• Het kabinet is van plan om mondkapjes terug te brengen in publieke binnenruimten en bij contactberoepen.
  • Ook wordt de coronapas waarschijnlijk verplicht in sportscholen, zwembaden, doorstroomlocaties en mogelijk in het hoger onderwijs.
  • Organisaties en instellingen die door de maatregelen getroffen worden reageren kritisch.

Het kabinet is van plan om mondkapjes terug te brengen in publieke binnenruimten en bij contactberoepen. Ook wordt de coronapas waarschijnlijk verplicht in sportscholen, zwembaden en op doorstroomlocaties. Dat bevestigen ingewijden na berichtgeving van de NOS. Het thuiswerkadvies zou weer worden aangescherpt. De maatregelen gaan vrijdag in.

Dinsdagavond komt het kabinet tijdens een persconferentie met nieuwe maatregelen. Die zijn vanwege het stijgende aantal ziekenhuisopnames onvermijdelijk, stelde demissionair zorgminister Hugo de Jonge. Welke maatregelen het worden staat nog niet vast, zei hij daarbij. Ook dat wordt door de bronnen bevestigd.

Voor sommige maatregelen zou een wetswijziging nodig zijn. Daarbij kan gedacht worden aan het verplicht stellen van de coronapas in het hoger onderwijs en op de mbo’s. Met deze maatregelen moet de Tweede Kamer instemmen. Dat betekent dat de invoering langer dan een paar dagen zal kosten.

Over een terugkeer van de mondkapjesplicht in winkels zou nog geen overeenstemming bereikt zijn. Ook is nog onduidelijk of het kabinet iets ziet in de zogenoemde 2G-regel, zoals die in Duitsland op sommige plaatsen is ingevoerd. Dat is een variant van de coronapas waarbij mensen alleen ergens naar binnen kunnen als ze gevaccineerd (‘geimpft’) of hersteld (‘genesen’) zijn. In Nederland is een negatieve coronatest nog een alternatief.

Hoger onderwijs fel tegen coronapas

Hogescholen en universiteiten hebben grote bezwaren tegen het invoeren van de coronapas in het hoger onderwijs. "Er is een aantal grote praktische en ethische bezwaren waardoor wij hier echt niet voor zijn", zegt een woordvoerster van de Vereniging Hogescholen. Universiteitenkoepel VSNU noemt de coronapas "praktisch enorm lastig en misschien wel onuitvoerbaar".

Volgens de Vereniging Hogescholen gaat de maatregel ontzettend veel mankracht vergen en invloed hebben op roostering. "Als je bij een hogeschool in een kwartier 4000 studenten wil binnenlaten dan heb je 64 mensen nodig om ze te controleren. En daarnaast zijn er ook studenten die geen vaccinatiebewijs of testbewijs willen of kunnen laten zien. In de wet staat dat we dan een volwaardig alternatief zouden moeten bieden, maar dat kunnen we niet als we ook nog fysiek college moeten geven", aldus de zegsvrouw.

De VSNU laat weten: "Een universiteit is geen festivalterrein met poortjes waar je op één plek binnenkomt. De hele dag zijn er colleges, studenten komen af en aan, je hebt een doorstroom van mensen die naar colleges gaan en weggaan. Campussen en gebouwen zijn daar totaal niet op ingericht." Het gebruik van de CoronaCheck zou bovendien betekenen dat sommige studenten weer vanuit huis colleges moeten volgen. Voor hen moet er dan een apart programma komen met aparte leervoorzieningen. "Voor de werkdruk van medewerkers is het ondoenlijk om het weer op zo'n manier op te pakken."

Volgens ingewijden overweegt het demissionair kabinet de invoering van de QR-code in het hoger onderwijs en op mbo's. Daarvoor zou een wetswijziging nodig zijn. Met deze maatregel moet de Tweede Kamer instemmen.

Zwembaden vrezen nieuwe maatregelen

Zwembaden en zwemscholen waarschuwen politiek Den Haag dat zij verder in de problemen komen als de branche te maken krijgt met nieuwe coronamaatregelen. Het invoeren van een QR-check zou bijvoorbeeld de "doodsteek" zijn voor menig zwembad en zwemschool, schrijven de Nederlandse Stichting Water- & Zwemveiligheid (NSWZ) en zweminstituut ENVOZ in een brief.

De zwembranche vreest dat ouders er bij zo'n beperkende maatregel sneller voor zullen kiezen om de zwemlessen van hun kinderen uit te stellen of er tijdelijk mee stoppen. Dat vinden de zwemorganisaties ook geen goede ontwikkeling voor de zwemveiligheid.

Zwemscholen hebben al lange wachtlijsten voor kinderen die op zwemles willen doordat zwembaden eerder lange tijd gesloten waren. Ook hebben zowel zwembaden als -scholen last van grote personeelstekorten. Deze problemen worden groter als er weer nieuwe maatregelen komen, denken de NSWZ en ENVOZ.

Volgens hen is de financiële schade voor de branche al opgelopen tot 550 miljoen euro. De zwemorganisaties roepen het kabinet op in gesprek te gaan met zwembaden en -scholen om oplossingen te vinden.

Musea verdeeld over maatregelen

De mogelijke verplichting om ook in de musea een mondkapje te dragen en bij binnenkomst een QR-code te tonen "heeft iets van een pleister op een pleister plakken zonder de wond goed schoon te maken", zegt directeur Benno Tempel van het Kunstmuseum in Den Haag. Hij ziet zelf dat de verplichting om op codes te controleren op verscheidene plekken niet gehandhaafd wordt, zoals bij verschillende horecagelegenheden. "Dan heb je weinig" aan zo'n verplichting, vindt hij, zeker voor musea "waar de mensen elkaar niet zo om de nek hangen". Het is daar volgens hem juist gemakkelijk afstand houden. Bovendien is hij bang dat er minder bezoekers zullen komen, doordat mensen geen zin hebben langdurig met een mondkapje rond te lopen en een QR-code ook een gedoe vinden.

Daarnaast komt de eventuele maatregel ook op het moment dat de financiële steun is gestopt, klaagt hij, terwijl die bij afnemend bezoek weer nodig zou zijn. Sommige exposities en ook voorstellingen zijn peperduur om aan te bieden, aldus Tempel. In theaters, waar nu al om een QR-code wordt gevraagd, ziet hij "toch vaak lege plekken".

De eventuele verplichting zal door het Groninger Museum zonder meer worden opgevolgd. "We moeten samen de schouders eronder zetten om dit virus eronder te krijgen", zegt een woordvoerster. Zij voorziet geen al te grote problemen, vooral omdat mensen al codes moeten laten zien bij restaurants, de bioscoop en het theater. "Er zijn natuurlijk mensen die vinden dat je zonder enige restrictie van kunst moet kunnen genieten, maar ik denk dat de overgang wel mee zal vallen", aldus de zegsvrouw.

LEES OOK: OMT wil betere uitvoering huidige coronamaatregelen – en ziet aparte maatregelen voor niet-gevaccineerden als een ‘uitdaging’