Voor bijna één op de vier in Nederland gevestigde bedrijven valt het ondernemersklimaat zo tegen, dat ze overwegen om een deel van de activiteiten naar het buitenland te verplaatsen. Dat blijkt uit de jaarlijks door de Universiteit van Amsterdam gepubliceerde Nederlandse Innovatie Monitor.

Maar bij de 23 procent die aangeeft mogelijk te willen vertrekken, moet wel een nuance worden aangebracht. Hoogleraar strategie en innovatie Henk Volberda van de Universiteit van Amsterdam vertelt tegenover De Telegraaf dat het hier vooral gaat om delen van de activiteiten, niet het hele bedrijf. Ook blijkt uit het onderzoek dat het vaker om internationale bedrijven, dan Nederlandse ondernemingen gaat.

Over het algemeen krijgt het ondernemersklimaat in ons land een ruime voldoende, met een 6,9 als uiteindelijk rapportcijfer. Daarbij zijn het vooral de grotere bedrijven die het cijfer iets opkrikken, want het als je alleen naar het MKB kijkt, komt blijft de waardering steken op 6,6. Daarbij noteren de kleinere ondernemers vooral problemen rondom het belastingklimaat en de polarisatie van de samenleving.

De Nederlandse Innovatie Monitor 2020-2022, bewerking door SEO Economisch Onderzoek (2022)

Het onderzoek geeft dit jaar veel aandacht aan duurzaamheid. Een belangrijk punt, niet alleen voor het milieu, maar ook voor de bedrijven zelf. "Je kunt het even ontkennen, maar op een goed moment worden de producten van bedrijven die achterblijven in verduurzaming eenvoudigweg niet meer gekocht", aldus de Hoogleraar tegenover De Telegraaf.

En dat vertaalt zich mooi in de al drie jaar op een rij stijgende ambitie van bedrijven om duurzamer te worden. Dit jaar gaf 59 procent van de bedrijven aan voor 2030 helemaal klimaatneutraal te willen zijn.

Maar aan de andere kant heeft 19 procent van de bedrijven helemaal niet de behoefte aan het klimaat te werken. En het probleem is dat dit juist de grootste vervuilers zijn volgens Volberda. Als die niet overstag gaan, worden de klimaatdoelen niet gehaald, stelt hij.

De Nederlandse Innovatie Monitor 2020-2022, bewerking door SEO Economisch Onderzoek (2022)

Dat het klimaat niet topprioriteit heeft bij de Nederlandse ondernemingen komt ook terug in de cijfers. De ondervraagde bedrijven vinden 'waardig werk' en 'economische groei' het belangrijkst. Daarna gaat de aandacht uit naar industrie, innovatie en infrastructuur. Pas op de derde plek staat het aanpakken van klimaatverandering.

Toch staan de Nederlandse bedrijven er best goed voor als er naar de toekomst wordt gekeken. Zo is het innovatievermogen onverminderd hoog gebleven, wat volgens de hoogleraar wordt aangezwengeld door de problemen rondom de energiecrisis en de oorlog in Oekraïne. Ook zegt bijna de helft van de bedrijven dat de werknemers nu al de juiste vaardigheden bezitten om in 2030 mee te kunnen.

Daarnaast is er nog gekeken naar het verschil in lonen binnen bedrijven. Bij de kleinere ondernemingen blijft dit beperkt tot zo'n drie keer hoger dan gemiddeld voor de hoogste lonen. Dit schiet door naar 50 en soms wel 100 keer zoveel bij de grotere bedrijven van meer dan 250 werknemers.

Het Amsterdam Centre for Business Innovation van de Amsterdam Business School van de UvA doet navraag bij ruim 700 senior managers uit het Nederlandse bedrijfsleven om tot de resultaten van de Nederlandse Innovatie Monitor te komen.

LEES OOK: Nederlandse bedrijven draaien meer uren, maar dat levert per gewerkt uur minder op