Iedereen die wel eens met topbestuurders in het bedrijfsleven heeft gewerkt zal erkennen dat veel van hen dezelfde eigenschappen hebben: ze tonen geen vrees en houden het hoofd koel onder stress.
Dit zijn vast nuttige kwaliteiten, maar ze worden ook gezien als eigenschappen van psychopaten.
Volgens wetenschapper Tara Swart is een zekere maten van psychopathie iets dat we allemaal hebben. Empathisch vermogen is echter hetgeen dat “gewone” mensen scheidt van de echte psychopaten.
Voordat je wordt gediagnosticeerd als psychopaat moet je aan een hoop kenmerken voldoen. Je moet meedogenloos zijn, narcistisch, je nooit schuldig kunnen voelen en je totaal niet kunnen verplaatsen in een andere persoon.
“Psychopaten gedijen bij chaos en weten dat andere mensen daar gestrest van raken”, aldus Swart. ” Ze zullen dan ook opzettelijk chaos creëren, omdat ze weten dat ze hier beter mee kunnen omgaan dan andere mensen.”
Ongeveer één procent van de wereldbevolking is naar schatting psychopaat, maar dit cijfer is moeilijk hard te maken door de complexe diagnose. Die is toegepast op uiteenlopende mensen, van wereldleiders tot veroordeelde criminelen.
DNA versus opvoeding
De ene psychopaat wordt crimineel en de andere een wereldleider, dat hangt van een heleboel zaken af.
IQ en opvoeding kunnen beide een rol spelen. Het gemiddelde IQ van een seriemoordenaar is 94.7. Aan de andere kant is de kans dat mensen het verkeerde pad op gaan verhoudingsgewijs groter bij mensen die laag zijn opgeleid.
Het brein van een psychopaat is behoorlijk onvolwassen. Swart heeft een foto laten zien waarop je kan zien dat het brein van een psychopaat overeenkomsten heeft met het brein van een adolescent. Het limbisch systeem, het deel van de hersenen dat onder andere zorgt voor je emotie en geheugen, vertoont tekenen van beschadiging.
Dat is ook het deel van je hersenen dat ervoor zorgt dat je soms op "pauze" drukt, dat wil zeggen dat je bij sommige situaties eerst aan andere mensen denkt, voordat je een beslissing neemt. Psychopaten doen dit niet en maken eerder overhaaste en impulsieve beslissingen.
Er bestaat een theorie die stelt dat dit het gevolg is van een hersenbeschadiging. Veel seriemoordenaars hebben hoofdwonden opgelopen als kind en 72 procent van de seriemoordenaars werd als kind misbruikt.
Sociale verschillen kunnen ook mensen op verschillende manieren prikkelen. Volgens Swart zijn veel CEO's waar ze mee heeft gewerkt op jonge leeftijd naar kostschool gestuurd en hebben daar te maken gehad met vernedering en geweld.
Is behandeling mogelijk?
Als psychiater heeft Swart veel met gevangenen gewerkt, daar heeft ze gezien dat zelfs verkrachters hebben geleerd van hun daden en ook berouw kunnen tonen.
"Als zij het al kunnen dan kunnen CEO's, met een paar psychopathische eigenschappen, zeker iets doen om dat te veranderen. Het is moeilijk om gewoontes die je hebt af te leren, het is beter om deze gewoontes aan te vullen met nieuwe gedragseigenschappen. Voor die stijl kies ik tijdens mijn werk", aldus Swart.
Hoe dan ook, de persoon in kwestie moet beseffen dat hij of zij een probleem heeft, anders hebben alle pogingen om iets te veranderen geen enkele zin.
Wil je zelf kijken of je psychopathische trekken hebt? Doe dan deze test.
