Dagelijkse boodschappen via internet bestellen. Nederlanders lopen er nog niet warm voor en supermarkten worstelen met het verdienmodel.

Online boodschappen doen is niet heel populair in Nederland. Afgelopen jaar verkochten supermarkten minder dan één procent van hun spullen via internet, terwijl dit in het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld vijf procent is, signaleert adviesbureau Strategy& in een woensdag verschenen rapport over online boodschappen doen.

Interesse is er wel. Zo doet zes procent van de consumenten af en toe online boodschappen, waarvan 4 procent bij marktleider AH.nl, blijkt uit een recente peiling onder ruim 2.400 respondenten van adviesbureau Deloitte.

Daarnaast geeft 15 procent van de geënquêteerden aan online bestellingen te willen doen in de toekomst als de huissupermarkt dit aanbiedt. En 10 procent overweegt bij een andere supermarkt online boodschappen te doen.

Consument wil niet veel betalen voor online boodschappen

Belangrijkste redenen om niet online boodschappen te bestellen zijn de behoefte om producten vast te houden en de extra verzendkosten, aldus het onderzoek van Deloitte.

Marktleider Albert Heijn hanteert bij AH.nl een minimum aankoopbedrag van 70 euro  en de bezorgkosten variëren, afhankelijk van het tijdstip en de hoogte van de bestelling, tussen de 4,95 en 12,95 euro.

Belangrijke vraag voor de Nederlandse markt is wat grote concurrent Jumbo hier tegenover gaat stellen. Jumbo gaf eind augustus aan in het laatste kwartaal van dit jaar te starten met een online boodschappendienst.

In een persverklaring stelde topman Frits van Eerd in eerste instantie te mikken op een dienst waarbij klanten online bestellen en de boodschappen afhalen bij Jumbo-winkels en andere pick-up locaties. "Vanzelfsprekend vertalen we onze formule met de laagste prijs, het grootste assortiment en de beste service ook online door".

Jumbo rept vooralsnog niet van een thuisbezorgdienst en heel verwonderlijk is dat niet. Want uit de analyse van adviesbureau Strategy& blijkt dat het heel lastig is voor supermarkten om een thuisbezorgdienst winstgevend te maken.

Winst maken met online boodschappendienst

In het traditionele model van supermarkten hebben ze vrij hoge maar stabiele vaste kosten: de winkels en het distributienetwerk. Vervolgens gaat het erom hoge volumes te draaien bij de verkopen, met verschillende winstmarges per product.

Bij online verkopen ligt dat anders, aldus Strategy&. Daar worden boodschappen individueel samengesteld en bezorgd, waarbij variabele kosten een veel grotere rol spelen. Meer volume betekent dan niet automatisch meer winst.

"Tot op heden zijn supermarktketens sterk gericht geweest op het verlagen van de kosten van het samenstellen en afleveren van de bestelling. Ondanks de goede stappen die genomen zijn op dit vlak, is winstgevendheid nog steeds een probleem", aldus Strategy&.

Om wel winstgevend een online boodschappenservice te runnen, moeten supermarkten zich specialiseren, stelt het adviesbureau. Bijvoorbeeld met een speciale service voor tweeverdieners met een hoger inkomen die wel bereid zijn iets meer te betalen voor de bezorging, omdat ze daarmee tijd besparen. Of een dienst met alleen een basisassortiment van lang houdbare producten, zoals pasta, luiers en olijfolie.

Een andere variant is maatwerk voor specifieke doelgroepen, bijvoorbeeld een pakket met vijf simpele avondmaaltijden voor een gezin met jonge kinderen.

Personal Shopper

In de Verenigde Staten experimenteert startup Instacart overigens met weer een ander model, met steun van de vermaarde durfkapitalist Andreesen Horowitz. Die hanteert het concept van de 'personal shopper'.

Klanten bestellen hun boodschappen online of via een app van Instacart bij een lokale supermarkt. Vervolgens doet een boodschappenjongen- of meisje de inkopen als Instacart-shopper en levert die bij de klant af. Instacart sluit deals met plaatselijke supermarkten, inclusief kortingsacties. Die vloeien terug naar Instacart, terwijl de online dienst  servicekosten rekent bij de klant en de personal shoppers betaalt.

Voordeel voor supermarkten is volgens investeerder Andreesen dat ze zelf geen logistiek netwerk hoeven op te zetten voor thuisbezorging en dat hiermee ook snellere levering, vaak binnen één of twee uur, mogelijk is.