bij een pensioenfonds zijn aangesloten, maar door verandering van werk geen actieve deelnemer meer zijn.
Pensioenfonds ABP
Het grootste pensioenfonds van Nederland, gemeten naar het belegde vermogen, is ABP. Dit fonds voor ambtenaren en onderwijs telt ruim 1,2 miljoen actieve deelnemers, 940 duizend voormalige deelnemers en 975 duizend pensioengerechtigden.
Eind april bedroeg de beleidsdekkingsgraad van ABP 108,2 procent. Dit betekent dat een gedeeltelijke pensioenverhoging mogelijk is, zodra de drempel voor de benodigde dekkingsgraad wordt verlaagd naar 105 procent. Als dat gebeurt staat ABP naar eigen zeggen "welwillend" tegenover de mogelijkheid om de pensioenen te verhogen.
Pensoenfonds Zorg en Welzijn (PFZW)
Pensioenfondsen Zorg en Welzijn voor de zorgsector telt 1,2 miljoen actieve deelnemers, ruim 1 miljoen voormalige deelnemers en 435 duizend gepensioneerden.
Voor PFZW geldt dat de beleidsdekkingsgraad in april 103,8 procent bedroeg, dus lager dan de drempel van 105 procent die vanaf juli gaat gelden. Het fonds mag naar eigen zeggen pas volledig indexeren (dus de pensioenen één op één laten meestijgen met de inflatie of de lonen) bij een beleidsdekkingsgraad van 125 procent. Dus zelfs als de drempel van 105 procent wordt overschreden, volgt hooguit een beperkte verhoging van de pensioenen.
Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT)
Het pensioenfonds voor de sector Metaal en Techniek telt ruim 1 miljoen actieve en voormalige deelnemers, en 241 duizend pensioengerechtigden.
De beleidsdekkingsgraad bedroeg in april 103,8 procent. Dit is dus nog te laag om de pensioenen gedeeltelijk te verhogen, ook als de drempel voor het toestaan van gedeeltelijke indexatie op 105 procent wordt gesteld.
Pensioenfonds Detailhandel
Het Pensioenfonds Detailhandel telt 1,1 miljoen actieve en voormalige deelnemers. Bij dit fonds zijn 115 duizend gepensioneerden aangesloten.
De beleidsdekkingsgraad lag eind april op 116,8 procent. Dit maakt in principe een gedeeltelijke verhoging van de pensioenen mogelijk.
Pensioenfonds Bouw (bpbouw)
Het pensioenfonds voor de bouw heeft 531 duizend actieve en gewezen deelnemers, en 252 duizend pensioengerechtigden.
De beleidsdekkingsgraad lag op 123,2 procent eind april. Het pensioenfonds voor de bouw heeft de pensioenen begin dit jaar al verhoogd met 1,76 procent en kan dus een gedeeltelijke indexatie van de pensioenen volhouden.
Pensioenfonds Metalelekro (PME)
Het pensioenfonds voor de sector Metalektro heeft 440 duizend actieve en voormalige deelnemers en 168 duizend pensioengerechtigden.
De beleidsdekkingsgraad van dit fonds lag op 106,1 procent in april. Dit is dus net boven de drempel van 105 procent die vanaf juli 2022 gaat gelden. Bij dit fonds spant het er dus om of het mogelijk is om de pensioenen gedeeltelijk te compenseren voor de inflatie.
Pensioenfonds Vervoer
Het Pensioenfonds Vervoer telt 583 duizend actieve en voormalige deelnemers en 104 duizend gepensioneerden.
De beleidsdekkingsgraad van dit sectorfonds lag eind april op 109 procent. Bij een verlaging van de drempel voor indexatie naar 105 procent, wordt het dus wellicht mogelijk om een gedeeltelijke verhoging van de pensioenen te bieden.
Pensioenfonds ABN AMRO
Bij het pensioenfonds van ABN AMRO zijn 73 duizend deelnemers en voormalige deelnemers en circa 29 duizend gepensioneerden aangesloten.
De beleidsdekkingsgraad van het pensioenfonds lag eind april op 136 procent.
Dit pensioenfonds heeft per 1 april 2022 de pensioenen verhoogd met 6,4 procent voor iedereen die bij het fonds pensioen opbouwt, heeft opgebouwd of pensioen krijgt. Het fonds kan de pensioenen gedeeltelijk laten meestijgen met de inflatie, maar als de inflatie op huidige zeer hoge peil blijft, kunnen pensioenen waarschijnlijk niet volledig geïndexeerd worden.
Pensioenfonds Rabobank
Er zijn 80.000 actieve en voormalige deelnemers en 23.000 gepensioneerden bij het pensioenfonds van Rabobank aangesloten.
De beleidsdekkingsgraad in april op 120,5 procent. In juni neemt het pensioenfonds van Rabobank een besluit over gedeeltelijke indexatie van het pensioen per 1 juli 2022. Daarbij wordt gekeken naar de inflatie-ontwikkeling tussen april 2021 en april 2022.
Pensioenfonds ING
Bij het pensioenfonds van ING zijn 43.000 voormalige en actieve deelnemers aangesloten en 24 duizend gepensioneerden.
De beleidsdekkingsgraad bedroeg eind april 144,8 procent. Vanaf een beleidsdekkingsgraad van 110 procent kan het fonds in principe (gedeeltelijke) indexatie bieden. Hierover wordt jaarlijks een besluit genomen.
