Sinds zijn benoeming tot kroonprins van Saudi-Arabië in 2017 is Mohammed bin Salman al in botsing gekomen met rivalen over de hele wereld.
Veranderingen in de lijn van troonopvolging en agressieve beslissingen van de 32-jarige kroonprins in eigen land, en daarbuiten, hebben de stabiliteit van het koninkrijk ondermijnd. Bin Salman heeft inmiddels ook zorgen over zijn eigen veiligheid, meldt Bruce Riedel, directeur van The Intelligence Project van de Amerikaanse denktank Brookings Institution.
Naar verluidt wordt prins Mohammed zich steeds meer bewust van de risico’s die hij persoonlijk loopt. “Vrezend voor zijn eigen veiligheid besteedt de kroonprins naar verluidt vele nachten op zijn jacht van een half miljard euro dat in Jeddah voor anker ligt”, schrijft Riedel voor de website Al-Monitor, waar hij columnist is.
Prins Mohammed betaalde naar verluidt in 2016 een half miljard voor het 139 meter lange jacht Serene, nadat hij het zag liggen tijdens een vakantie in Zuid-Frankrijk.
Hij kocht het van een Russische miljardair. Het schip heeft onder andere twee helikopterplatforms, een indoor klimmuur, een volledig uitgeruste spa en drie zwembaden.
"Het jacht is een drijvend paleis, groter dan een voetbalveld, met vele fraaie faciliteiten", schrijft Riedel. "Het is ook een mogelijk vluchtluik."
Maar in de periode dat de kroonprins zijn nieuwe superjacht kocht, drukte hij in eigen land forse bezuinigingen erdoorheen. Overheidsbestedingen en -contracten werden flink beperkt. In Saudi-Arabië worden overheidsbestedingen vaak juist opgeschroefd om volksprotesten te voorkomen.
'Een domme en gevaarlijke tactiek'
Prins Mohammed heeft vooral vijanden gemaakt met de inmiddels vier jaar durende oorlog in Jemen en de vijandige houding jegens Qatar, waarmee de diplomatieke banden werden verbroken.
De kritiek op de bloedige en rampzalige oorlog in Jemen groeit volgens Riedel al maanden. In september ging een video viral van prins Ahmed bin Abdulaziz – halfbroer van koning Salman, de vader van prins Mohammed – die de kroonprins publiekelijk de schuld geeft van de oorlog.
De harde aanpak van buurstaat Qatar wordt in Saudi-Arabië zelf niet door iedereen gesteund – een geestelijke is gearresteerd en hangt executie boven het hoofd vanwege het bekritiseren ervan. In het Samenwerkingsraad van de Arabische Golfstaten is ook verdeeldheid ontstaan vanwege het conflict met Qatar, aldus Riedel.
De grootste fout van prins Mohammed is mogelijk de arrestatie van machtige zakenmannen en leden van zijn eigen koninklijke familie, eind vorig jaar. Het leidde tot zorg onder beleggers die hun geld terugtrokken en een afname van vertrouwen in het vermogen van de kroonprins om zich over economische kwesties te ontfermen.
Onder de tientallen zakenmannen en prinsen die vorig jaar werden gearresteerd, was ook prins Mutaib bin Abdullah, leider van de Nationale Garde, het voornaamste onderdeel van de Saoedische krijgsmacht. Ook vanwege de oorlog in Jemen heeft dit de afstand tussen kroonprins Mohammed en zijn eigen leger mogelijk vergroot.
De kroonprins blijft de meest waarschijnlijke opvolger van zijn vader zolang die nog leeft. Maar volgens Riedel hebben zijn acties het koninkrijk relatief instabiel gemaakt.
Mocht koning Salman, nu 81, in de nabije toekomst komen te overlijden, dan zou de troonopvolging weleens onderwerp van discussie kunnen worden.
