- De Amerikaanse chipmaker Nvidia zoekt de formele goedkeuring van de EU voor de overname van de Britse branchegenoot ARM Holdings.
- Hoewel de deal van 40 miljard dollar al een jaar geleden is aangekondigd, lijken geopolitieke zorgen deze mogelijk alsnog te doen stranden.
- Als de overname doorgaat, heeft Europa geen ‘eigen’ producent van computerchips meer.
ANALYSE – Het Amerikaanse techbedrijf Nvidia heeft woensdag formeel goedkeuring gevraagd aan de Europese Commissie Unie voor de overname van de Britse maker van computerchips ARM Holdings. “We werken mee aan het regelgevingsproces en kijken ernaar uit om de mogelijke zorgen van de Europese Commissie te bespreken”, zegt Nvidia in een verklaring tegenover persconcurrentie Reuters. “De transactie zal goed zijn voor ARM, de concurrentie op de markt en de chipindustrie.”
Vorig jaar september kondigde Softbank, de huidige eigenaar van ARM, de verkoop ter waarde van 40 miljard dollar aan.
De deal loopt echter tegen Britse en Europese zorgen aan die betrekking hebben op strategische autonomie. Een eventuele overname van ARM Holdings laat Europa achter zonder eigen chipfabrikant, in een tijd van toenemende vraag naar en groeiende tekorten aan halfgeleiders, en sterkere technologische competitie tussen Amerika en China. Een strijd waar Europese techbedrijven onder lijden.
Europa wil ook een eigen chipindustrie
Sinds de aankondiging van de overname vorig jaar september, een van de grootste deals in de geschiedenis van de chipindustrie, groeit het verzet tegen de overname van ARM onder Britse en Europese politici.
Afgelopen april vertelde de Franse eurocommissaris voor de interne markt, Thierry Breton, aan Politico de deal tussen Nvidia en ARM nauwlettend in de gaten te houden. "Ik ben me zeer bewust van de strategische dimensie van deze mogelijke fusie."
De overname van ARM zou namelijk Europese ambities de grond inboren om een eigen halfgeleiderindustrie te bouwen, die onafhankelijk is van de grillen van Trumpiaanse presidenten en Chinese ambities.
Voor de zomer maakte Breton tijdens een bezoek aan de in Veldhoven gevestigde chipmachinemaker ASML bekend dat de Europese Commissie chipfabrikanten met miljardensubsidies wil stimuleren om zich in de EU te vestigen.
Ook ASML is betrokken bij een technologische Koude Oorlog tussen China en de VS. Onder druk van Amerikaanse regering mag het bedrijf de hypermoderne EUV-machines, ter waarde van 100 miljoen euro per stuk, niet aan Chinese bedrijven verkopen.
De halfgeleiders die met deze 180 ton zware machines gemaakt kunnen worden, lopen tien jaar voor op de computerchips die Chinese fabrikanten kunnen produceren.
Volgens Eurocommissaris Breton is een bloeiende Europese halfgeleiderindustrie noodzakelijk om een relevant industrieel centrum te blijven. Nieuwssite Politico meldde eerder dat in het bijzonder Duitse fabrikanten en politici de voorgenomen overname van ARM scherp in de gaten.
Het presidentschap van Donald Trump heeft de Europese Unie laten zien dat de Verenigde Staten, dat een groot deel van de halfgeleiderindustrie in handen heeft, niet onvoorwaardelijk betrouwbaar is als strategische (handels)partner.
Het gemak waarmee de Amerikanen de zaken van onder andere ASML - maar ook andere Europese bedrijven die met bijvoorbeeld met Iran en China handelden - voor eigen doeleinden kan ontregelen, laat de noodzaak zien van een meer onafhankelijke en autonome Europese markt.
Chiptekort door handelsoorlog en coronacrisis
Op de achtergrond van deze geopolitieke strijd speelt ook de coronacrisis. Het uitbreken van de coronapandemie zorgde in 2020 voor een groot tekort aan computerchips. Wereldwijd vielen leveringsketens uiteen, de vraag naar computers en gadgets nam toe door het massale thuiswerken en ook groeide de digitale recreatie sterk door de vele langdurige lockdowns.
De handelsoorlog tussen Amerika en China legde vóór deze crisis al een bom onder de chipmarkt. Voormalig president Donald Trump stelde in 2018 hogere invoertarieven in voor Chinese goederen, waaronder ook halfgeleiders. Ook verbood hij de verkoop van Amerikaanse hardware (en ook chips) aan telecombedrijf Huawei.
De wereldwijd afgeschaalde productie van computerchips bij de start van 2020 zorgde ervoor dat chipfabrikanten, bij het herstel van de vraag dit jaar, de enorme toename van de orders van auto- en elektronicafabrikanten niet aankonden.
De effecten van het wereldwijde tekort aan halfgeleiders zijn momenteel het best zichtbaar in de auto-industrie, waar fabrikanten de productie van nieuwe voertuigen significant hebben verlaagd of zelfs gestopt hebben.
Het chiptekort raakt niet alleen de consumentenmarkt. Ook de nationale veiligheid komt in het geding. Denk maar aan drones, gevechtsvliegtuigen, communicatiemiddelen en andere hoogtechnologische applicaties die zonder chips niet werken.
Genoeg zorgen voor Europa over Nvidia-deal
Ondanks de Europese strategische zorgen over de overname van ARM door Nvidia, zal uiteindelijk eurocommissaris voor Mededinging Margrethe Vestager moeten beslissen over de omstreden deal.
Een rapport van de Britse mededingingsautoriteit, de U.K. Competition and Markets Authority, laat zien dat er genoeg kanttekeningen zijn die de Amerikaanse overname kunnen bemoeilijken.
Het in Cambridge gevestigde ARM is een knooppunt in de wereldwijde chipindustrie. Veel klanten zijn directe concurrenten zijn van Nvidia. Bedrijven als Qualcomm, Google en Microsoft vrezen dat Nvidia's aankoop van ARM hun activiteiten negatief zal beïnvloeden.
Volgens Nvidia zorgt de acquisitie juist voor een "lokaal en open ecosysteem voor het Artificial Intelligence-tijdperk" en zal het juist "competitie bevorderen."
De komende weken zullen uitwijzen hoe de EU deze gevoelige zaak gaat aanpakken.
