Honderdvijfendertig miljoen euro heeft Lego er voor over om zijn legendarische speelgoedbouwsteentjes te verduurzamen. Nu worden die nog gemaakt van acrylonitril-butadieen-styreen (ABS), een sterke en stijve kunststof op basis van aardolie. Met zijn mega-investering hoopt Lego een plastic te kunnen ontwikkelen met dezelfde eigenschappen, maar dan biologisch afbreekbaar. In 2030 wil de Deense multinational alleen nog maar duurzame steentjes fabriceren.

Maar twee Nederlandse ondernemers zijn nu al in staat zulke steentjes te maken, zo onthult de Volkskrant. Steven van Bommel en Robert de Waal willen eind juni beginnen met de productie in een fabriek in Ter Aar in Zuid-Holland. Ze zijn gemaakt van polyethyleen (PE) op basis van suikerrietafval uit Brazilië. Dit zogenoemde Green PE is veel zachter dan ABS, maar Van Bommel en De Waal hebben hun steentjes bijna even hard weten te krijgen als het origineel door middel van plantaardige toevoegingen. Welke dat zijn, is “het geheim van de smid”, aldus Van Bommel. “Daar hebben we patent op aangevraagd.”

De nieuwe onderneming is een Chinees-Nederlandse joint venture. Van Bommel is directeur van BanBao Europe, dochter van een Chinees concern dat onder meer bouwsteentjes maakt die sterk lijken op die van Lego. Te sterk, vond Lego, dat in 2011 een rechtszaak won tegen de Chinezen.

BanBao moest al het speelgoed dat teveel op dat van Lego leek uit de winkels terughalen. Zoals wel vaker gebeurt in dergelijke gevallen, liep het conflict met een sisser af: BanBao beloofde voortaan zijn eigen merknaam duidelijker op zijn speelgoed te voeren.

Lego experts

De Waal is directeur van BioPromotions, een bedrijf dat is gespecialiseerd in bioplastics en eerder al een volledig afbreekbare golfbal op de markt bracht. Nog dit jaar willen De Waal en Van Bommel tien miljoen bouwsteentjes van Green PE produceren – in gewicht vijftig tot zestig ton. Dat is nog maar klein bier. BanBao vervaardigt jaarlijks 2,5 miljard speelgoedsteentjes, en Lego poept er zelfs zeventig miljard per  jaar uit, nu nog allemaal van ABS.

Maar het is een prestatie dat twee Nederlanders nu al iets kunnen maken waarvoor Lego nog dertien jaar en 135 miljoen euro nodig denkt te hebben. Volkskrant-verslaggever Evert Nieuwenhuis heeft ze ook nog laten testen "door twee zeer ervaren Lego-experts": zijn kinderen van negen en zeven jaar oud. Hun oordeel: "Ze voelen iets zachter" en "de kleur is ook iets minder fel". Ze zijn iets hoger dan de steentjes van Lego, maar klikken er goed op vast. Na een kwartier spelen merken de 'experts' al nauwelijks verschil meer.

"Het bijzondere" is vooral, zegt de Wageningse bioplastics-expert Christiaan Bolck tegen de Volkskrant: "Het is BanBao gelukt om bio PE te maken dat in gebruik sterk lijkt op ABS. Lego zoekt naar een plantaardige vervanging van fossiel ABS, en die heeft bij mijn weten nog niemand gevonden." Ook dat zie je wel vaker in het bedrijfsleven: dat second best de race naar de markt en de klant wint van de perfecte oplossing.